Máu bé gái chuyển màu nâu sau bữa trưa, cảnh báo thói quen nấu ăn nguy hiểm

(Dân trí) - Chỉ một giờ sau bữa trưa với ghẹ và canh cải bó xôi, bé gái 16 tháng tuổi tím tái toàn thân, máu chuyển nâu đen vì ngộ độc methemoglobin từ nitrate trong nước giếng.

Mới đây, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM) tiếp nhận trường hợp bé gái P.T.M., 16 tháng tuổi, ngụ tại Cần Đước, Long An, trong tình trạng nguy kịch với biểu hiện tím tái toàn thân, chỉ số oxy trong máu (SpO2) giảm còn 75%.

Nguyên nhân được xác định là ngộ độc methemoglobin sau khi bé ăn bữa trưa gồm ghẹ và canh cải bó xôi nấu bằng nước giếng.

Theo gia đình, khoảng một giờ sau bữa ăn, khi đang chơi, bé đột ngột giật mình, tím môi và da xanh tái, không có dấu hiệu ho sặc hay dị ứng thực phẩm trước đó.

Tại thời điểm nhập viện, các bác sĩ ghi nhận bé quấy khóc, không sốt, không ban da, không khò khè hay nôn ói, nhưng tím tái nghiêm trọng.

Kết quả xét nghiệm khí máu cho thấy tình trạng thiếu oxy nặng, kèm toan chuyển hóa với mức lactate máu tăng cao (4,8 mmol/L). Các xét nghiệm về chức năng gan, thận và điện giải đều bình thường.

Để chẩn đoán, các bác sĩ thực hiện test mẫu máu tiếp xúc khí trời bằng cách lấy máu bé vào ống tiêm, đậy nắp, lắc đều 50 lần.

Kết quả cho thấy máu giữ nguyên màu nâu đen, không chuyển đỏ như máu bình thường. Đây là dấu hiệu đặc trưng của methemoglobinemia, tình trạng hồng cầu không thể gắn oxy do hemoglobin bị oxy hóa từ Fe2+ thành Fe3+.

Mẫu máu xét nghiệm chuyển màu nâu đen của bé (Ảnh: Bệnh viện).

Ngay lập tức, bệnh nhi được hỗ trợ thở oxy, tiêm tĩnh mạch thuốc giải độc xanh methylene (liều 1mg/kg) và uống than hoạt để loại bỏ độc chất qua đường tiêu hóa.

Chỉ sau 5-10 phút, da bé hồng hào dần. Sau 30 phút, SpO₂ tăng lên 95%, tình trạng cải thiện rõ rệt. Bệnh nhi được theo dõi thêm và hồi phục tốt, không để lại di chứng.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết, nguyên nhân ngộ độc methemoglobin có thể liên quan đến nitrate (NO3⁻) trong nước giếng.

Nitrate khi vào cơ thể chuyển hóa thành nitrite và oxy hóa hemoglobin thành methemoglobin, khiến hồng cầu mất khả năng vận chuyển oxy.

Điều này gây thiếu oxy mô, tím tái, tăng lactate máu và toan chuyển hóa, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh hoặc thiếu tháng.

Ngoài nước giếng, một số thực phẩm như cải bó xôi, củ dền, rau dền chứa hàm lượng nitrate cao, nếu kết hợp với nước giếng chưa qua xử lý, nguy cơ ngộ độc càng tăng.

Bác sĩ Tiến khuyến cáo, phụ huynh nên sử dụng nước máy đạt chuẩn để nấu ăn, tránh dùng nước giếng chưa kiểm định chất lượng.

Đặc biệt, việc dùng nước luộc rau củ màu đỏ (như củ dền) pha sữa cho trẻ, với quan niệm “bổ máu”, có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

“Các bậc phụ huynh khi nấu ăn tốt nhất là sử dụng nước máy an toàn. Một số loại rau quả như rau dền, củ dền… có hàm lượng nitrat cao, khi sử dụng nước nấu từ loại này pha sữa cho con bú có thể gây ra methemoglobin máu, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh thiếu tháng”, bác sĩ Tiến nhấn mạnh. 

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/mau-be-gai-chuyen-mau-nau-sau-bua-trua-canh-bao-thoi-quen-nau-an-nguy-hiem-20250623192839201.htm