Người “truyền lửa” cho những nhịp bước quân hành

Trong khoảnh khắc thiêng liêng của các Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm những ngày lễ trọng đại của đất nước, giữa nhịp bước chân hùng tráng, giữa rợp trời cờ đỏ sao vàng, giữa những đoàn quân kiêu hãnh, uy nghiêm tiến vào lễ đài… thì giọng nói của các thuyết minh viên vang lên từng nhịp, từng câu không chỉ dẫn dắt, “truyền lửa” cho những khối quân mà còn thắp lên niềm tự hào trong hàng triệu trái tim yêu nước. Bài viết xin kể về một trong số những người “kể chuyện lịch sử thầm lặng sau ca bin” n

1. Có lẽ với Thượng tá Hồ Thị Hoàng Hà, Phó Chủ nhiệm khoa Thanh nhạc, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội thì chỉ cần mỗi lần nhắc tới cụm từ thân quen “Đang tiến vào Lễ đài…” là mọi cảm xúc trong chị lại ùa về. Vì thế, khi trò chuyện với chúng tôi tại thời điểm Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đã qua hơn một tháng, dù tất bật với công việc giảng viên nhưng chị vẫn nghẹn giọng, đôi mắt đỏ hoe xúc động khi nhắc nhớ về những kỷ niệm.

Trong tổ thuyết minh, Thượng tá Hoàng Hà là người có “thâm niên” cao nhất với vinh dự 4 lần tham gia thuyết minh cho các lễ diễu binh, diễu hành. Trước đó là Lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/2024), Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Quốc khánh (2/9/2015) và Lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/2014).

Thượng tá Hồ Thị Hoàng Hà tại cabin đọc trong Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Không phải ai cũng biết rằng, để được là thành viên của tổ thuyết minh phải trải qua sự tuyển lựa vô cùng gắt gao. Dù có kinh nghiệm làm thuyết minh cho bao Lễ kỷ niệm trước đó đi nữa thì các MC đều phải sơ tuyển như lần đầu tiên. Bởi theo chia sẻ của Thượng tá Hoàng Hà, không chỉ độ tuổi, sức khỏe mà ngay cả tâm trạng, cảm xúc cũng ảnh hưởng nhiều tới giọng đọc.

Theo tiêu chuẩn, giọng phải sáng, gần gũi, âm sắc đẹp, đọc ở ngưỡng nghe dễ chịu nhất. Chuẩn bị cho Đại lễ kỷ niệm 30/4/2025, Thượng tá Hoàng Hà cùng các thành viên trong tổ bắt đầu lên đường vào Đồng Nai hợp luyện từ ngày 3/4. Để đạt yêu cầu “Phải có chất thép để giọng đọc vững vàng mà không lạnh lùng, phải có chất lửa để âm vang dậy mà không phô trương”, những thuyết minh viên đã ngày đêm luyện tập, chỉnh sửa từng nhịp điệu giọng đọc, từng hơi thở cất lên. Từ cách nhấn nhá, rải chữ, sử dụng hơi, cất giọng sao cho thật hào hùng, khí thế và đầy cảm xúc.

Ngoài một tuần 2 lần hợp luyện, còn lại các thuyết minh viên luyện tập tại tổ ngày 2 ca sáng – chiều. Bên cạnh việc theo sát nội dung kịch bản để điều chỉnh tốc độ, cảm xúc giọng nói, cường độ tương hỗ nhau mỗi khi chuyển người dẫn; khi tập luyện, các MC phải tuyệt đối tuân thủ các phương pháp giữa sức khỏe, giọng nói như không thức khuya, không ăn uống đồ lạnh…

“Còn khi ngồi trong cabin, các thuyết minh viên vừa nhìn kịch bản, vừa nhìn khối diễu hành, nghe chỉ đạo của thủ trưởng, lại phải rất chủ động, linh hoạt trong tốc độ đọc nên khá áp lực”.

Thượng tá Hoàng Hà tâm sự, những ngày tập luyện cùng các quân, binh chủng, chị cảm nhận sâu sắc sự vất vả của các chiến sĩ tham gia diễu binh, diễu hành. “Mình đứng nửa ngày trên sân tập đã thấy vất vả rồi. Huống hồ các chiến sĩ tập ngày này qua ngày khác, nắng cũng như mưa… Nếu không có ý chí, quyết tâm, đặc biệt tính kỷ luật và trên hết là lòng tự hào dân tộc thì khó có thể vượt qua.

“Khi vào TP Hồ Chí Minh, tôi chứng kiến tình cảm yêu mến nồng nhiệt của nhân dân với các lực lượng tham gia diễu binh, diễu hành. Những điều đó đã tác động tới cảm xúc của tôi rất lớn. Để mỗi câu chữ cất lên không chỉ là thông tin, mà là máu thịt, là khí phách, là niềm tự hào của cả dân tộc, khơi dậy lòng yêu nước, lòng biết ơn với các thế hệ cha anh. Và đó còn là thông điệp mà dân tộc Việt Nam gửi tới bạn bè quốc tế. Mang quyết tâm ấy trong mình, nên dù trước chính lễ 2 ngày, sức khỏe tôi có vấn đề nhưng tôi dặn lòng không được phép ốm. Chỉ đến khi công việc hoàn thành, rời khỏi micro là người tôi rũ xuống vì mệt. Khi ấy tôi mới cho phép mình được ốm”.

Nhắc lại kỷ niệm khó quên một năm trước, khi tham gia thuyết minh tại Lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/2024), Thượng tá Hoàng Hà nhận nhiệm vụ trong tâm trạng vừa vui, vừa lo lắng vì mới nằm viện 10 ngày về. “Chứng kiến các lực lượng Quân đội và Công an cùng vượt qua một chặng đường dài để luyện tập rất vất vả, trước khi vào buổi lễ chính thì trời đổ mưa to. Nhìn từ cabin, thấy các khối diễu binh vẫn đứng nghiêm trang trong mưa, không ai nói với ai mà tất cả thành viên tổ thuyết minh đều rơi nước mắt. Chúng tôi nắm tay nhau quyết tâm phải làm tốt nhất, không để xảy ra một sai sót nào. Và có lẽ chúng tôi đã làm được điều đó. Cả đội thực hiện nhiệm vụ xong thì vỡ òa hạnh phúc như vừa hoàn thành cuộc thi lớn” – Thượng tá Hoàng Hà nghẹn ngào.

2. Sinh ra tại Đà Nẵng, trong một gia đình có cha là sĩ quan Bộ đội Biên phòng, hơn ai hết, Thượng tá Hoàng Hà thấm thía rằng để có được “Hòa bình đẹp lắm”, để có được những Lễ kỷ niệm tưng bừng cờ hoa, để có được những đội quân kiêu hùng bước đi trong niềm tự hào là biết bao thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương. Trong gia đình, một người anh trai của chị đã hy sinh năm 1969... Chị càng hiểu, để thuyết minh trong một lễ diễu binh, diễu hành rất khác dẫn chương trình sự kiện thông thường. Khi ấy, mỗi thuyết minh viên là một người kể chuyện lịch sử, dù chỉ khái quát ngắn gọn trong một vài dòng nhưng những thanh âm đó phải vẽ lên được một bức tranh sống động và đầy cảm xúc.

Nhớ lại lần đầu tiên được đảm nhiệm vai trò thuyết minh tại Lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên phủ năm 2014, Thượng tá Hồ Thị Hoàng Hà xúc động tâm sự: “Là lần đầu tiên, lại chỉ có 1 giọng nam và 1 giọng nữ thuyết minh nên tôi run và rất áp lực. Nhưng sâu thẳm trong lòng, tôi có một niềm tin mãnh liệt rằng mình làm được. Năm 1954, ba tôi từng làm nhiệm vụ cảnh giới tuyến đường lên Điện Biên cho đoàn chiến sĩ thi đua. Nhân Kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điên Biên Phủ (năm 2004), cha tôi cùng đoàn sĩ quan thăm lại chiến trường xưa. Đi được nửa đường, vì thời tiết thay đổi, bệnh phổi tái phát khiến ông phải trở về. Từ đó, sức khỏe cha tôi yếu dần rồi ông mất vào năm 2012. Ba mất 2 năm thì tôi lên Điện Biên nhận nhiệm vụ. Trong tôi khi đó canh cánh một mong muốn ông ở nơi xa sẽ vui và hãnh diện về đứa con gái đã tiếp nối con đường binh nghiệp của mình. Ngày hôm đó, khi ngồi trong cabin đọc, tôi đã để tấm ảnh nhỏ của ba mang theo trước mặt, để nhủ rằng: “Có ba đây, đừng lo gì hết”. Và tôi đã hoàn thành nhiệm vụ cho Lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ ấy một cách đẹp đẽ, tự hào, dù lúc đó tôi chưa có nhiều kinh nghiệm”.

Có lẽ, để trở thành một trong những giọng đọc thuyết minh được khán giả yêu mến gọi bằng những cụm từ “chạm tới trái tim”, “thấm tới từng giác quan” hay “đi vào lòng người”… ở Thượng tá Hoàng Hà không chỉ hội tụ bằng kỹ thuật của một giảng viên thanh nhạc, bản lĩnh một người lính Cụ Hồ mà hơn tất cả là trái tim mẫn cảm của một người luôn mang trong mình khát khao cống hiến: “Mỗi tiếng gọi tên khối quân chủng, mỗi lời nhắc về truyền thống oai hùng, là một lần trái tim người lính trong tôi thắt lại – kiêu hãnh và xúc động”.

Gần đây, không chỉ tập luyện phần đọc của mình, Thượng tá Hoàng Hà còn được cấp trên giao nhiệm vụ hướng dẫn, góp ý cho các bạn trẻ trong tổ. “Khi được chọn lựa, tức là các bạn đã có tố chất từ giọng cho đến bản lĩnh. Nên điều mà tôi giúp họ là kinh nghiệm, kiến thức để truyền lửa trong từng câu nói. Các bạn có đam mê, có tính cầu thị và đặc biệt khát khao cống hiến rất lớn. Tôi luôn nhắc lại với các bạn lời tôi được dặn dò từ thở ban đầu bỡ ngỡ là phải thổi hồn lịch sử dân tộc trong từng câu nói để nâng bước chân của các khối diễu binh, các chiến sĩ ấy cảm thấy hãnh diện, tự hào và hết mình trong từng động tác”.

Nguồn: https://cand.com.vn/Xa-hoi/nguoi-truyen-lua-cho-nhung-nhip-buoc-quan-hanh-i772125/