“Không một người Mỹ nào có thể trở về từ Việt Nam với cái đầu ngẩng cao và lương tâm trong sáng… Sự thất bại của Mỹ ở Đông Dương là một thử thách vô ích, tốn kém và đẫm máu.”
Đó là những gì mà nhà văn, nhà báo người Mỹ David Halberstam viết trong cuốn sách “Quá trình phát triển và sụp đổ của chế độ Ngô Đình Diệm-Ngập giữa vũng lầy.”
Ngày 31/7, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật giới thiệu cuốn sách của, hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
David Halberstam trực tiếp đưa tin từ chiến trường Việt Nam vào những năm đầu thập niên 1960 - giai đoạn cao trào của khủng hoảng chính trị miền Nam. Với hơn một năm ở Sài Gòn, ông không chỉ quan sát mà còn phân tích và phản biện sắc bén về chính sách can thiệp của Mỹ và tình trạng mục ruỗng của chính thể Ngô Đình Diệm.
Qua cuốn sách, Halberstam thể hiện một quan điểm thẳng thắn: Chính quyền của Ngô Đình Diệm không chỉ mất lòng dân mà còn là sản phẩm méo mó của sự hỗ trợ mù quáng từ Washington. Trong khi các nhà hoạch định chính sách Mỹ vẫn nuôi ảo tưởng rằng có thể kiểm soát tình hình bằng viện trợ, quân sự và cố vấn, thì thực tế, lực lượng cách mạng ngày càng mở rộng ảnh hưởng, còn chính quyền Sài Gòn càng lún sâu vào khủng hoảng và đàn áp.
Tác giả không ngần ngại phơi bày sự lệ thuộc và gia đình trị của chế độ Ngô Đình Diệm. Những mô tả chi tiết về vai trò thao túng của bà Trần Lệ Xuân (bà Nhu), sự bất lực của quân đội Sài Gòn, hay các cuộc đàn áp phong trào Phật giáo năm 1963 đã cho thấy đây không phải là một chính thể đại diện cho dân chúng, mà là một bộ máy quyền lực khép kín, xa rời thực tiễn và không có khả năng tự thân tồn tại nếu thiếu “ô dù” của Mỹ.
Thậm chí, Halberstam còn mô tả rõ thái độ lạnh lùng của giới chức Mỹ tại Việt Nam, khi họ chọn giữ thể diện hơn là phản ánh trung thực về sự sa sút nghiêm trọng của chính quyền tay sai.
Điều đặc biệt của cuốn sách là tinh thần phản biện của chính tác giả là một công dân Mỹ, một phóng viên làm việc cho Tạp chí Time. Halberstam nhìn nhận cuộc chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam là một cuộc chiến phi nghĩa, được biện minh bởi những lập luận sai lệch và những thống kê được “tô vẽ.”
Theo thông tin từ nhà xuất bản, tuy một số đánh giá của Halberstam còn mang nặng cảm tính, chưa thực sự hiểu hết vai trò và tầm vóc của lực lượng cách mạng Việt Nam, nhưng không thể phủ nhận rằng ông đã góp tiếng nói phản tỉnh mạnh mẽ trong lòng nước Mỹ thời kỳ chiến tranh.
Không phải mọi tác phẩm của người Mỹ viết về chiến tranh Việt Nam đều đúng, nhưng khi một nhà báo Mỹ thừa nhận thất bại, lên tiếng phản biện chính quyền của mình, đó chính là minh chứng cho sự chính nghĩa của cách mạng và nhân dân Việt Nam.
Trong bối cảnh hiện nay, khi công tác đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc ngày càng được chú trọng thì sự có mặt của cuốn sách có ý nghĩa đặc biệt quan trọng./.
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/ngap-giua-vung-lay-goc-nhin-cua-nha-bao-my-ve-chinh-quyen-ngo-dinh-diem-post1052979.vnp
Bình luận (0)