Doanh nghiệp nông, lâm, thủy sản kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về thuế VAT

Chia sẻ tại Hội thảo "Tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế giá trị gia tăng (VAT) với ngành nông, lâm, thủy sản", các hiệp hội cho rằng nhiều quy định trong Luật Thuế giá trị gia tăng số 48 có hiệu lực từ ngày 1/7 vẫn còn bất cập, chưa phù hợp với đặc thù của hoạt động sản xuất, kinh doanh nông, lâm, thủy sản.

Các điểm nghẽn chủ yếu nằm ở việc xác định đối tượng chịu thuế, mức thuế suất và quy trình hoàn thuế. Cụ thể, ông Nguyễn Hoài Nam, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết cùng là sản phẩm nuôi trồng hoặc đánh bắt chưa qua chế biến sâu nhưng doanh nghiệp thuỷ sản phải áp dụng 2 mức thuế khác nhau.

"Sự chồng chéo này khiến doanh nghiệp phải tạm nộp thuế và chờ hoàn, trong khi thủ tục hoàn thuế còn phức tạp, gây áp lực lớn về dòng tiền", ông Nam chia sẻ.

Ngoài ra, doanh nghiệp mua nguyên liệu qua vựa phải nộp thuế VAT 5%, nhưng phần thuế này không được ngân hàng giải ngân khi cấp vốn lưu động. Điều này làm tăng chi phí sản xuất, giảm hiệu quả kinh doanh và ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Ông Nguyễn Tấn Hiên, Phó chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam, cho rằng việc áp thuế VAT 5% cho nông sản trong đó có hồ tiêu, gia vị bản địa là chưa phù hợp, có thể ảnh hưởng lớn đến việc hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

"Từ trước đến nay, vấn đề hoàn thuế gặp muôn vàn khó khăn do thủ tục và quy trình phức tạp, mất thời gian. Mất cả năm mà doanh nghiệp vẫn chưa được lấy lại số tiền thuế để quay vòng vốn kinh doanh, chuẩn bị đơn hàng xuất khẩu", ông Hiên nêu thực trạng.

Doanh nghiệp nông, lâm, thủy sản kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về thuế VAT - 1 — Ngư dân Khánh Hòa đánh bắt cá ngừ đại dương (Ảnh: Viết Hảo).

Một số hiệp hội cũng cho rằng các khái niệm về đối tượng chịu thuế trong luật vẫn chưa rõ ràng. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp khó xác định mức thuế phù hợp, sai lệch trong kê khai và ảnh hưởng tới dây chuyền sản xuất.

Chia sẻ về những trở ngại của ngành, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), phản ánh việc chưa có hướng dẫn cụ thể về định nghĩa "gỗ sơ chế thông thường" gây lúng túng trong kê khai và hoàn thuế. Điều này dẫn đến tình trạng hàng nghìn tỷ đồng bị ứ đọng, ảnh hưởng đến vốn lưu động, tiến độ sản xuất và xuất khẩu của doanh nghiệp.

Cùng quan điểm, ông Thái Như Hiệp, Phó chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA), cho rằng cần làm rõ khái niệm "sơ chế thông thường" để tránh việc các sản phẩm chưa qua chế biến sâu như cà phê nhân xanh bị áp thuế VAT 5% không phù hợp.

"Việc thu thuế sau đó lại thực hiện hoàn thuế sẽ phát sinh nhiều nhân sự của cơ quan thuế phục vụ cho việc hoàn thuế. Đồng thời cũng phát sinh nhiều chi phí thủ tục hoàn thuế cho doanh nghiệp do thời gian và thủ tục hoàn thuế dài và phức tạp", ông Hiệp nói thêm.

Theo ông, cà phê nhân xanh nên được đưa vào nhóm hàng không chịu thuế VAT, không phải kê khai, nộp thuế ở các khâu thương mại, nhằm tránh gian lận, bảo đảm công bằng cho doanh nghiệp và thúc đẩy xuất khẩu, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ.

Phát biểu tại hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhấn mạnh rằng Chính sách thuế VAT mới được kỳ vọng mang lại cải cách tích cực, nhưng nếu các vướng mắc không sớm được hướng dẫn cụ thể, sẽ trở thành rào cản lớn đối với doanh nghiệp.

“Những khó khăn mà doanh nghiệp phản ánh không chỉ là vấn đề kỹ thuật pháp lý mà còn liên quan trực tiếp đến dòng tiền, năng lực cạnh tranh và sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam”, ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh.

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/doanh-nghiep-nong-lam-thuy-san-kien-nghi-thao-go-vuong-mac-ve-thue-vat-20251009141833120.htm