Trong Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, công nghệ 5G được đề cập đến là một yếu tố quan trọng trong phát triển hạ tầng số và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.
Ngày 15/10/2024, các nhà mạng đã ngừng cung cấp dịch vụ 2G trên phạm vi toàn quốc (trừ một số trường hợp phục vụ cho các mục đích đặc biệt tại khu vực quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa và nhà giàn DK). Cùng ngày, mạng 5G cũng được thương mại hóa chính thức tại Việt Nam.
Cột mốc này đánh dấu bước chuyển mình quan trọng đối với ngành viễn thông tại Việt Nam. Bên cạnh đó, việc tắt sóng 2G và thương mại hóa 5G còn là minh chứng cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong việc xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số để phục vụ chuyển đổi số trên toàn quốc, đáp ứng chiến lược quốc gia về kinh tế số và xã hội số.
2G là tên viết tắt của công nghệ mạng di động viễn thông thế hệ thứ hai. Mạng 2G được triển khai thương mại dựa trên tiêu chuẩn GSM ở Phần Lan bởi nhà mạng Radiolinja (hiện là một phần của công ty viễn thông Elisa Oyj) vào năm 1991.
Tại Việt Nam, mạng 2G đã được áp dụng từ năm 1993. Sự thích ứng và liên tục cập nhật các công nghệ mới đã biến Việt Nam trở thành một trong những thị trường phát triển sôi động và mạnh mẽ.
Đứng trước bối cảnh mới, bài toán về việc tắt sóng 2G để tối ưu quy hoạch tần số, tối ưu hạ tầng mạng lưới và tối ưu chi phí cũng được đặt ra, đáp ứng với yêu cầu của quá trình chuyển đổi số quốc gia, đưa người dân bước lên môi trường số.
Những năm gần đây, mạng 2G bị nhiều quốc gia trên thế giới đánh giá là "lỗi thời" và chứa nhiều lỗ hổng. Tội phạm mạng có thể lợi dụng đặc điểm này để phát tán tin nhắn rác, tin nhắn giả mạo đến thiết bị người dùng qua sóng 2G với các trạm BTS giả gây ra không ít thiệt hại đối với người dùng.
Đầu tháng 7/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) đã ban hành công văn thông báo về lộ trình dừng công nghệ di động 2G tại Việt Nam. Theo đó, lộ trình này sẽ kéo dài trong khoảng thời gian 2 năm.
Để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, Bộ KHCN cũng yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện chương trình hỗ trợ kinh phí mua máy smartphone 4G hoặc điện thoại feature phone 4G, đồng thời ban hành các gói cước hỗ trợ thuê bao chuyển đổi.
Nhờ việc chuẩn bị kỹ lưỡng, quá trình dừng dịch vụ 2G tại Việt Nam đã diễn ra một cách êm đềm và hầu như không ảnh hưởng đến các thuê bao di động trên cả nước.
Việc lựa chọn phương án tắt sóng 2G để thúc đẩy thực hiện mục tiêu trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trong đó, chương trình đặt mục tiêu phổ cập mạng di động 4G/5G và điện thoại thông minh (smartphone) đến từng người dân Việt Nam. Đây sẽ là cuộc cách mạng để thúc đẩy chính phủ điện tử, kinh tế số, xã hội số… một cách nhanh chóng và cũng là động lực quan trọng đưa Việt Nam phát triển nhanh, mạnh hơn.
Việc 100% người dân sử dụng smartphone sẽ thúc đẩy những dịch vụ số phong phú hơn, dịch vụ dữ liệu được sử dụng nhiều hơn, nhà mạng có thêm doanh thu và cơ hội phát triển mới.
Ông Đoàn Quang Hoan, Tổng Thư ký Hội Vô tuyến điện tử, cho rằng khi tắt sóng 2G, người dân sẽ bỏ sử dụng dịch vụ chất lượng thấp, tốc độ thấp và tiến đến sử dụng các dịch vụ có chất lượng, tốc độ cao. Điều này giúp sớm đưa cả xã hội tiến lên môi trường số. Cùng với đó, doanh nghiệp viễn thông cũng có thể loại bỏ công nghệ cũ ra khỏi mạng lưới, giảm bớt chi phí khai thác.
Quá trình phát triển 5G đã được các nhà mạng chuẩn bị trong nhiều năm. Từ năm 2019, Việt Nam đã được xem là một trong những quốc gia đầu tiên thí điểm và ứng dụng 5G thành công.
Các nhà mạng lớn như Viettel, Vinaphone hay Mobifone liên tục nghiên cứu các tính năng liên quan đến mạng 5G và phủ sóng thử nghiệm tại nhiều tỉnh, thành phố.
Ngày 11/1/2024, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Việt Nam. Theo quy hoạch hạ tầng viễn thông, Việt Nam đặt mục tiêu vào năm 2025, mạng 5G sẽ có tốc độ tối thiểu 100Mbps. Đến năm 2030, sóng 5G sẽ phủ đến 99% dân số.
Bên cạnh việc tắt sóng 2G, ngày 15/10/2024 còn đánh dấu cột mốc quan trọng khi đây là thời điểm mạng 5G thương mại được triển khai tại Việt Nam. Theo đó, Viettel đã trở thành nhà mạng đầu tiên của Việt Nam thương mại hóa 5G đến người dùng trên 63 tỉnh thành.
Về lộ trình phủ sóng 5G tại Việt Nam, đại diện Viettel cho biết nhà mạng này đang ưu tiên triển khai tại các khu vực thành thị. Đến năm 2025, Viettel sẽ tiếp tục mở rộng vùng phủ sóng trong nhà. Theo kế hoạch 3-5 năm tới, người dùng ở các khu vực thành thị có thể sử dụng mạng 5G trong nhà giống như trải nghiệm 4G ở thời điểm hiện tại.
“Trong năm 2025, mạng 5G sẽ được mở rộng tới các nơi tập trung đông dân cư phục vụ người dân. Song song với việc mở rộng vùng phủ sóng, chúng tôi cam kết mang đến nhiều dịch vụ mới kết nối trên nền 5G, thúc đẩy cuộc sống số hiện đại và tiện ích hơn", đại diện Viettel Telecom cho biết.
Bên cạnh Viettel, hai nhà mạng lớn khác là Vinaphone và MobiFone cũng nhanh chóng tham gia vào cuộc đua này. Tháng 12/2024, Tập đoàn VNPT đã công bố chính thức cung cấp dịch vụ VinaPhone 5G.
Tại thời điểm chính thức cung cấp dịch vụ, VinaPhone 5G phủ sóng tại 63 tỉnh thành trên cả nước, chú trọng phủ sóng và cung cấp dịch vụ tại các khu vực trọng điểm về kinh tế xã hội. VinaPhone 5G cũng đặt mục tiêu sẽ tiếp tục phủ sóng rộng hơn trong năm 2025 và sớm phủ sóng 85% dân số trong thời gian tới.
Gần đây nhất vào cuối tháng 3, Tổng công ty Viễn thông MobiFone cũng công bố gói dịch vụ 5G thương mại. Sự kiện trên không chỉ đánh dấu bước phát triển quan trọng đối với riêng nhà mạng MobiFone, mà còn được xem là bước ngoặt đối với toàn ngành viễn thông Việt Nam bởi cả 3 nhà mạng lớn đều đã thương mại hóa thành công 5G.
Với việc thương mại hóa thành công mạng 5G, Việt Nam đã bước vào một kỷ nguyên thông tin truyền thông mới. Việc triển khai mạng di động 5G đóng vai trò như một động lực then chốt, tạo ra nền tảng hạ tầng vững chắc để hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực của đời sống, kinh tế, xã hội.
Một trong những mục tiêu quan trọng được đặt ra trong Nghị quyết 57 là phủ sóng 5G trên phạm vi toàn quốc vào năm 2030. Đây không chỉ là mục tiêu về hạ tầng viễn thông, mà còn thể hiện cam kết cứng rắn nhằm tạo ra một môi trường kết nối vượt trội, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về băng thông và tốc độ truyền dữ liệu trong kỷ nguyên số.
Để đạt được mục tiêu này, Nghị quyết nhấn mạnh sự chú trọng đầu tư và phát triển đồng bộ hạ tầng viễn thông, trong đó 5G là một ưu tiên hàng đầu. Nguồn lực nhà nước đóng vai trò chủ yếu trong việc phát triển hạ tầng số hiện đại này, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Gần đây nhất, Nghị quyết 193 của Quốc hội cũng đề cập việc hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp triển khai nhanh 5G. Cơ sở hạ tầng viễn thông được đánh giá là một thành phần quan trọng của hạ tầng số, là hạ tầng nền tảng cho phát triển kinh tế số, xã hội số, được Nhà nước ưu tiên phát triển và bảo vệ như hạ tầng giao thông, hạ tầng năng lượng.
Vì vậy, hạ tầng số nói chung và cơ sở hạ tầng viễn thông nói riêng cần phát triển nhanh và được đầu tư đi trước. Nghị quyết 193 cho phép hỗ trợ nhà mạng đầu tư 5G để phủ sóng nhanh toàn quốc.
Bình thường mỗi nhà mạng đầu tư một năm chỉ khoảng 5.000 trạm 5G, nếu muốn mỗi nhà mạng đầu tư một năm tới 20.000 trạm để phủ sóng nhanh thì cần có sự hỗ trợ của Nhà nước. Mức hỗ trợ đã được Quốc hội thông qua là 15%, không vượt quá số tiền các nhà mạng đã bỏ ra để mua tần số 5G.
Sự phát triển của hạ tầng 5G hứa hẹn sẽ mang lại những tác động sâu rộng đến nền kinh tế số của Việt Nam. Với tốc độ truyền dữ liệu siêu nhanh, độ trễ cực thấp và khả năng kết nối số lượng lớn thiết bị, 5G sẽ là nền tảng vững chắc cho sự bùng nổ của các ứng dụng và dịch vụ số mới, từ thương mại điện tử, thanh toán điện tử đến các mô hình kinh doanh sáng tạo dựa trên dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo.
Ước tính, quy mô kinh tế số của Việt Nam sẽ đạt tối thiểu 30% GDP vào năm 2030 và 50% GDP vào năm 2045. Lúc này, hạ tầng 5G sẽ đóng vai trò như mạch máu, đảm bảo sự lưu thông thông suốt của dòng chảy dữ liệu và các giao dịch số.
Có thể nói, việc phát triển mạng 5G không chỉ là một bước tiến về công nghệ viễn thông, mà còn là một yếu tố then chốt, mang tính quyết định trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia theo định hướng của Nghị quyết 57.
Với khả năng kết nối vượt trội, 5G sẽ tạo ra nền tảng hạ tầng vững chắc cho sự phát triển của kinh tế số, mở ra những cơ hội mới cho việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như IoT, AI và Big Data.
Việc thực hiện thành công mục tiêu phủ sóng 5G toàn quốc vào năm 2030 sẽ là một bước tiến quan trọng, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một quốc gia số hùng cường và thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.
Nguồn: https://dantri.com.vn/cong-nghe/tat-2g-bat-5g-nen-tang-de-viet-nam-vuon-minh-trong-ky-nguyen-so-20250814091459455.htm
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Phó Thủ tướng, Trưởng Ban Cải cách doanh nghiệp Lào](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/8/13/328e841b072b4c6dbfa7bf5e75f39547)
Bình luận (0)