Người quê thương lấy món quê

Bánh tráng đập mắm nêm xứ Quảng. Ảnh: XUÂN HIỀN

Món Việt phong phú đến mức cũng là món ấy nhưng mỗi quê một vị, mỗi quê một cách chế biến và cách ăn riêng biệt, không lẫn vào đâu được. Đơn cử như món bánh tráng quen thuộc, mỗi vùng cũng có cách tráng bánh từ các loại gạo khác nhau, và dĩ nhiên cách ăn cũng không giống nhau!

Bánh tráng đập - một cách ăn độc đáo

Nhờ những người bạn xứ Quảng, tôi được hướng dẫn cách ăn bánh tráng đập nức tiếng Hội An ngay giữa lòng Sài Gòn. Nếu người miền Nam bao nhiêu năm vẫn thủy chung với cách ăn bánh tráng nướng “xúc” gỏi thì người Quảng cũng mặc định một cách ăn độc nhất vô nhị: bánh tráng nướng ăn với mỳ Quảng và bánh tráng đập chấm mắm nêm trứ danh Hội An.

Bánh tráng đập là món ăn vặt bình dân của người Quảng. Một cái bánh tráng nướng đỡ lấy cái lá mỳ ướt vừa được tráng xong, quết kèm hành phi dầu phộng thơm lừng, rồi ốp thêm một cái bánh tráng nướng nữa bên ngoài, thành 3 lớp.

Khi ăn, khách đặt bàn tay ở giữa cái bánh, ấn xuống, đập nhẹ cho bể ra (nên chết tên bánh đập), rồi xé từng miếng bánh nhỏ chấm mắm nêm. Miếng bánh ướt thoạt nhìn ngỡ là bánh cuốn miền Nam. Nhưng khi được đặt giữa 2 lớp bánh tráng nướng giòn, nó đã thành món bánh đập độc đáo của người Quảng. Khi ta nhón từng miếng bánh đập chấm vô chén mắm nêm cá cơm được pha chế khéo léo với xíu dầu phụng rặt Quảng, mới thấy vị ngon thấm tận chân răng!

Giữa Sài Gòn có hẳn khu chợ chuyên bán món Quảng. Hàng quán bán món ăn vặt đến ăn no xứ Quảng cũng ngày một nhiều thêm trên các ngả đường. Hẻm lớn, hẻm nhỏ đều có mặt các quán bán món ăn tứ xứ.

Nhưng một người Sài Gòn chính hiệu muốn ăn món Quảng ngon lành, bài bản, nhất định phải có một người quê xứ Quảng dẫn đi. Kiểu như khi đặt chân lên một vùng đất nào đó ta sẽ yên tâm khi có “thổ địa” dẫn đường. Đi ăn, tôi không sợ “lạc quẻ” vì đã có bạn chỉ dẫn tận tình cách ăn, chỉ sợ mình “lạc” giữa muôn trùng món quê với những tên gọi lạ lẫm và cầm lòng không đặng trước sự hấp dẫn.

Lần đầu tiên bạn dẫn tôi đi ăn bánh tráng đập, cũng là lần đầu mỹ vị ẩm thực trong tôi được “khai sáng” thêm một tầng: miếng bánh tráng 3 lớp hai khô một ướt tưởng trái ngược nhau mà lại ôm quyện lấy nhau hài hòa. Cái khô giòn của 2 lớp bánh tráng nướng phồng bên ngoài che chắn cho lớp bánh ướt bên trong, thêm lớp dầu phụng phi hành dậy lên vị thơm bùi. Lớp bánh ướt như dỗ dành lớp bánh khô, cái giòn của bánh nướng khô bên ngoài sẽ chững lại đôi chút, vừa vặn với sự mềm mại thơm bùi của lớp bánh ướt bên trong, thêm vị mặn ngọt của chén mắm nêm pha chế khéo léo cùng chút thơm xay, dầu phụng phi hành hương thơm nức.

Món ngon quê xứ

Giữa thành phố tấp nập này, những người bạn Quảng của tôi vẫn giữ một tấm lòng tha thiết với món quê. Cái món bánh tráng đập vốn không rõ xuất hiện từ khi nào, nhưng có lẽ nó có từ những ngôi làng rất lâu đời.

Bạn nói từ khi biết học đánh vần, bạn đã thấy người bà ngồi bên bếp lửa tráng bánh rồi. Miếng bánh đập giản đơn không chỉ là món quà bánh tuổi thơ mà là món có thể ăn thay cơm mỗi khi nhà chưa kịp đong gạo. Bây giờ, bánh đập trở thành một trong những món ngon nhất ở Hội An, bên cạnh cao lầu. Nó cũng là món được du khách ưa chuộng khám phá ẩm thực khi đặt chân đến xứ Quảng.

Những người con xứ Quảng dẫu có đi tìm sinh kế phương xa vẫn mang vị quê thương nhớ đó bên mình. Bữa ăn của người xa xứ vẫn gói ghém vị quê trong từng chén mắm, trong món bánh tráng đập dân dã quê mùa, hay trong tô mỳ thơm mùi củ nén phi dầu phụng, mấy món cá kho ăm ắp vị miền Trung…

Cái cách bạn nâng niu từng miếng bánh đập, chấm chén mắm đến cạn kiệt... mới thực sự ngon lành làm sao! Bạn nói, mình là người quê, nếu không biết thương lấy món ngon quê mình thì sẽ mãi là điều có lỗi. Quê hương là mảnh đất ta đã lớn lên. Ta lớn lên bằng những món quê nhà đã đãi đằng suốt thời thơ ấu, dẫu đủ đầy hay thiếu thốn, thì hương vị của những món quê ấy vẫn theo ta suốt một đoạn đời dài!

Khi một người quê thương lấy món quê, một người Việt nâng niu món Việt đậm đà hương vị quê xứ, món Việt nào rồi cũng sẽ mãi là món ngon trong tâm thức kẻ xa nhà! Và từ đó, món ngon ấy sẽ lan tỏa đi xa hơn trên bản đồ ẩm thực Việt.

Nguồn: https://baodanang.vn/nguoi-que-thuong-lay-mon-que-3265031.html