Nối dài truyền thống đình Nhơn Thọ

Người dân làng Nhơn Thọ tổ chức lễ rước bảng xếp hạng Di tích lịch sử cấp thành phố ngày 13-2-2025. Ảnh: TIỂU YẾN

Theo các nguồn sử liệu, làng Nhơn Thọ trước đây thuộc xã Khánh Thọ, tổng Thanh Quất (Quít) Trung, huyện Diên Khánh, phủ Điện Bàn. Cùng với các làng lân cận như Quá Giáng, Tân Hạnh, Miếu Bông, cư dân lập nghiệp nơi đây đã khẩn hoang, khai canh tạo dựng cuộc sống ở vùng đất mới. Sau thời gian ổn định cuộc sống, người dân làng Nhơn Thọ dựng ngôi đình nhỏ bằng tranh tre tại xứ Trà Ban làm nơi thờ cúng thần linh và các vị tiền hiền, hậu hiền họ Châu, Nguyễn, Lâm, Hồ. Đây cũng là nơi mọi người hội họp, sinh hoạt văn hóa cộng đồng, bàn bạc chuyện làng xã hoặc trợ giúp nhau khi gặp khó khăn, hoạn nạn. Đến năm 1720, đình chuyển về xứ Chiêm Lai cũng với thiết kế tranh tre, vách nứa.

Trải qua thời gian dài bị tác động bởi thiên tai, chiến tranh, đình làng xuống cấp nghiêm trọng nhưng luôn được dân làng quan tâm trùng tu, sửa chữa. Đáng chú ý, vào năm 1937, đình trải qua đợt trùng tu lớn với kiến trúc kiên cố hơn: có tiền đường, hậu tẩm, tường gạch, mái ngói âm dương, hai lầu chiêng trống và trang trí công phu thể hiện nét mỹ thuật truyền thống đặc sắc. Dấu tích trùng tu năm ấy vẫn còn in đậm trên thanh xà gồ với dòng chữ Hán khắc rõ ràng. Những lần sửa chữa tiếp theo vào các năm 1957, 1977 và lần gần nhất năm 2005 đều giữ nguyên kiến trúc từ trước đến nay.

Đặc biệt, theo lịch sử Đảng bộ xã Hòa Phước, trong các thời kỳ lịch sử, đình Nhơn Thọ cũng là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của địa phương. Đáng chú ý, suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp và 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dưới mái đình, chính quyền cách mạng lâm thời tổ chức tuyên truyền, vận động người dân theo cách mạng. Điển hình như trận đánh phối hợp giữa bộ đội chủ lực và du kích địa phương vào đoàn xe thực dân Pháp chở quân trang quân dụng từ Đà Nẵng vào Tam Kỳ. Đây cũng là nơi diễn ra hoạt động bầu cử đại biểu Quốc hội lần đầu tiên, đánh dấu sự kiện khai sinh Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946.

Đình Nhơn Thọ trở thành nơi sinh hoạt tín ngưỡng, là trung tâm văn hóa góp phần gìn giữ những phong tục truyền thống, những lễ hội đình làng gắn với nếp sống nông nghiệp và tinh thần cố kết cộng đồng. Với những giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hóa và kiến trúc, ngày 6-1-2025, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng ký Quyết định số 44/QĐ-UBND, xếp hạng đình Nhơn Thọ là Di tích lịch sử cấp thành phố. Đây là di tích thứ tư trên địa bàn xã Hòa Phước được xếp hạng, sau nhà thờ chư phái tộc Quá Giáng (di tích cấp quốc gia), đình Quá Giáng và nhà thờ tộc Đinh Quá Giáng (di tích cấp thành phố). Việc xếp hạng ngôi đình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đời sống cộng đồng mang đến niềm tự hào cho chính quyền và nhân dân xã Hòa Phước, cũng như ghi nhận nỗ lực gìn giữ, bảo tồn giá trị di sản của người dân làng Nhơn Thọ suốt nhiều thế kỷ.

TIỂU YẾN

Nguồn: https://baodanang.vn/channel/5414/202504/noi-dai-truyen-thong-dinh-nhon-tho-4005718/