Loài vật vẫn sống sót dù ở gần nơi thiên thạch rơi xuống xóa sổ khủng long

thiên thạch - Ảnh 1. — Xantusia là một trong ba chi thằn lằn đêm thuộc họ Xantusiidae - Ảnh: WIKIPEDIA

Theo trang LiveScience ngày 25-6, vụ va chạm của thiên thạch rộng khoảng 12km vào cuối kỷ Phấn trắng (cách đây 145 - 66 triệu năm) khiến khoảng 75% loài trên Trái đất khi ấy bị tuyệt chủng.

Tuy nhiên hai dòng thằn lằn đêm đã xoay xở để sống sót qua thảm họa, dù chúng sống đủ gần để cảm nhận tác động của vụ va chạm.

"Chúng ở xung quanh rìa va chạm với thiên thạch", ông Chase Brownstein, tác giả chính của nghiên cứu và làm việc tại Đại học Yale, cho biết.

Dù chưa rõ chúng sống sót thế nào sau thảm họa, song nhóm nghiên cứu lưu ý rằng thằn lằn đêm có quá trình trao đổi chất chậm nên không cần phải ăn thường xuyên.

Ông Brownstein và các đồng nghiệp đã tái tạo tổ tiên của ba chi thằn lằn đêm còn sống đến ngày nay (Lepidophyma, Xantusia và Cricosaura). Họ dùng phương pháp xác định niên đại bằng đồng hồ phân tử để ước tính thời điểm thằn lằn đêm tiến hóa dựa trên các đột biến và tốc độ đột biến xảy ra trong DNA theo thời gian của chúng.

Nhóm phát hiện tổ tiên chung gần nhất của các loài thằn lằn đêm ngày nay đã xuất hiện vào khoảng 90 triệu năm trước và sống tại Bắc và Trung Mỹ kể từ thời điểm này, tức trước khi thiên thạch va chạm với Trái đất cách đây khoảng 66 triệu năm.

Phát hiện này cho thấy hai dòng thằn lằn đêm đã sống sót sau vụ va chạm. Một trong những dòng này sau đó tạo ra Xantusia, phân bổ từ tây nam Mỹ đến Mexico, và Lepidophyma, phân bổ trên khắp các vùng của Bắc Mỹ và Trung Mỹ. Dòng thằn lằn đêm thứ hai sau đó tạo ra Cricosaura, hiện sinh sống ở Cuba.

Thằn lằn đêm không phải loài động vật duy nhất sống sót sau sự kiện tuyệt chủng hàng loạt nói trên. Khủng long chim (chim), cá và nhiều loài động vật khác cũng sống sót. Tuy nhiên, thằn lằn đêm là nhóm động vật có xương sống trên cạn duy nhất còn sống được biết đến là loài đặc hữu của Bắc Mỹ và Trung Mỹ kể từ vụ va chạm.

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Biology Letters.

ANH THƯ

Nguồn: https://tuoitre.vn/loai-vat-van-song-sot-du-o-gan-noi-thien-thach-roi-xuong-xoa-so-khung-long-20250625093513174.htm