Bún bò Huế “định vị” văn hóa ẩm thực Cố đô

Xuất phát từ Cố đô Huế, món ăn này đã dần được các thế hệ mang đến nhiều vùng miền trong nước và quốc tế, tạo dựng nên các thương hiệu của một vùng đất nổi tiếng về văn hóa và ẩm thực của Việt Nam.

Tri thức dân gian về Bún bò Huế vừa được Bộ VHTTDL ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, là niềm tự hào của xứ sở được xem là “Kinh đô ẩm thực” của Việt Nam. Trong hàng thế kỷ qua, món ăn này đã thấm sâu vào ký ức của người Huế nói riêng và đã chinh phục đông đảo du khách trong nước và quốc tế.

Tô bún bò Huế hội đủ các yếu tố của hương, vị, sắc, hình, khí. Nước dùng được ninh từ xương ống bò, xương heo (lợn) và được nêm nếm các loại gia vị nhưng không thể thiếu ruốc, sả, hành… tạo nên vị ngọt và mùi thơm đặc trưng. Không ai biết chính xác món ăn này xuất hiện từ khi nào, có ý kiến cho rằng ban đầu khi chưa có nghề bún thì mỗi dịp tế lễ ở các làng, xã xứ Huế, người xưa dùng thịt bò nấu thành món xáo và ăn với xôi.

Sau này, khi có bún, người ta thay thế cho xôi để dễ ăn hơn và món bún bò cũng dần hình thành. Qua thời gian, món bún bò Huế cũng được chế biến đa dạng hơn, nguyên liệu không chỉcòn là thịt bò mà còn có giò heo, chả cua, chả thịt... ăn kèm với rau sống.

Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở VHTT TP Huế, Bún bò Huế không chỉ là món ăn nổi tiếng cả nước và quốc tế mà còn là kết tinh của hàng trăm năm tri thức dân gian được lưu truyền qua nhiều thế hệ; phản ánh sâu sắc tâm hồn, phong cách sống và văn hóa ẩm thực của người Huế.

Món ăn này gắn với đời sống tín ngưỡng, sinh hoạt cộng đồng và các làng nghề truyền thống như làng bún Vân Cùgần 400 năm (phường Kim Trà), làng bún - bánh Ô Sa (xã Đan Điền)… Tri thức dân gian về Bún bò Huế được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là sự ghi nhận xứng đáng cho giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật và kinh tế của món ăn đặc trưng mang đậm bản sắc vùng đất Cố đô.

Năm 2014, Bún bò Huế từng được chuyên gia ẩm thực nổi tiếng thế giới Anthony Boudain giới thiệu trên kênh truyền hình CNN của Mỹ “là món súp tuyệt vời nhất mà tôi từng nếm thử”.

Năm 2016, Bún bò Huế đã được Tổ chức Kỷ lục châu Á đưa vào danh sách Top 100 món ăn đạt giá trị châu Á. Năm 2023, Taste Atlas, trang ẩm thực quốc tế, vừa xếp Huế ở vị trí 28 trong 100 thành phố có các món ăn ngon nhất thế giới, trong đó món Bún bò Huế được coi là “những món ngon xứ Huế phải thử khi đến đây”…

Hiện nay, món Bún bò Huế không chỉlan tỏa ở trên đất nước Việt Nam mà còn xuất hiện ở các nhà hàng tại nhiều nước như Mỹ, Pháp, Canada, Úc,... Những người con xứ Huế không chỉlà kinh doanh món ăn mà như “gánh” cả văn hóa ẩm thực đến với các nước.

Thời gian qua, Bún bò Huế đã trở thành “thương hiệu” và góp phần làm sống động trong hành trình định vị “Huế - Kinh đô ẩm thực” mà UBND TP Huế đang xây dựng. Năm 2016, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) đã cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “Bún bò Huế” (kèm

logo) cho UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, nay là thành phố Huế. Sau đó, địa phương đã giao cho ngành du lịch quản lý và phát triển. Quán bún Cẩm ở số 45 Lê Lợi là cơ sở kinh doanh đầu tiên đăng ký sử dụng logo nhãn hiệu “Bún bò Huế” nói trên.

Trao đổi với Văn Hóa, ông Bùi Hoàng Minh, Phó Giám đốc Sở KH&CN thành phố Huế cho biết, đến nay có năm cá nhân, tổ chức trên địa bàn đang sử dụng logo nhãn hiệu “Bún bò Huế”, gồm quán bún Cẩm, quán bún Thúy, nhà hàng của các khách sạn Century, Hương Giang, Park View.

Nguồn: https://baovanhoa.vn/du-lich/bun-bo-hue-dinh-vi-van-hoa-am-thuc-co-do-152705.html