Đền thờ Tổ Mẫu Âu Cơ cổ nhất Việt Nam tại Hưng Yên

Mỗi dịp Giỗ Tổ mùng 10 tháng Ba, khi khắp nơi trên dải đất hình chữ S rộn ràng hướng về cội nguồn dân tộc, thì ở Hưng Yên, một địa chỉ linh thiêng cũng luôn nhộn nhịp, đó là đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ - ngôi đền cổ kính được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là Đền thờ Tổ Mẫu Âu Cơ cổ nhất Việt Nam.

Báo Hưng Yên•07/04/2025

Mỗi dịp Giỗ Tổ mùng 10 tháng Ba, khi khắp nơi trên dải đất hình chữ S rộn ràng hướng về cội nguồn dân tộc, thì ở Hưng Yên, một địa chỉ linh thiêng cũng luôn nhộn nhịp, đó là đền thờ Quốc Mẫu Âu Cơ - ngôi đền cổ kính được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là Đền thờ Tổ Mẫu Âu Cơ cổ nhất Việt Nam.

Tọa lạc tại thôn Tân Hưng, xã Hùng Cường, thành phố Hưng Yên, đền Quốc Mẫu Âu Cơ và chùa Hoàng Xá là một cụm di tích cổ kính, độc đáo. Nơi đây không chỉ là nơi thờ phụng Quốc Mẫu mà còn tôn vinh 24 vị Quận công đã sát cánh cùng vua Lê Đại Hành trong cuộc chiến chống giặc Tống năm 981.

Theo thần phả xưa, vào mùa xuân năm 981, trên đường đi đánh giặc Tống, vua Lê Đại Hành ghé thuyền vào nơi đây trú mưa. Đêm ấy, nhà vua nằm mơ thấy Quốc Mẫu Âu Cơ báo mộng ngày mai sẽ có 24 vị tướng tài đến giúp sức. Quả nhiên, sáng hôm sau, 24 trai tráng trong làng Hoàng Xá xuất hiện, xin theo vua ra trận. Họ lập chiến công hiển hách, giúp vua đánh tan quân giặc, bảo vệ bờ cõi nước Nam. Để tạ ơn Quốc Mẫu, vua Lê đã cho xây dựng ngôi đền linh thiêng này, lưu truyền mãi mãi về sau.

Ngôi đền cổ có tuổi đời hơn một thiên niên kỷ, được khởi dựng vào thời Tiền Lê, trùng tu dưới triều Nguyễn, vẫn lưu giữ vẻ đẹp nguyên sơ của kiến trúc cổ cùng không gian tâm linh trầm mặc. Mỗi lần bước chân vào đền, du khách sẽ có cảm giác thiêng liêng khó tả. Con đường nhỏ dẫn vào quần thể di tích như một nhịp cầu đưa ta trở về quá khứ, nơi linh hồn dân tộc hội tụ. Trước mắt tôi, ngôi đền hiện ra với dáng vẻ cổ kính, mái ngói rêu phong, những cột gỗ lim vững chãi, những mảng chạm khắc tinh xảo mang đậm phong cách mỹ thuật thời Nguyễn.

Không gian trong đền trang nghiêm với hương trầm lan tỏa, ánh đèn dầu lung linh trên những bức đại tự khắc chữ Hán, tôn vinh công đức của Quốc Mẫu. Những pho tượng cổ, các hoành phi, câu đối còn được lưu giữ nguyên vẹn, như chứng tích của bao thế hệ hậu sinh một lòng tôn kính tổ tiên.

Hằng năm, lễ hội đền Quốc Mẫu Âu Cơ thường được tổ chức vào đầu tháng 3 âm lịch với nhiều nghi thức truyền thống trang trọng. Đặc biệt, màn rước nước linh thiêng, lễ dâng hương, tế lễ cùng các hoạt động giao lưu văn hóa - nghệ thuật thu hút hàng nghìn du khách thập phương. Riêng năm 2024, một điểm nhấn đặc biệt trong lễ hội là sự kiện làm bánh dâng lễ Quốc Mẫu với bánh chưng nặng 7 tấn và bánh dày nặng 3 tấn, được thực hiện bởi các phật tử và Nhân dân địa phương. Chiếc bánh khổng lồ không chỉ mang ý nghĩa tri ân tổ tiên mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, chung tay gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc.

Trải qua hơn một nghìn năm, dù thời gian có phủ bụi lên những mái ngói rêu phong, dù bao biến thiên lịch sử đã diễn ra, nhưng đền Quốc Mẫu Âu Cơ vẫn sừng sững, là chứng nhân cho lòng thành kính của con dân đất Việt.

Năm 2014, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam chính thức công nhận kỷ lục: đền Quốc Mẫu Âu Cơ - đền thờ Tổ Mẫu Âu Cơ cổ nhất Việt Nam. Năm 2020, đền Quốc Mẫu Âu Cơ được đón bằng di tích lịch sử cấp tỉnh.

Từ xa xưa, dân gian đã truyền lại câu ca:
"Bọc trăm trứng, giống Lạc Hồng
Một bầu sinh nở, muôn dòng cháu con."

Về thăm đền Quốc Mẫu Âu Cơ không chỉ là một hành trình tâm linh, mà còn là dịp để mỗi người Việt tự nhắc mình về nguồn cội. Ở nơi đây, giữa không gian cổ kính, giữa hương khói trầm mặc, lòng ta bỗng lắng lại, hòa vào dòng chảy thiêng liêng của lịch sử dân tộc. Và trong từng nén hương dâng lên Quốc Mẫu, ta gửi gắm một lời tri ân, một niềm tự hào về giống nòi Lạc Hồng bất diệt.

Vi Ngoan

Nguồn: https://baohungyen.vn/den-tho-to-mau-au-co-co-nhat-viet-nam-tai-hung-yen-3180409.html