Thất Sơn huyền bí: Huyền thoại Đức Bổn Sư núi Tượng

Treo thưởng 1.000 quan tiền

Theo nhà văn Sơn Nam, Năm Thiếp sinh năm 1831 tại làng Trà Tân, tỉnh Mỹ Tho cũ, nay là Đồng Tháp. Ông tên thật Ngô Lợi, là người chỉ huy cuộc khởi nghĩa chống Pháp của Lê Văn Ong và Võ Văn Khả ở vùng Cai Lậy, Thuộc Nhiêu và Tân Hiệp vào năm 1878. Dân gian gọi Năm Thiếp vì trước ngày khai đạo, ông đã bỏ cõi trần 7 ngày đêm rồi tỉnh lại. Về sau, khi tới núi Tượng (Thất Sơn), ông cũng thường đi thiếp, nhưng thời gian ngắn hơn. Mỗi lần đi thiếp, khi tỉnh dậy là có bí pháp truyền dạy tín đồ.

Nghi thức tu hành của Tứ Ân Hiếu Nghĩa có vài nét khác với Bửu Sơn Kỳ Hương thời Phật thầy Tây An hoặc Quản cơ Trần Văn Thành. Cũng như Bửu Sơn Kỳ Hương, đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa chú trọng phát triển theo hình thức cư sĩ để nhiều người gia nhập. Cách truyền giảng vẫn là dùng thể thơ lục bát, dễ nhớ: "Xin đừng ỷ phú hiếp bần/Ỷ mình sang trọng hiếp phần cô đơn/Thiên sanh thiên số, bớ dân/Sang giàu thì trọng, cơ bần thì khinh"…

Trong Tứ Ân Hiếu Nghĩa như ân tổ tiên cha mẹ, ân đất nước, ân tam bảo và ân đồng bào nhân loại, Đức Bổn Sư đặc biệt khuyến khích ân tổ tiên và ân quốc vương thủy thổ. Tín đồ của Tứ Ân Hiếu Nghĩa trong dân gian gọi là đạo Lành. Năm 1877, bệnh dịch tả hoành hành, tín đồ Tứ Ân phát bùa trị bệnh cho dân giống như Bửu Sơn Kỳ Hương. Ngày 16.2.1878, ông Năm Thiếp họp những người lãnh đạo phong trào ở các tỉnh Nam kỳ tại làng Hòa Khánh (Mỹ Tho). Để che mắt nhà cầm quyền, ông gọi đó là cuộc làm chay, với hơn 200 người dự.

Thất Sơn huyền bí: Huyền thoại Đức Bổn Sư núi Tượng- Ảnh 1. — Núi Tượng

Trong cuộc họp ngày 30.4.1878, ông phong cho ông Võ Văn Khả làm chánh tướng, ông Lê Văn Ong làm phó tướng, chiêu mộ nghĩa quân, chuẩn bị khởi nghĩa. Theo Sơn Nam (trong Cá tính của miền Nam), bấy giờ, thực dân Pháp đánh hơi được nên gửi thêm một sĩ quan, 10 lính Pháp và 30 lính mã tà tới đồn Cai Lậy. Ngày 2.5.1878, một cánh quân khởi nghĩa thứ nhì xuất hiện gần chợ Mỹ Tho. Hai cánh quân này bị giải tán trong khi Lê Văn Ong và Võ Văn Khả lần lượt bị Tổng đốc Trần Bá Lộc bắt giữ.

Ngày 29.5.1878, Giám đốc Nội vụ ở Sài Gòn ra lệnh cho các tham biện chủ tỉnh Nam kỳ truy nã ông Năm Thiếp. Theo đó, chính quyền xuất kinh phí cho các tỉnh để mướn bọn dọ thám, đồng thời thưởng 1.000 quan tiền cho ai bắt được Năm Thiếp. Công văn này mô tả ông có vóc người cao ráo, ốm yếu, có 3 chòm râu dài. Lúc này, bọn tham biện chủ tỉnh tha hồ bắt giữ người vô điều kiện.

Năm Thiếp có phép tàng hình

Trong báo cáo ngày 13.10.1879, Chủ tỉnh Mỹ Tho nói ông Năm Thiếp vừa xuất hiện ở Phú Kiết và trở lại núi Tượng. Ông thường di chuyển bằng ghe lồng có 3 người chèo và 2 vệ sĩ. Trong khi hai tay Việt gian khét tiếng từng lập công trong việc đàn áp Thủ Khoa Huân, Thiên Hộ Dương, Nguyễn Trung Trực là Tổng đốc Lộc và Tổng đốc Phương tốn người, tốn của mà chẳng có kết quả gì.

Thất Sơn huyền bí: Huyền thoại Đức Bổn Sư núi Tượng- Ảnh 2. — Cổng chùa Tam Bửu

Một lần, Tổng đốc Lộc đích thân dẫn lính tới núi Tượng vây bắt Đức Bổn Sư. Lúc đó ông đang ngồi niệm kinh ở chùa Tam Bửu. Tín đồ vào báo tin nhưng ông vẫn thản nhiên như không có chuyện gì xảy ra. Khi trời sáng, người ta thấy một cụ già râu tóc bạc phơ, cầm cây mác vót từ trong chùa đi thẳng ra cửa. Bọn thân binh lên tiếng quát nạt. Cụ già lặng lẽ đi về hướng bắc rồi thẳng đường lên núi. Chúng lục soát khắp chùa không thấy, bèn lên núi vào các hang động cũng không thấy. Về sau tín đồ mới biết cụ già ấy chính là Đức Bổn Sư.

Cọp bạch làm Hương cả

Chuyện kể rằng, vào năm Đức Bổn Sư dẫn tín đồ đi mở rừng, lập thôn An Định, khi đến phía nam núi Tượng, bỗng gặp một đống xương cao nghệu. Mọi người trông thấy hãi hùng. Đức Bổn Sư bèn truyền tín đồ đào hố chôn đống xương ấy, đồng thời cho dọn nền lập một ngôi miếu nhỏ tên là miếu Mã Châu.

Một hôm, có ông lão đến núi Tượng xin ngủ nhờ nhà một người dân, nói là đợi khuya đón người đi chợ nhờ mua giùm thịt heo. Liên tiếp nhiều đêm, ông lão tới làm y như vậy. Chủ nhà sanh nghi nên cố ý rình xem. Đến khuya, khi ông lão ngủ say bỗng hiện nguyên hình là một con cọp bạch. Chủ nhà hoảng sợ thức trắng đêm niệm thần chú. Trời vừa mờ sáng, ông chạy tới chùa Tam Bửu. Vừa gặp, Đức Bổn Sư mỉm cười hỏi: "Chắc đêm qua anh không ngủ được?". Ông chủ nhà run rẩy trả lời rằng có con cọp bạch tới nhà ngủ nhờ 3 đêm liền. Đức Bổn Sư nói: "Vậy anh không thấy đống xương ở miếu Mã Châu sao? Cọp bạch đó là chúa sơn lâm ở đây, đã quy y Phật rồi nên phải đi mua thịt cho đồng loại ăn để khỏi phạm sát giới".

Thất Sơn huyền bí: Huyền thoại Đức Bổn Sư núi Tượng- Ảnh 3. — Chùa Tam Bửu

Năm 1877, sau khi dựng đình Phi Lai xong, Đức Bổn Sư cho xây trước sân đình ngôi miếu nhỏ thờ Bạch hổ sơn quân. Hằng năm, khi cúng Kỳ Yên, Đức Bổn Sư cho viết một tờ sắc cử cọp bạch làm Hương cả và đem dằn dưới lư hương cùng phẩm vật cúng. Sau đêm cúng Kỳ Yên, người ta thấy nhiều dấu chân cọp chung quanh miếu, tờ cử và đồ phẩm vật cũng biến mất. Noi theo lệ cũ, Hương chức làng Ba Chúc về sau chỉ cử chức vị Hương chủ, còn chức Hương cả thì vẫn giữ nguyên cho Hương cả cọp. (còn tiếp)