Nỗ lực phòng, chống bệnh sốt rét quay trở lại

Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Như Xuân giám sát muỗi truyền bệnh sốt rét cơ sở.

Xác định việc nâng cao nhận thức cho người dân về phòng, chống sốt rét là yếu tố quan trọng để hạn chế thấp nhất người mắc sốt rét lâm sàng, không lây lan thành dịch bệnh, hằng năm Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh xây dựng kế hoạch để bảo đảm theo các mục tiêu của Bộ Y tế, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương; phát triển và củng cố hệ thống giám sát, đánh giá từ tỉnh đến cơ sở; xây dựng quy trình và hướng dẫn theo dõi giám sát cho từng tuyến; tăng cường quản lý và giám sát chặt chẽ vùng có dân di biến động; thực hiện chiến dịch phun tẩm hóa chất cho các hộ dân sống trong vùng sốt rét lưu hành. Đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố chủ động trong công tác giám sát ký sinh trùng sốt rét thường xuyên; tăng cường công tác tuyên truyền về phòng, chống bệnh sốt rét; cung cấp tài liệu, hướng dẫn nội dung tuyên truyền cho trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố tổ chức tuyên truyền phòng, chống sốt rét tại các trạm y tế địa phương. Từ nguồn kinh phí sự nghiệp đã giám sát dịch tễ tại các huyện, thị xã, thành phố. Từ nguồn kinh phí Dự án RAI đã giám sát dịch tễ hỗ trợ chuyên môn cho các huyện và các xã thuộc dự án.

Kết quả giám sát cho thấy, 100% đơn vị đều xây dựng và triển khai đầy đủ các nội dung hoạt động phòng, chống và duy trì thành quả loại trừ sốt rét; báo cáo hàng tháng trên hệ thống eCDS, giám sát dân di biến động, thuốc vật tư được bảo quản đúng quy định. Tăng cường giám sát chặt các đối tượng thường xuyên ra vào khu vực có dịch bệnh sốt rét lưu hành, có tiếp xúc với nguồn lây bệnh trong và ngoài nước, đặc biệt là những người từ vùng sốt rét lưu hành trở về địa phương.

Trong năm 2024, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thanh Hóa đã tiến hành giám sát dịch tễ sốt rét 41 lượt huyện và 82 lượt xã, phường, thị trấn; giám sát điểm kính tại 19 lượt huyện và 32 lượt xã; giám sát vector truyền bệnh sốt rét tại 7 điểm điều tra của 7 huyện (Quan Sơn, Lang Chánh, Thường Xuân, Như Xuân, Nga Sơn, Vĩnh Lộc và thị xã Nghi Sơn), tình hình sốt rét ổn định. Trong năm ghi nhận 3 bệnh nhân sốt rét ngoại lai từ nước ngoài về. 3 tháng đầu năm 2025, trung tâm tiến hành giám sát dịch tễ 1 lượt huyện, giám sát vector truyền bệnh sốt rét 1 điểm; giám sát điểm kính phát hiện ký sinh trùng sốt rét 1 điểm và 2 lượt xã ở huyện Thạch Thành. Cũng trong 3 tháng đầu năm 2025 tình hình sốt rét ổn định, với tổng số 1.922 lam xét nghiệm, phát hiện 1 bệnh nhân sốt rét ngoại lai ở huyện Quảng Xương từ nước ngoài về.

Chia sẻ về những nỗ lực trong công tác phòng, chống và loại trừ sốt rét, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đỗ Thanh Tùng cho biết, để được công nhận đạt tiêu chí loại trừ sốt rét, hằng năm đơn vị đã thường xuyên tổ chức các hoạt động giám sát tình hình dịch tễ bệnh sốt rét tại các địa phương; các ổ dịch được xử lý triệt để, không để lây lan, bùng phát dịch trong cộng đồng; duy trì các điểm kính hiển vi xét nghiệm lam máu có ký sinh trùng sốt rét tại các địa phương. Các kỹ thuật về chẩn đoán, điều trị sốt rét đã được cải thiện và đáp ứng yêu cầu; năng lực giám sát phát hiện của hệ thống y tế được nâng cao và bao phủ toàn diện; đã thực hiện phân vùng dịch tễ sốt rét cho từng huyện, xã... Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn giám sát dịch tễ sốt rét, hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt rét và kỹ thuật xét nghiệm cho cán bộ làm công tác phòng, chống sốt rét từ tỉnh đến cơ sở; bảo đảm đủ thuốc sốt rét điều trị và cấp tự điều trị cho người dân.

Sốt rét là căn bệnh sốt cấp tính, do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền từ người bệnh sang người lành qua vết đốt của muỗi Anopheles. Để phòng chống căn bệnh này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh khuyến cáo người dân khi có các biểu hiện rét run, sốt nóng, sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xét nghiệm máu tìm ký sinh trùng và cấp thuốc điều trị kịp thời, tránh biến chứng và phòng lây nhiễm cho người xung quanh. Hiện chưa có vắc-xin phòng bệnh nhưng bệnh có thể phòng ngừa và điều trị khỏi. Để phòng, chống bệnh sốt rét hiệu quả cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng bệnh chủ động như ngủ màn phòng tránh muỗi đốt; thực hiện các biện pháp diệt muỗi và triệt phá nơi trú ẩn của muỗi; thường xuyên vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, di dời chuồng gia súc ra xa nhà.

Ngày Thế giới phòng chống bệnh sốt rét năm 2025 với chủ đề “Chấm dứt sốt rét bắt đầu từ chúng ta: Đầu tư lại, tái hình dung, thắp sáng hy vọng”, nhằm nâng cao nhận thức về các hành động cấp bách, cần thiết trong cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục đầu tư, đổi mới, hợp tác và cam kết từ cộng đồng xóa sổ sốt rét toàn cầu. Công tác phòng, chống bệnh sốt rét không chỉ là sự nỗ lực của riêng ngành y tế mà cần có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và Nhân dân để cùng đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức, cùng chung tay đẩy lùi, phòng ngừa bệnh sốt rét quay trở lại, góp phần bảo vệ thành quả loại trừ sốt rét của tỉnh và hướng tới loại trừ bệnh sốt rét trên quy mô cả nước vào năm 2030.

Bài và ảnh: Tô Hà

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/no-luc-phong-chong-benh-sot-ret-quay-tro-lai-246671.htm