Ngày 6/6/2025, FPT và Pharma Group đại diện cho ngành dược phẩm phát minh tại Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế”. Sự kiện là diễn đàn đối thoại đa chiều giữa các nhà hoạch định chính sách, cơ quan quản lý, chuyên gia trong và ngoài nước, doanh nghiệp y dược, doanh nghiệp công nghệ, các cơ sở khám chữa bệnh… để tìm lời giải hữu hiệu nhất cho công tác chăm sóc sức khỏe người dân.

Diễn đàn này tập trung thảo luận các giải pháp đột phá về đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực ưu tiên của ngành y tế; tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đẩy nhanh chuyển đổi số trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Chuyển đổi số là điều kiện sống còn của ngành y

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, những vấn đề trên đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới trong lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai mạnh mẽ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân trong kỷ nguyên mới như chỉ đạo của Tổng bí thư tại các cuộc làm việc với ngành y tế. Đổi mới tư duy khám chữa bệnh sang tập trung phòng bệnh, đặc biệt là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực y tế.

“Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, ngành y tế Việt Nam cần có bước chuyển mình toàn diện để phát triển bền vững, công bằng và hội nhập quốc tế. Với tinh thần đó, tôi đề xuất 5 định hướng trọng tâm.

Thứ nhất, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số y tế, triển khai hiệu quả bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử, liên thông dữ liệu y tế – bảo hiểm, và ứng dụng công nghệ mới như AI, blockchain, IoT. Thứ hai, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học, đặc biệt trong công nghệ sinh học và giám sát dịch bệnh. Thứ ba, phát triển công nghiệp dược trong nước, tập trung vào nghiên cứu thuốc mới, vaccine và thiết bị y tế. Thứ tư, tăng cường hợp tác công – tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao. Và cuối cùng, mở rộng hợp tác quốc tế, phát triển y tế số hiện đại”, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nói.

pho thu tuong.jpg
Phó Thủ tướng Lê Thành Long phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: TK

Tại diễn đàn, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, chỉ rõ một nghịch lý, Việt Nam đang có nhiều dư địa để phát triển khu vực kinh tế tư nhân, nhưng chính bộ máy hành chính lại chưa chạy kịp với nhịp phát triển của doanh nghiệp.

“Khoảng cách lớn nhất hiện nay không phải giữa các vùng miền, không phải giữa doanh nghiệp nội với doanh nghiệp ngoại, mà là khoảng cách giữa tốc độ kinh doanh và tốc độ hành chính. Chính sự chậm chạp về thể chế, thủ tục đang bóp nghẹt đổi mới", ông Tuấn nói.

Việt Nam có thể trở thành trung tâm kiểm thử lâm sàng quy mô lớn của khu vực

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT, Trưởng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, đặt ra một loạt câu hỏi gai góc: Tại sao Việt Nam chỉ tiếp cận được 42 trong số 460 loại thuốc mới trên thế giới? Vì sao y tế Việt vẫn còn khoảng cách xa so với Singapore, Nhật Bản? Câu trả lời, theo ông nằm ở cơ chế, không phải năng lực con người.

ảnh 1111.jpg
PGS.TS Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT, Trưởng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: TK

Ông Bình cho rằng, y tế không thể tiếp tục bị quản lý theo kiểu không quản được thì cấm. Cơ chế phải được hiểu là một phần của sức mạnh cạnh tranh quốc gia. Khi một quốc gia muốn người dân sống khỏe, thì cơ chế phải cho phép người dân tiếp cận dịch vụ, thuốc men, thiết bị y tế hiện đại một cách nhanh chóng, minh bạch và công bằng.

“Tại sao người Việt có bệnh, thế giới có thuốc mà người Việt lại không được dùng? Không phải vì chúng ta thiếu tiền hay thiếu năng lực, mà là thiếu một cơ chế đủ mở", ông nói.

Tiến sỹ Philipp Rösler: Việt Nam có cơ hội phát triển ngành dược nhờ công nghệ Tiến sỹ Philipp Rösler: Việt Nam có cơ hội phát triển ngành dược nhờ công nghệ

Theo ông Trương Gia Bình, Việt Nam đang sở hữu nhiều lợi thế chiến lược, có tới 1 triệu kỹ sư công nghệ thông tin, hàng trăm ngàn người trong độ tuổi vàng, hạ tầng máy tính mạnh mẽ để phát triển AI. FPT cam kết sẽ chuyển đổi một nửa trong số đó, khoảng 500.000 kỹ sư thành lực lượng chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo, phục vụ cho các lĩnh vực mũi nhọn như y tế và dược phẩm.

“Cách đây 20 năm Việt Nam không có ngành công nghệ phần mềm, giờ là top 2 thế giới về xuất khẩu. Với y tế, chúng ta cũng có thể làm được như vậy”, ông Bình khẳng định.

Không chỉ dừng lại ở ý tưởng, ông đưa ra đề xuất cụ thể: Việt Nam có thể trở thành trung tâm kiểm thử lâm sàng quy mô lớn của khu vực, đi đầu trong sản xuất thuốc phát minh, tích hợp AI vào chẩn đoán và điều trị.

Để làm được điều đó, yếu tố cốt lõi là liên kết dữ liệu y tế đào tạo nhân lực lai giữa y học và công nghệ thông tin và một cơ chế pháp lý đủ nhanh, đủ rộng để đổi mới.

Chia sẻ tại sự kiện ông Hoàng Việt Anh, Chủ tịch FPT Telecom cho biết, “AI và GenAI tạo ra hiệu ứng tích cực cho ngành dược trên toàn cầu. Theo các báo cáo thì GenAI trong giai đoạn 2024 – 2029 hàng năm đóng góp từ 60-110 tỷ USD/năm. Tất cả các công đoạn trong chuỗi giá trị cung ứng của ngành dược đều thụ hưởng các lợi ích từ việc ứng dụng Gen AI. Trong đó có 2 lĩnh vực đáng chú ý là nghiên cứu sáng chế ra dược phẩm mới và thử nghiệm lâm sàng thuốc mới”. 

Ông Hoàng Việt Anh cũng cho rằng đây là thời điểm vàng thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mạnh mẽ cho ngành dược, đồng thời đề xuất lộ trình ứng dụng AI cho ngành dược Việt Nam trong giai đoạn từ nay đến 2028.

Cụ thể là năm 2025 bắt đầu xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung cho ngành dược và thí điểm mô hình AI lab cho việc thử nghiệm lâm sàng thuốc mới tại Việt Nam. Năm 2026 triển khai thí điểm công cụ AI blockchain để tăng cường hiệu quả phòng chống thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Năm 2027 đặt mục tiêu giảm 20% thời gian thử nghiệm lâm sàng đối với thuốc mới. Năm 2028 Việt Nam trở thành điểm sáng AI hub cho dược phẩm và chăm sóc y tế của khu vực ASEAN.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/pho-thu-tuong-le-thanh-long-chuyen-doi-so-toan-dien-trong-linh-vuc-y-te-2408777.html