Từ những câu thơ đến hành động vì lịch sử
Không ai nhớ mặt đặt tên/ Nhưng họ đã làm ra Đất nước, câu thơ trong bài Đất nước của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã trở thành kim chỉ nam cho hành trình đặc biệt của nhóm bạn trẻ khởi xướng dự án Sao đầu mũ. Với họ, tình yêu lịch sử không chỉ đến từ những tiết học lý thuyết, mà còn bắt nguồn cảm xúc từ những trang thơ, hình ảnh diễu binh trong các dịp lễ lớn của dân tộc, hoạt động tưởng niệm và câu chuyện về những người lính đã ngã xuống cho Tổ quốc mà chưa kịp để lại dòng tên.
Nguyễn Hữu Trường, thành viên dự án, chia sẻ: “Khi xem diễu binh kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, và vừa qua là kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mình không chỉ thấy tự hào mà còn thấy nợ rất nhiều. Nợ lịch sử, nợ những người đi trước. Dịp Quốc khánh 2-9 năm nay là một thời điểm quá đẹp để tụi mình hành động với hy vọng dự án sẽ góp phần thay đổi nhận thức rằng lịch sử không phải là kiến thức đóng khung trong sách giáo khoa, mà là một mạch nguồn sống động đang hiện diện quanh ta, qua những nhân chứng, câu chuyện, di tích và ký ức tập thể”.
Từ tháng 3-2025, nhóm bắt đầu lên ý tưởng cho Sao đầu mũ, không phải với tư cách nhà nghiên cứu hay nghệ sĩ chuyên nghiệp, mà là những người trẻ mang trong mình lòng biết ơn và khao khát kể lại lịch sử theo cách riêng của thế hệ mình. Đến tháng 5-2025, dự án chính thức ra mắt, triển khai song song trực tuyến và trực tiếp với loạt video ngắn lan tỏa trên mạng xã hội, đồng thời xây dựng website và thư viện điện tử với kho tư liệu số hóa về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định (http://www.thuvienphucdung-bdsg.site). Bên cạnh đó, dự án còn tổ chức loạt talkshow tương tác A Symphony of 45-05-25 tại Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định (số 145, đường Trần Quang Khải, phường Tân Định, TPHCM), mở ra không gian trải nghiệm sống động, giúp người trẻ “chạm” đến lịch sử bằng nhiều phương thức đa dạng.
Trong đó, thư viện điện tử vừa được nhóm trao tặng cho bảo tàng là một dấu ấn nổi bật. Đây là kho tư liệu gồm hàng trăm hình ảnh, thông tin và câu chuyện về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, được xây dựng từ nguồn tư liệu của bảo tàng, từ các cựu chiến binh và thân nhân. Đặc biệt, hơn 200 bức ảnh tư liệu quý đã được nhóm phục dựng bằng công nghệ AI, thậm chí một số ảnh được làm chuyển động để người xem cảm nhận rõ hơn tinh thần của một thời hào hùng.
Viết tiếp mạch nguồn
Lớn lên cùng công nghệ, mạng xã hội và xu hướng sáng tạo nội dung cá nhân, thế hệ Gen Z có nhu cầu tiếp cận lịch sử theo một cách riêng - miễn là đúng, đủ và chân thành. Đây cũng là trăn trở của nhóm bạn trẻ. Hữu Trường phân tích: “AI là công cụ mạnh, nhưng để làm nội dung chạm cảm xúc và có giá trị lâu dài, chúng tôi luôn đặt yếu tố lịch sử và sự thật lên hàng đầu. Nhiều hình ảnh đã xuống cấp nghiêm trọng, mất nhiều chi tiết nên khi phục dựng phải thật cẩn trọng. Để đảm bảo tính chuẩn xác, chúng tôi đã nhận được sự cố vấn trực tiếp từ Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, các chuyên gia cùng những cô chú nhân chứng lịch sử”.
Không chỉ chạm vào từng hình ảnh, hiện vật trưng bày, buổi trò chuyện cùng các nhân vật lịch sử do nhóm Sao đầu mũ tổ chức vừa qua, câu chuyện của cô Lại Thị Kim Túy (nguyên chiến sĩ Biệt động Sài Gòn - Gia Định), khiến bạn trẻ Nguyễn Hà Thu Nguyên (26 tuổi, nhân viên thiết kế đồ họa, ngụ phường Tân Thuận, TPHCM) xúc động: “Khi nghe cô kể về 38 đồng đội đã nằm xuống, nên cô phải sống thay cho họ, tìm về chăm sóc người thân của đồng đội như ruột thịt của chính mình, chúng tôi không kìm được xúc động. Trước đây, tôi nghĩ câu chuyện lịch sử là những điều xa xôi, cách thế hệ chúng tôi mấy chục năm rồi. Nhưng hôm nay lịch sử rất gần, là câu chuyện, con người có thật và còn đó cả những vết thương mà chiến tranh để lại”.
Lịch sử không chỉ nằm trong sách giáo khoa mà hiện diện ngay quanh chúng ta, qua những nhân chứng sống, những câu chuyện từ những con người đi qua cuộc chiến. “Tôi nghĩ, không ai thờ ơ với lịch sử, chỉ là cách kể chưa đủ gần gũi để họ cảm thấy hứng thú. Lịch sử nếu được truyền tải bằng hình thức sáng tạo và tương tác, chắc chắn sẽ thu hút người trẻ tham gia”, các thành viên nhóm Sao đầu mũ cùng chung nhìn nhận.
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/ke-chuyen-lich-su-bang-ngon-ngu-tre-post807546.html
Bình luận (0)