Chính quyền cấp cơ sở:

Cùng với việc ổn định mô hình chính quyền mới, cấp ủy các địa phương cũng đã tập trung tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Trong giai đoạn quan trọng này, hệ thống các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh đã bước đầu được định hình và triển khai thực tế, phù hợp với bối cảnh mới tại từng địa phương. Ngày 1-8 mới đây, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã yêu cầu chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động nắm, điều hành kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh.

Giải quyết thủ tục cho người dân tại Điểm phục vụ hành chính công phường Bạch Mai. *Ảnh: Đỗ Tâm*

Chính quyền vận hành thông suốt

Một trong những kết quả nổi bật sau hơn một tháng vận hành mô hình chính quyền hai cấp là các tỉnh, thành phố và các xã, phường, đặc khu sau hợp nhất đã nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định, không để xảy ra khoảng trống trong quản lý và phục vụ nhân dân, doanh nghiệp tốt hơn. Song song với đó, các địa phương đã tiến hành rà soát, đánh giá lại hiện trạng, đặc điểm kinh tế - xã hội và nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trên cơ sở đơn vị hành chính mới, làm căn cứ xác lập mục tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới.

Chỉ trong thời gian ngắn, dấu ấn lịch sử đã được xác lập khi lần đầu tiên cả nước đồng loạt vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đặc biệt, toàn bộ 3.321 đảng bộ xã, phường, đặc khu sẽ tổ chức đại hội đảng bộ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Đây là dấu mốc mở ra một giai đoạn phát triển mới, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với từng địa phương.

Qua theo dõi thực tiễn, đến nay nhiều đảng bộ xã, phường, đặc khu trên cả nước đã tổ chức thành công đại hội. Một mẫu số chung dễ nhận thấy là các đảng bộ cấp xã đều thể hiện quyết tâm rất cao, xác định rõ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, cũng như các khâu đột phá nhằm cùng cả nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Kỳ vọng phát triển trong giai đoạn mới đều mang tính đột phá, thể hiện rõ tiềm năng, thế mạnh ở từng địa phương. Tại Hà Nội, lãnh đạo thành phố đã dự và chỉ đạo đại hội đảng bộ của các xã, phường. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài khi dự Đại hội Đảng bộ xã Phúc Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 (ngày 23-7-2025), đã nhấn mạnh: “Đại hội Đảng bộ xã Phúc Thọ lần thứ I là sự kiện chính trị quan trọng đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã, đồng thời là dấu mốc mở đường, truyền cảm hứng cho một chặng đường phát triển mới - nơi niềm tin, khát vọng và trách nhiệm cùng hội tụ để viết tiếp những trang sử vẻ vang cho quê hương, đưa Phúc Thọ trở thành đô thị sinh thái của Thủ đô”.

Đại hội đảng bộ các cấp đang diễn ra vừa là sự kiện chính trị quan trọng, vừa là dấu mốc lịch sử ở mỗi địa phương sau sắp xếp đơn vị hành chính. Do vậy, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc, từ đó định hình tương lai phát triển bảo đảm lâu dài, bền vững và có tính kết nối chặt chẽ, biện chứng. Vấn đề rất hệ trọng này đã được Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần nhắc đến.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội Đảng bộ xã Nghĩa Trụ (tỉnh Hưng Yên) lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 (ngày 14-7-2025), người đứng đầu Đảng ta đã chỉ rõ: “Phải khẳng định vai trò của xã trong không gian phát triển mới, phải xây dựng không gian phát triển mới đủ điều kiện về quy mô dân số, có diện tích tự nhiên lớn hơn, quy mô kinh tế đa dạng. Đảng bộ xã cần xây dựng đội ngũ cán bộ đủ tâm, tầm, tài, tín, thực hiện nói đi đôi với làm, tránh hình thức, phô trương, ngại đổi mới, phát huy dân chủ trong Đảng, đồng thời giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương”. Những vấn đề được Tổng Bí thư Tô Lâm nêu ra đối với xã Nghĩa Trụ cũng là những lưu ý đặc biệt quan trọng đối với các địa phương sau sắp xếp đơn vị hành chính trong cả nước.

Tựu trung, chính quyền địa phương hai cấp vận hành đồng thời với việc tổ chức đại hội đảng bộ các cấp đang tạo ra nhiều điều kiện thuận lợi, là cơ hội hiếm có để cấp ủy, chính quyền các cấp chứng tỏ bản lĩnh, thích ứng linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong kết hợp chặt chẽ xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh với lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh ở địa phương.

Tăng cường năng lực cho cấp xã

Trung ương luôn đặt ra những yêu cầu rất cao đối với bộ máy chính quyền địa phương hoạt động theo mô hình mới. Sau đúng một tháng vận hành, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 183-KL/TƯ (ngày 1-8-2025) về tích cực triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động nắm, điều hành kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh.

Như vậy, một trong những yêu cầu được Trung ương đặc biệt coi trọng đối với chính quyền địa phương hai cấp sau khi đi vào hoạt động ổn định là phải “chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động nắm, điều hành kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh”. Bởi thực tế, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền cơ sở có hiệu quả hay không suy cho cùng là kết quả đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh. Nói cách khác, các yêu cầu cốt lõi đặt ra hiện nay đối với cấp ủy, chính quyền các địa phương là hoạt động ổn định, thông suốt để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh. Những yêu cầu này có mối quan hệ biện chứng nhằm hiện thực hóa mục tiêu tối thượng là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Đây chính là một trong những mục tiêu của chủ nghĩa xã hội mà chúng ta đang ra sức xây dựng.

Với tầm quan trọng như vậy, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng từ Trung ương đến địa phương tiếp tục bảo đảm chính quyền địa phương hai cấp vận hành ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. Cùng với đó, cấp ủy, chính quyền cơ sở tập trung thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức tốt đại hội đảng bộ các cấp theo đúng kế hoạch.

Trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, yêu cầu rất cao hiện nay đối với các cơ quan, đơn vị, địa phương là phải hết sức chủ động, sáng tạo và không trông chờ, ỷ lại vào cấp trên. Theo đó, cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố cần tiếp tục khẩn trương tăng cường năng lực cho cấp cơ sở, nhất là về đội ngũ cán bộ bảo đảm cả số lượng và chất lượng. Cùng với đó, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; đổi mới cơ cấu phân bổ ngân sách tài chính đối với chính quyền cấp cơ sở, bố trí ngân sách, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện làm việc. Một nhiệm vụ hết sức quan trọng khác, đó là đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp cơ sở, nhất là các nội dung về phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới, kỹ năng quản lý hành chính hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin, giao tiếp hành chính...

Trên bình diện chung, Đảng, Nhà nước ta luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự cường, phát triển nhanh và bền vững. Trong giai đoạn cách mạng mới, nước ta xác lập mô hình tăng trưởng là lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính, đồng thời khơi thông mọi nguồn lực khác để cùng đóng góp phát triển đất nước. Trong bối cảnh này, chính quyền địa phương hai cấp, nhất là cấp xã - cấp hành chính trực tiếp, gần dân nhất, cần phải đổi mới tư duy quản lý theo hướng chính quyền kiến tạo phát triển. Tổ chức bộ máy cấp xã cần hoạt động theo hướng gọn nhẹ, hiệu quả, phù hợp theo mô hình hai cấp hoạt động vì nhân dân, phục vụ được yêu cầu của nhân dân. Đội ngũ cán bộ xã, phường, đặc khu cần có năng lực tổng hợp, có khả năng ứng dụng công nghệ số, hiểu dân, sâu sát thực tiễn, triển khai mạnh mẽ cải cách hành chính, chuyển đổi số để phục vụ người dân, doanh nghiệp trong điều kiện tốt nhất...

Đặc biệt, cùng với tổ chức đại hội thành công theo kế hoạch, các cấp ủy khóa mới ở các địa phương cần khẩn trương cụ thể hóa nghị quyết đại hội thành các chương trình, kế hoạch hành động, với đầu việc rõ ràng, phân công, phân nhiệm cụ thể cho từng cán bộ, công chức, viên chức...

Trong bối cảnh hiện nay, chính quyền địa phương hai cấp, nhất là xã, phường, đặc khu đang rất bộn bề công việc. Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ từ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, đến phục vụ người dân, doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục hành chính, yêu cầu quan trọng nhất là đội ngũ cán bộ phải thật sự tiêu biểu, trong sạch, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh lợi ích cá nhân và luôn vì lợi ích chung của cơ quan, đơn vị, địa phương.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/chinh-quyen-cap-co-so-chuyen-manh-sang-chu-dong-nam-dieu-hanh-kinh-te-xa-hoi-quoc-phong-an-ninh-711709.html