Sau sự cố ngai vàng triều Nguyễn, báo cáo hiện trạng mọi bảo vật quốc gia

Sau khi ngai vàng triều Nguyễn bị bẻ, Bộ VH-TT-DL vừa có văn bản số 2373 về việc rà soát, đánh giá và tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị bảo vật quốc gia. Văn bản do Thứ trưởng VH-TT-DL Hoàng Đạo Cương ký ngày 29.5, gửi tới bộ, ngành, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo đó, các đơn vị liên quan sẽ phải gửi báo cáo về Bộ với nội dung thông tin cụ thể như: tên bảo vật; nơi lưu giữ; công tác trưng bày, bảo quản bảo vật quốc gia đã triển khai (từ sau khi khi có Quyết định công nhận bảo vật quốc gia); phương án bảo đảm an ninh, an toàn và biện pháp ứng phó rủi ro đã triển khai (từ sau khi khi có Quyết định công nhận bảo vật quốc gia). Đặc biệt, Bộ yêu cầu các đơn vị liên quan nêu đề xuất, kiến nghị (nếu có). Báo cáo này phải gửi về Bộ trước 6.6.2025.

Chú trọng phương án bảo vệ bảo vật quốc gia

Văn bản cũng yêu cầu tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị bảo vật quốc gia. Về bảo vệ: tổ chức xây dựng phương án bảo vệ, trong đó lưu ý có biện pháp phòng, chống trộm cắp, cháy, nổ, thiên tai và các nguy cơ gây hư hại khác để bảo đảm tuyệt đối an toàn cho bảo vật quốc gia. Với bảo vật sở hữu tư nhân, phương án này phải được Sở phụ trách văn hóa thông qua, UBND xã phân công thực hiện.

Về bảo quản, văn bản yêu cầu ưu tiên kinh phí cải tạo, trang thiết chuyên dụng dành cho kho bảo quản và khu vực trưng bày bảo vật quốc gia tại bảo tàng, nơi lưu giữ bảo vật quốc gia tại di tích. Việc bảo quản phải được lập thành phương án cụ thể, bảo đảm tính khoa học và theo đúng luật, có phối hợp, hướng dẫn của các nhà khoa học trong lĩnh vực liên quan.

Về phát huy giá trị, văn bản yêu cầu xây dựng triển khai chương trình riêng, với nội dung hấp dẫn, hình thức đa dạng, dễ phổ biến và tiếp cận để quảng bá giá trị đến công chúng.

Sau sự cố ngai vàng triều Nguyễn, báo cáo hiện trạng mọi bảo vật quốc gia

- Ảnh 2. — Bia Sùng thiện diên linh xước sau khi vệ sinh

Về bảo đảm an toàn đối với di vật, cổ vật có giá trị tại các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, Bộ cũng nhắc các sở phụ trách văn hóa chỉ đạo chính quyền địa phương nơi có di tích rà soát và lập danh mục hiện vật có giá trị tại từng di tích; định kỳ hàng năm tổ chức kiểm tra, rà soát việc bảo vệ hiện vật. Chính quyền cũng lập và phê duyệt phương án bảo vệ đối với từng hiện vật có giá trị; phối hợp với công an địa phương phân công trách nhiệm quản lý hiện vật có giá trị theo phương án bảo vệ đã được phê duyệt.

Với hiện vật trong di tích mà không thể cất giữ hoặc trưng bày hiện vật phục chế thay thế, phương án bảo vệ hiện vật cần bảo đảm hạn chế hoặc không cho khách tham quan tiếp cận và tác động trực tiếp hiện vật. Trường hợp hiện vật có thể cất giữ, thay thế bằng hiện vật phục chế, thì phương án cất giữ phải bảo đảm có thiết bị bảo quản hiện vật; có thiết bị báo động chống trộm cắp…

Trước khi ngai vàng triều Nguyễn bị bẻ gãy, một số bảo vật quốc gia cũng đã bị hư hỏng trong quá trình bảo quản. Đó là trường hợp bia Sùng Thiện Diên Linh (Hà Nam) bị "cào như mặt giặc". Lý do là phòng văn hóa huyện đã thuê một tốp thợ xây dùng đá, giấy ráp, bàn chải sắt… kỳ cọ mặt bia để xóa rêu phong. Tương tự, bức sơn mài Vườn xuân Trung Nam Bắc đã bị thợ vệ sinh dùng nước rửa chén và giấy ráp làm hỏng tới 15%.

Nguồn: https://thanhnien.vn/sau-su-co-ngai-vang-trieu-nguyen-bao-cao-hien-trang-moi-bao-vat-quoc-gia-185250529164958932.htm