Nguồn thu trong thời đại số: Báo chí cần “bán” nhiều hơn tin tức

Ngày 20/6, trong khuôn khổ Diễn đàn báo chí toàn quốc II – 2025, đã diễn ra phiên thảo luận số 5 với chủ đề "Nguồn thu trong thời đại số: Không chỉ quảng cáo, báo chí phải bán được nhiều thứ hơn!"

Báo chí đừng chỉ xuất bản

Phát biểu mở đầu phiên thảo luận, Tổng Biên tập Báo Vietnamnet Nguyễn Văn Bá khẳng định, nguồn thu là vấn đề sống còn của báo chí.

Các diễn giả tại phiên thảo luận

Ông Nguyễn Văn Bá cho biết: Ngày nay, một tòa soạn không chỉ đối mặt với bài toán "viết hay" hay "làm nhanh", mà phải tự trả lời câu hỏi lớn hơn: Báo chí là "người dẫn đường" cho xã hội về thông tin, nhận thức, và định hướng dư luận, nhưng giữa kỷ nguyên số, vai trò ấy đang bị thách thức bởi một câu hỏi rất thực tế: Báo chí sống bằng gì? Nếu coi báo chí là một nghề, thì như mọi nghề khác, nó phải tự nuôi được chính mình. Không thể sống bằng lý tưởng mãi. Không thể tồn tại nếu không có dòng tiền.

Thực trạng hiện nay cho thấy: Quảng cáo truyền thống đang tụt dốc. Các dịch vụ truyền thông tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các sự kiện dễ bị thương mại hóa quá mức. Thu phí độc giả vẫn chưa đạt được hiệu quả mong muốn. Ngân sách nhà nước là cần thiết nhưng không thể là chỗ dựa duy nhất. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để có đủ tiền cho tờ báo hoạt động, và xa hơn là báo chí có thể tự đứng vững bằng chính giá trị của mình mà không bị lệ thuộc?

Qua đó, ông Nguyễn Văn Bá nhấn mạnh, báo chí muốn sống còn phải biết "bán" nhiều thứ hơn là nội dung. Phải biết tạo ra giá trị ngoài tin tức từ dịch vụ thông tin chuyên sâu, sự kiện, dữ liệu, tư vấn chiến lược thương hiệu, cho đến chính niềm tin mà mình tạo dựng. Đó không chỉ là thách thức, mà là một cuộc lột xác về tư duy vận hành.

Tổng Biên tập Báo Vietnamnet Nguyễn Văn Bá phát biểu tại phiên thảo luận

Đồng quan điểm trên, Phó Tổng Giám đốc Chiến lược VCCorp, Phụ trách Tăng trưởng và Đối tác chiến lược Phan Đặng Trà My khẳng định, kinh doanh quảng cáo báo chí không thể đứng ngoài dòng chảy đổi mới sáng tạo. Doanh thu báo chí đang cạn kiệt không phải vì nội dung kém mà vì mô hình khai thác giá trị đã lỗi thời. Trong khi đó, người dùng đang có xu hướng sử dụng nền tảng truyền thông 2 chiều, có tương tác với tin tức. Đồng thời, doanh nghiệp đã dịch chuyển ngân sách sang các nền tảng biết đo lường, tối ưu và liên kết chặt chẽ hơn với hành trình khách hàng.

"Nếu chỉ bán PR truyền thống sẽ trở thành mô hình kinh doanh lỗi thời không thể tăng trưởng. Báo chí cần cập nhật và sáng tạo các hình thức sản phẩm quảng cáo mới" - bà Phan Đặng Trà My nhấn mạnh.

Để làm được điều đó, bà Phan Đặng Trà My cho rằng: "Báo chí đừng chỉ xuất bản, hãy chủ động định giá, định vị và định hình rõ ràng những giá trị mà báo chí có thể chuyển hóa thành sản phẩm. Đặc biệt, báo chí cần chuyển trọng tâm từ bán quảng cáo - đăng tin sang mô hình kinh doanh đáp ứng nhu cầu thị trường: Cung cấp giải pháp marketing và xây dựng thương hiệu thông qua truyền thông tích hợp. Đồng thời, báo chí không chỉ truyền thông theo xu hướng mà xây dựng thành kênh bán cho các sản phẩm uy tín tới đúng người tiêu dùng mục tiêu của doanh nghiệp. Báo chí hãy hợp lực - đổi mới - giữ giá trị và đừng đi một mình. Hãy tạo liên minh báo chí - thương hiệu - công nghệ".

Nguồn thu bền vững đến từ bạn đọc

Còn theo Phó Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ Trần Xuân Toàn, cho rằng, nguồn thu bền vững của báo chí phải đến từ sự chi trả của bạn đọc. Trước kia, chúng ta đã làm với báo giấy thì với báo online và nền tảng số phải làm được điều đó.

Phó Tổng Giám đốc Chiến lược VCCorp, Phụ trách Tăng trưởng và Đối tác chiến lược Phan Đặng Trà My chia sẻ tại phiên thảo luận

Ông Trần Xuân Toàn chia sẻ: "Hiện nay, xu hướng bạn đọc chuyển dịch sang nền tảng số, số lượng báo giấy bán ra cũng sụt giảm theo… nhưng vẫn là nguồn thu tương đối của báo Tuổi trẻ. Cơ cấu nguồn thu của Tuổi trẻ hiện nay đến từ nhiều nguồn, trong đó, nguồn thu từ quảng cáo, truyền thông khoảng 65%; sau đó là nguồn thu liên quan đến đầu tư tài chính, cho thuê văn phòng, phát hành và đào tạo truyền thông - báo chí…"

Tuy nhiên, để có được nguồn thu bền vững, ông Trần Xuân Toàn khẳng định: "Nội dung (content) vấn là yếu tố quyết định bạn đọc ở lại lại hay rời đi, từ đó chúng ta có thể khai thác được quảng cáo. Liên quan đến vấn đề quảng cáo, truyền thông, tôi hoàn toàn đồng tình với các diễn giả đã chia sẻ, chúng ta phải bám vào mùa của doanh nghiệp. Hiện tại chúng tôi đã làm các sự kiện gắn với định kỳ hàng năm và các doanh nghiệp đã dành ngân sách cho các nội dung, sự kiện định kỳ của báo Tuổi trẻ… Chúng tôi đang hướng đến làm content thật tốt để thu hút nguồn ngân sách marketing của các doanh nghiệp, thay vì trông chờ ngân sách PR, truyền thông".

Phó Tổng Giám đốc kinh doanh Tạp chí kinh tế Việt Nam – VnEconomy Nguyễn Thị Ngọc Diệp nhấn mạnh, vấn đề kinh tế báo chí chưa bao giờ cấp thiết như bây giờ, nhất là đối với cơ quan báo chí tự chủ. Vì vậy, việc đổi mới sáng tạo là điều rất quan trọng với báo chí. Tuy nhiên, đổi mới sáng tạo nếu chỉ coi đối tác như một đối tác về thương mại và bán quảng cáo thôi thì chưa đủ.

Quang cảnh phiên thảo luận

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Diệp, báo điện tử khác với báo giấy, khi đã muốn sống là phải làm ngày đêm hoặc hôm nay khác, ngày mai phải khác, ngay hôm nay và giờ này phải khác giờ trước; nhất là trong thời đại AI. Mỗi cơ quan báo chí đang đứng trên một kho dữ liệu, một kho tài nguyên vô cùng khổng lồ mà có thể cũng chưa biết sẽ làm gì từ đó. Do đó, tòa soạn phải khai thác tài nguyên có thể bán được, sản phẩm từ những kho dữ liệu.

"Chúng ta có nhiều tài nguyên và hãy bán nó bằng tất cả những gì mà mình sáng tạo và phát huy tối đa sáng tạo của anh em trong cơ quan. Mỗi một sản phẩm báo chí đưa ra đều là mồ hôi, nước mắt, đánh đổi bằng máu của rất nhiều các bạn trẻ thì hãy trân trọng những cái giá trị sáng tạo đấy" – bà Nguyễn Thị Ngọc Diệp nói../.

Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/nguon-thu-trong-thoi-dai-so-bao-chi-can-ban-nhieu-hon-tin-tuc-20250620152437566.htm