Nâng bước chân trẻ em miền núi

Những đứa trẻ người Ca Dong gùi bán nông sản trên tuyến đường Tak Pỏ (xã Nam Trà My). Ảnh: THU TRẦN

Gùi rau trên vai và nụ cười trong nắng

Đó là khoảnh khắc những đứa trẻ Ca Dong được bạn tôi ghi lại, rồi chia sẻ trên mạng xã hội vài ngày trước. Một dịp nghỉ cuối tuần, bạn lên núi thì gặp.

Một tốp trẻ, đứa lớn nhất đang học lớp 8 trường xã tranh thủ ngày cuối tuần, về nhà phụ giúp cha mẹ lên rẫy thu hái nông sản, rồi lặn lội xuống tận trung tâm Tak Pỏ để bán cho khách đi đường, trước khi họ về phố.

Bước chân của trẻ đi vội khắp ngõ núi, ghé hỏi từng hàng quán dọc các tuyến đường. Dù đôi lúc phải nhận lấy những cái lắc đầu của khách, nhưng trên môi những đứa trẻ vẫn an nhiên cười đùa…

Đằng sau câu chuyện giữa “những người trong cuộc”, mới thấy trẻ em miền núi dù còn lắm gian truân, nhưng tinh thần ham học, vượt khó luôn được thắp sáng. Các em chưa bao giờ bỏ cuộc, dù chặng đường phía trước có lúc gập ghềnh như bước chân lên cầu treo vắt qua sườn núi.

Bác sĩ Trần Văn Thu, Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Nam Trà My nói, những bạn nhỏ cõng rau rừng đi bán dọc trung tâm Tak Pỏ trở nên khá phổ biến những năm gần đây. Các bạn đi từng nhóm, mỗi nhóm có khoảng 4-5 người, chủ yếu vào ngày nghỉ cuối tuần.

Công việc băng núi bán nông sản của các em trải qua rất nhiều chặng gian nan. Từ thôn 1, xã Trà Tập (cũ) các bạn cõng rau qua Trà Mai, rồi ghé vào các hàng quán để bán. Đôi lúc tạt vào Trung tâm Y tế và tiếp tục hành trình đi dọc tuyến đường bán cho người đi bộ.

“Có hôm trưa nắng, mồ hôi thấm đẫm trên lưng, nhưng các em luôn cười nói vui vẻ. Ai cũng mong sớm bán hết món hàng trên gùi để trở về nhà, tiếp tục lên rẫy thu hái rau, củ cho chuyến ngày mai.

Một lần, tôi chứng kiến một em nhỏ sau khi bán được giỏ rau thì tạt vào quán mỳ Quảng, kêu một tô ăn ngon lành. Hỏi chuyện mới biết, số tiền bán rau chỉ bằng 2 tô mỳ thịt nên rất xúc động khi được khách lạ ngỏ ý trả giúp. Thương các em nên tôi hay động viên anh em trong cơ quan mua ủng hộ rau, thậm chí tạo điều kiện để các bạn nhỏ đi vào trong khuôn viên đơn vị bán rau cho cán bộ y tế và người nhà bệnh nhân”, bác sĩ Thu chia sẻ.

Những đứa trẻ đi qua mùa lũ

Câu chuyện của bác sĩ Thu không là cá biệt. Hôm nọ, tôi chứng kiến một nhóm trẻ em ở xã Hùng Sơn lội bộ xuyên núi để đến trường. Trên lưng, nặng trĩu cặp sách, mải mê bước trong chiều mưa lạnh.

Nụ cười của trẻ em miền núi trong ống kính của khách đi đường. Ảnh: THU TRẦN

Bạn đi cùng tôi nói, ở núi không sợ gì ngoài… lũ. Chỉ cần một trận mưa lớn, con suối cắt ngang tuyến đường, lũ đổ về cuồn cuộn. Tình cảnh đó, càng nguy hiểm hơn cho những đứa trẻ phải tự trở về nhà. Đã từng có nhiều vụ đuối nước xảy ra, với trẻ em miền núi.

Năm ngoái, tôi tức tốc chạy lên khu dân cư Tơ Pơ (xã Tà Pơơ cũ), nay là xã Bến Giằng để trao số tiền hơn 36 triệu đồng được kêu gọi trên mạng xã hội cho trường hợp gia đình người Cơ Tu có 2 con nhỏ bị đuối nước.

Người nhà kể lại, trước đó, khi cha mẹ đều đi làm rẫy, 2 chị em đứa 8 tuổi, đứa 6 tuổi dẫn nhau đi câu cá tại hồ ao sau nhà. Đến chiều trở về không thấy con, cha mẹ tá hỏa đi tìm, và sau đó phát hiện thi thể 2 con ở dưới ao sâu lạnh lẽo.

Nhiều làng người vùng cao không có không gian vui chơi cho trẻ. Vậy nên, nếu không đến trường, lúc ở nhà trẻ thường ra chơi ở sông, suối. Tôi nghe chuyện này từ một người quen, ở quê núi.

Đại loại, câu chuyện đầu tư hạ tầng thiết yếu lâu nay chưa được quan tâm đúng mức. Ngay cả ở trường học, một số điểm núi cao, biên giới khó khăn, trẻ chưa được làm quen với trang thiết bị dạy học hiện đại nên chất lượng giáo dục chưa thể bằng dưới xuôi.

Để trẻ em làm trung tâm

Quảng Nam - Đà Nẵng được sáp nhập. Quá trình hợp nhất này được kỳ vọng không chỉ về mở rộng địa giới hành chính, mà lớn hơn - mở ra cơ hội phát triển cho trẻ em đô thị Đà Nẵng mới, bao gồm cơ hội cho cả trẻ em ở phố và trẻ em vùng miền núi.

Chính quyền thành phố cần có thêm chính sách phát triển mầm xanh thời kỳ đô thị hợp nhất. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

Để làm được điều đó, ngoài xây dựng cơ chế phân bổ nguồn lực đồng đều, thì chính quyền cần linh hoạt giải pháp ưu tiên hơn cho miền núi, nhất là trẻ em - những mầm xanh tương lai của xứ Quảng.

Bước đệm cho chính sách nhân văn này, rất nhiều người núi bày tỏ phấn khởi khi chứng kiến lễ động thổ mô hình trường học nội trú liên cấp vừa diễn ra cách đây chưa lâu. Một thầy giáo cũ của tôi nói, khi đô thị hợp nhất giữa miền xuôi và miền ngược, đầu tư hạ tầng giáo dục phải đặt trẻ em làm trung tâm. Do vậy, mỗi ngôi trường nội trú liên cấp chính là “cầu nối nhân văn” giữa các vùng, mở ra cơ hội không gian phát triển công bằng, hướng đến phát triển toàn diện trong môi trường giáo dục chung...

Nguồn: https://baodanang.vn/nang-buoc-chan-tre-em-mien-nui-3306071.html