Nỗ lực nâng cao “quyền năng” kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

(PLVN) - Trong khuôn khổ thực hiện Dự án 8 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp, bằng nhiều hình thức, nội dung đa dạng, phong phú đã và đang hỗ trợ bà con dân tộc thiểu số phát triển kinh tế, khởi nghiệp, tạo mô hình sinh kế, học nghề,... nhằm xóa đói giảm nghèo và nâng cao vị thế của người phụ nữ.

Từ “xóa nghèo” thông tin…

Tại nhiều tỉnh, địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống, định kiến về giới, việc thiếu thông tin, kiến thức đang làm người phụ nữ chưa dám chuyển mình thay đổi. Việc đầu tiên để thúc đẩy người phụ nữ đồng bào dân tộc làm kinh tế, chính là “xóa nghèo” thông tin cho họ. Mỗi địa phương có biện pháp cụ thể phù hợp với nhu cầu của người dân như mở lớp dạy chữ, tuyên truyền bằng sân khấu hóa, hay hỗ trợ bà con học cách sử dụng Internet, điện thoại,...

Đến với xã biên giới Tri Lễ, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An, đây là một địa phận có đông hộ nghèo chiếm trên 50% (1.192 hộ nghèo/2.139 hộ dân). Đặc biệt, nhiều bản người Mông, Thái, Khơ Mú sinh sống giao thông đi lại còn rất vất vả, mới chỉ có đường đất, chưa có đường bê tông hay đường nhựa nên vào mùa mưa lũ nhiều lúc giao thông gần như tê liệt.

Đa phần người phụ nữ ở xã Tri Lễ đều nói tiếng mẹ đẻ (tiếng dân tộc), không thành thạo tiếng phổ thông. Trong khi đó, phần lớn các thông tin quan trọng như chính sách pháp luật, các chương trình hỗ trợ, kiến thức khoa học kỹ thuật hay thông tin y tế, sức khỏe đều sử dụng tiếng phổ thông. Trước đây, để tuyên truyền cho người dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) của xã đã nhiều lần đi cùng phiên dịch đến các bản làng của người DTTS để tuyên truyền kiến thức căn bản cho họ. Hiện nay, để dễ dàng tiếp cận với phụ nữ DTTS tại đây, các cấp chính quyền đã tổ chức nhiều lớp dạy tiếng phổ thông, xóa mù chữ cho bà con dân tộc. Tính đến nay, xã đã có ba lớp học với gần 100 học viên tham gia.

Không chỉ có xã Tri Lễ, mà rất nhiều địa phương đã dùng đa dạng phương thức nhằm đưa thông tin đến với bà con DTTS ở vùng sâu, vùng xa. Lấy ví dụ tại Khánh Hòa, từ năm 2021 đến nay, Dự án 8 được triển khai tại 66 thôn thuộc 27 xã của 5 huyện miền núi: Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Cam Lâm, Diên Khánh và thị xã Ninh Hòa. Với sự đồng hành của hơn 260 nghìn hội viên, trong đó có 12.099 hội viên là người DTTS, các cấp Hội LHPN tỉnh Khánh Hòa đã dồn tâm huyết để cụ thể hóa từng nội dung của Dự án, sử dụng nhiều phương thức truyền thông phù hợp với điều kiện, tập quán từng địa phương. Cụ thể, thông qua 67 tổ truyền thông cộng đồng - vượt 111% so với chỉ tiêu đề ra - hàng trăm buổi truyền thông, tọa đàm, sân khấu hóa đã được tổ chức, thu hút hơn 10 nghìn lượt người tham gia. Các chủ đề như xóa bỏ định kiến giới, hướng dẫn phụ nữ làm kinh tế, phòng, chống mua bán người, bạo lực gia đình, xâm hại tình dục…

...Đến thúc đẩy tự tin khởi nghiệp

Giúp phụ nữ khởi nghiệp, nâng cao quyền năng kinh tế là một trong những mục tiêu của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em”, Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã triển khai nhiều cách làm nhằm thu hút đông đảo hội viên, phụ nữ tham gia.

Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã phát hành Sổ tay hướng dẫn lập kế hoạch và tổ chức triển khai các hoạt động hỗ trợ các tổ nhóm sinh kế, tổ hợp tác, hợp tác xã có phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ ứng dụng khoa học công nghệ; Tài liệu tập huấn giảng viên nguồn về kỹ năng truyền thông, vận động và hỗ trợ phụ nữ là nạn nhân bị mua bán trở về nâng cao quyền năng kinh tế...

Tại xã Châu Tiến, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An, nơi có đông đồng bào dân tộc Thái sinh sống, Hội LHPN của xã đã có rất nhiều hoạt động hướng dẫn người phụ nữ DTTS tiếp cận vay vốn ưu đãi. Ví dụ như, Hội LHPN của xã đã tổ chức các buổi truyền thông chuyên đề, lồng ghép nội dung tư vấn vay vốn tín dụng vào sinh hoạt chi hội. Các mô hình như câu lạc bộ “Phụ nữ tiết kiệm - tín dụng” được thành lập, không chỉ là nơi chia sẻ kinh nghiệm mà còn giúp phụ nữ hình thành thói quen tài chính lành mạnh. Hội còn phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quỳ Hợp tổ chức các buổi tư vấn trực tiếp ngay tại bản, mời cán bộ ngân hàng xuống tận nơi giải đáp thắc mắc, hướng dẫn hồ sơ.

Bên cạnh việc hỗ trợ vay vốn, biết thế mạnh của chị em phụ nữ tại đây là chăn nuôi, trồng trọt, Hội đã có hướng dẫn định hướng cho phụ nữ mở trang trại, kết nối thị trường, hợp tác xã nông nghiệp, mở lớp dạy nghề. Hiện tại, trong xã đã có những người phụ nữ thành công khi “khởi nghiệp” bằng các trại nuôi ong, chăn nuôi gia súc với thu nhập ổn định hàng tháng.

Đến với tỉnh Yên Bái, Hội LHPN tỉnh đã chủ động giúp hội viên nâng cao nhận thức, tự tin vươn lên. Từ các mô hình phát triển kinh tế gia đình do hội viên Hội phụ nữ nhiều huyện của tỉnh Yên Bái làm chủ, đã mang lại những kết quả, thành tựu nhất định. Tiêu biểu như mô hình Tổ hợp tác Thêu dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Mông xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải do một phụ nữ người dân tộc Mông ở bản Trống Tông làm Tổ trưởng, đã góp phần xóa đói, giảm nghèo nâng cao cho chị em phụ nữ. Tại xưởng thêu, mỗi bộ trang phục được làm thủ công sẽ có giá từ 7 đến 10 triệu đồng phụ thuộc vào tay nghề, độ sắc nét trên hoa văn.

Ở Khánh Hòa, việc nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ DTTS đã ghi nhận nhiều kết quả thực chất tại năm xã miền núi. Từ 2021 đến 2025, đã có 54 hội nghị tập huấn xây dựng mô hình kinh tế được tổ chức, với sự tham gia của gần 4 nghìn lượt phụ nữ nghèo, phụ nữ DTTS ở các thôn, tổ đặc biệt khó khăn. Từ những buổi tập huấn kỹ thuật canh tác, chăn nuôi đến hướng dẫn xây dựng kế hoạch sản xuất, kết nối thị trường, xây dựng thương hiệu… đã dần giúp các phụ nữ DTTS tiếp cận với khoa học kỹ thuật, chủ động phát triển kinh tế gia đình.

Hương Ngọc

Nguồn: https://baophapluat.vn/no-luc-nang-cao-quyen-nang-kinh-te-cho-phu-nu-dan-toc-thieu-so-post550181.html