ERPA tiếp sức bảo vệ và phát triển rừng hiệu quả

QTO - Sau gần 3 năm triển khai thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ (ERPA), nguồn thu từ dự án này đã trở thành động lực mạnh mẽ, giúp các đơn vị, chủ rừng, chính quyền địa phương và người dân tỉnh Quảng Trị cùng chung tay bảo vệ và phát triển rừng (BV-PTR) hiệu quả. Nhờ đó, tỉ lệ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh đến nay đạt 61,47%.

Nhờ được hỗ trợ kinh phí từ nguồn ERPA, cộng đồng bản Ông Tú, xã Dân Hóa đã có thêm động lực mới để giữ rừng tự nhiên hiệu quả - Ảnh: V.M

Chi trả hơn 328 tỉ đồng cho người giữ rừng

Tỉnh Quảng Trị hiện có tổng diện tích tự nhiên 1.270.000ha, trong đó diện tích có rừng 841.224ha (rừng tự nhiên hơn 596.000ha, rừng trồng gần 245.000ha).

Theo số liệu từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, đến 30/6/2025, tổng số tiền tiếp nhận từ Quỹ Trung ương và lãi ngân hàng đạt gần 365 tỉ đồng. Quỹ BV-PTR tỉnh đã giải ngân về tài khoản các chủ rừng hơn 328,7 tỉ đồng, đạt 90,21%.

Cụ thể, tỉnh Quảng Bình (cũ) giải ngân hơn 271 tỉ đồng, đạt 90,78%; tỉnh Quảng Trị (cũ) giải ngân hơn 57 tỉ đồng, đạt 87,63%. Nguồn kinh phí này đã hỗ trợ cho 11.900 hộ gia đình, 28 chủ rừng là tổ chức và 93 chủ rừng là UBND cấp xã nâng cao hiệu quả công tác BV-PTR, góp phần cải thiện sinh kế ổn định.

Ngoài ra, toàn tỉnh có 127 cộng đồng được giao quản lý rừng đã được thụ hưởng ERPA với số tiền 8,2 tỉ đồng; 92 cộng đồng tham gia nhận khoán bảo vệ rừng cũng đã được phê duyệt kế hoạch tài chính năm 2024; 160 cộng đồng dân cư được hỗ trợ thêm 50 triệu đồng/cộng đồng/năm để thực hiện các hoạt động phát triển sinh kế do chính cộng đồng lựa chọn, như: Sửa chữa nhà cộng đồng, lắp đặt điện chiếu sáng, công trình nước sạch, loa máy tuyên truyền, mua vật nuôi..., góp phần hoàn thiện cơ sở hạ tầng và các công trình công cộng.

"Rừng được bảo vệ tốt nên hệ sinh thái rừng ngày càng đa dạng hơn. Rất nhiều loài động vật tưởng chừng như "biến mất" ở rừng Động Châu từ nhiều năm trước, nay đã tái xuất hiện trở lại với tần suất dày hơn, như: Voọc chà vá chân nâu, sơn dương, gấu ngựa, trĩ sao... Điều này đã minh chứng cho hiệu quả công tác quản lý, BV-PTR ở Động Châu đang có sự tiến bộ rất đáng kể", ông Vương Công Thuyết, Trạm trưởng Trạm Bảo vệ rừng số 2 Cầu Khỉ (trực thuộc Ban Quản lý Khu Dự trữ thiên nhiên Động Châu-Khe Nước Trong) chia sẻ.

Cải thiện sinh kế, nâng cao hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng

Anh Hồ Mong, bản Rum Ho, xã Kim Ngân phấn khởi cho biết: "Trước đây, do không có việc làm ổn định, người dân thường vào rừng chặt phá, săn bắt động vật hoang dã. Nhờ có nguồn kinh phí từ ERPA, bản thân tôi cùng nhiều người Vân Kiều đã tích cực tham gia vào các tổ tuần tra rừng, nhằm bảo vệ hơn 15 nghìn ha rừng đặc dụng, rừng sản xuất quanh khu vực Cầu Khỉ.

Vợ tôi, Hồ Thị Mĩm, bây giờ cũng được hỗ trợ 1 con bò và 1 mô hình homestay để phát triển kinh tế hộ kết hợp du lịch cộng đồng, sinh thái. Nhờ đó, kinh tế gia đình khấm khá hơn hẳn. Giờ đây, rất nhiều người Bru-Vân Kiều tại xã Kim Ngân đều hiểu rằng, tích cực chung tay giữ rừng thật tốt chính là giữ lấy sự ấm no cho bản làng bền vững”.

Giám đốc Ban Quản lý Khu Dự trữ thiên nhiên Động Châu-Khe Nước Trong Bạch Thanh Hải cho biết, với tổng diện tích đất rừng hơn 34 nghìn ha được giao quản lý, chỉ tính riêng năm 2023 và 2024, đơn vị được Quỹ BV-PTR tỉnh phân bổ số tiền hơn 10 tỉ đồng từ ERPA; còn nguồn kinh phí năm 2025 vẫn đang trong quá trình thực hiện chi trả.

Nhờ được hưởng lợi từ ERPA, rất nhiều cộng đồng người Bru-Vân Kiều ở các bản Rum Ho, Mít Cát, Trung Đoàn, An Bai, Hà Lẹc, Bạch Đàn thuộc xã Kim Ngân đã có thêm cơ hội nâng cao chất lượng cuộc sống thông qua việc phối hợp nhận giao khoán bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng, bảo vệ động vật hoang dã, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển sinh kế từ chăn nuôi, trồng trọt, du lịch cộng đồng và sinh thái...

Ngoài ra, từ năm 2023 đến nay, ban quản lý còn ký hợp đồng thời vụ (3 tháng/lần) bảo vệ rừng với 16 người, hầu hết là người Bru-Vân Kiều, mức lương từ 7-10 triệu đồng/lao động/tháng.

Đánh giá từ Sở Nông nghiệp và Môi trường cho thấy, sau gần 3 năm triển khai thực hiện, ERPA đã góp phần cải thiện sinh kế đáng kể cho hàng nghìn hộ dân và nâng cao hiệu quả công tác BV-PTR trên địa bàn tỉnh. Nguồn kinh phí này đã giúp các chủ rừng tăng cường lực lượng bảo vệ rừng thông qua hợp đồng khoán với các cộng đồng sống ven rừng; đồng thời có thêm nguồn kinh phí phục vụ cho công tác phát triển rừng bằng việc triển khai các hoạt động lâm sinh, góp phần cải thiện chất lượng rừng tự nhiên.

Việc chi trả ERPA còn tạo cơ hội gắn kết cộng đồng với chính quyền và các tổ chức nhà nước về lâm nghiệp, góp phần nâng cao nhận thức, năng lực quản lý, BV-PTR cho người dân. Bên cạnh đó, từ nguồn tiền ERPA, nhiều cộng đồng dân cư có thêm nguồn kinh phí xây dựng, sửa chữa đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa, đường điện chiếu sáng, giống cây trồng vật nuôi và các công trình quy mô nhỏ tại cộng đồng...

Văn Minh

Nguồn: https://baoquangtri.vn/kinh-te/202508/erpa-tiep-suc-bao-ve-va-phat-trien-rung-hieu-qua-6d85696/