Thời tiết thất thường, làm gì tránh 'đổ bệnh' khi đi chơi dịp nghỉ lễ

TS Kiều Xuân Thy - phó trưởng cơ sở 3 Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cho hay kỳ nghỉ lễ dài là khoảng thời gian được nhiều người mong đợi sau những ngày làm việc căng thẳng. Đây là dịp để đi du lịch, thăm gia đình, vui chơi cùng bạn bè.

Tuy nhiên sự thay đổi về môi trường sống, thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống trong những ngày này có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Đặc biệt thời tiết hiện nay nắng mưa thất thường càng làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm, cảm cúm hay bùng phát bệnh nền. Vì vậy, việc chuẩn bị kỹ lưỡng và giữ gìn sức khỏe trong kỳ nghỉ là điều không thể xem nhẹ.

Ăn uống khoa học để bảo vệ hệ tiêu hóa và tim mạch

TS Thy cho hay trong những chuyến đi xa, nhiều người thường ăn uống thất thường hoặc lựa chọn thực phẩm nhanh, tiện lợi nhưng không đảm bảo dinh dưỡng. Đây chính là nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm, tăng lipid máu hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính sẵn có.

Do vậy cần chú ý không bỏ bữa sáng, đây là bữa ăn quan trọng giúp duy trì năng lượng suốt cả ngày, đặc biệt đối với người cao tuổi và bệnh nhân tiểu đường.

Tuyệt đối tránh các món tái, sống, hải sản không rõ nguồn gốc để hạn chế nguy cơ rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc thực phẩm.

Chú ý bổ sung rau xanh và trái cây giúp cung cấp vitamin, chất xơ, hạn chế táo bón và tăng cường sức đề kháng.

Đặc biệt là uống đủ nước từ 1,5-2 lít/ngày, có thể tăng hơn nếu đi lại ngoài trời nắng nóng. Tránh lạm dụng nước ngọt có gas và rượu bia.

Chuẩn bị đồ ăn nhẹ lành mạnh như hạt, trái cây sấy, sữa chua hoặc bánh mì nguyên cám để sử dụng khi di chuyển đường dài hoặc khi chưa kịp dùng bữa.

Một chế độ dinh dưỡng khoa học trong kỳ nghỉ không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn góp phần duy trì nhịp sinh học, hạn chế sự bùng phát của nhiều bệnh mạn tính.

Người có bệnh nền: Nhóm nguy cơ cao cần cảnh giác

Bác sĩ Thy lưu ý những người mắc tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, hen phế quản, bệnh gan - thận hay rối loạn lipid máu… thường dễ gặp biến chứng khi thay đổi môi trường và sinh hoạt. Chính vì vậy, đây là nhóm cần đặc biệt lưu ý.

Do vậy cần mang thuốc đầy đủ và uống đúng liều: Chuẩn bị đủ thuốc đang sử dụng cho cả kỳ nghỉ, thậm chí nên mang dư vài ngày để phòng trường hợp kéo dài chuyến đi hoặc thất lạc.

Uống thuốc đúng giờ, tuyệt đối không ngưng thuốc dù cảm thấy khỏe; sắp xếp thuốc trong hộp có nhãn rõ ràng, tránh nhầm lẫn khi dùng.

Người tăng huyết áp, tim mạch: ăn nhạt, tránh rượu bia, không vận động quá sức.

Người tiểu đường: không bỏ bữa, hạn chế tinh bột và đồ ngọt; mang theo kẹo nhỏ để phòng ngừa hạ đường huyết.

Người hen phế quản, bệnh phổi: mang theo thuốc xịt cắt cơn, tránh môi trường ô nhiễm, khói bụi.

Người bệnh gan, dạ dày: hạn chế bia rượu, thức ăn dầu mỡ, cay chua để tránh kích ứng.

Nếu có các biểu hiện như đau ngực, khó thở, chóng mặt, sốt cao, tiêu chảy nhiều lần… cần đến cơ sở y tế gần nhất. Tuyệt đối không tự ý tăng liều thuốc hoặc dùng thêm thuốc lạ mà không có chỉ định của bác sĩ.

Duy trì luyện tập hằng ngày bằng đi bộ, tập nhẹ 20–30 phút để duy trì sự dẻo dai, tăng cường lưu thông máu. Khi di chuyển đường dài: nên đứng dậy, vận động nhẹ hoặc xoay trở tay chân sau mỗi 1-2 giờ để phòng huyết khối tĩnh mạch sâu.

Tránh leo núi cao, bơi xa, lặn biển nếu có bệnh nền tim mạch hoặc hô hấp. Ngủ đủ giấc: không nên thức khuya quá nhiều, để cơ thể phục hồi sức khỏe và tăng cường sức đề kháng.

Túi thuốc và vật dụng y tế cần có khi đi xa

Bác sĩ Thy khuyến cáo một túi thuốc nhỏ gọn nhưng đầy đủ là "người bạn đồng hành" trong mọi chuyến đi:

Thuốc cơ bản: paracetamol (hạ sốt, giảm đau), oresol (bù nước điện giải), berberin (tiêu chảy), thuốc chống dị ứng (loratadin), thuốc giảm đau nhẹ.

Thuốc theo bệnh nền: thuốc huyết áp, tiểu đường, tim mạch, hen suyễn… theo đúng đơn bác sĩ.

Vật dụng y tế: nhiệt kế, băng gạc, dung dịch sát trùng, khẩu trang, dung dịch rửa tay nhanh.

Các đồ dùng cần thiết khác: Thuốc say tàu xe, viên muối bù nước, kính râm, kem chống nắng.

Trong y học cổ truyền, một số loại trà thảo dược có thể mang theo dễ dàng, giúp giải nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và thư giãn tinh thần:

Trà hoa cúc: thanh nhiệt, an thần, giảm căng thẳng và hỗ trợ giấc ngủ. Trà atiso: hỗ trợ tiêu hóa, mát gan, lợi mật, phù hợp khi ăn nhiều đồ dầu mỡ. Trà gừng: ấm tỳ vị, chống lạnh bụng, giảm buồn nôn, hữu ích cho người dễ say tàu xe. Trà sen (tâm sen, lá sen): có tác dụng an thần, giúp ngủ ngon; lá sen còn được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ điều hòa mỡ máu.

Tuy nhiên, trà thảo dược chỉ nên uống lượng vừa phải, không thay thế hoàn toàn nước lọc. Người có bệnh nền cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thường xuyên để tránh tương tác thuốc.

THU HIẾN

Nguồn: https://tuoitre.vn/thoi-tiet-that-thuong-lam-gi-tranh-do-benh-khi-di-choi-dip-nghi-le-20250830104052595.htm