Nghệ An chú trọng phát triển nguyên liệu cây công nghiệp, đáp ứng yêu cầu chế biến sâu

Để đáp ứng yêu cầu khắt khe của chế biến sâu, gia tăng giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp, các địa phương vùng miền núi của tỉnh Nghệ An đã quan tâm tạo nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng cao, nhất là các loại cây công nghiệp chủ lực như keo, sắn và chè.

Nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu

Từ nỗ lực nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu, năm 2024, Công ty cổ phần Phát triển chè Nghệ An đã có 40 ha chè được chứng nhận hữu cơ. Diện tích này có liên kết chuỗi chặt chẽ, chăm sóc theo quy trình riêng, sản phẩm đảm bảo sạch, không tồn tại dư lượng kim loại nặng.

Ông Nguyễn Lương Toàn - Phó Tổng Giám đốc Công ty cho biết: Do sản lượng còn ít, chưa đủ để xuất khẩu nên sản phẩm chè xanh được sản xuất từ chè hữu cơ hiện đang được tiêu thụ ở thị trường nội địa. Thế nhưng, giá bán lên tới hàng trăm ngàn đồng/kg trong khi sản phẩm chè bình thường chỉ 20 - 30 ngàn đồng/kg; và giá mua nguyên liệu cho người dân cũng cao hơn từ 500 - 600 ngàn đồng/tấn.

Vùng nguyên liệu chè đáp ứng yêu cầu chế biến sâu tại Nghệ An. Ảnh: Phú Hương

Với 1.500 ha chè vùng nguyên liệu, có quan hệ mua bán giữa người dân và doanh nghiệp, Công ty cổ phần Phát triển chè Nghệ An cơ bản không thiếu nguyên liệu phục vụ chế biến. Tuy nhiên, trong sản xuất chè nguyên liệu vẫn còn bất cập, quy trình kỹ thuật chưa được tuân thủ chặt chẽ, công tác quản lý lỏng lẻo, chất lượng sản phẩm chưa thể đáp ứng yêu cầu chế biến xuất khẩu sang thị trường “khó tính”, giá trị cao".

Để khắc phục vấn đề này, tạo nguồn nguyên liệu đáp ứng yêu cầu chế biến sâu, nâng cao giá trị sản xuất, thời gian tới công ty sẽ tập trung xây dựng các vùng chè hữu cơ. Theo đó, sẽ xây dựng, củng cố mối liên kết giữa người trồng chè và nhà máy, trong đó nhà máy chuyển giao tiến bộ KHKT từ làm đất, trồng mới, chăm sóc và đặc biệt là quản lý việc sử dụng phân bón, thuốc BVTV.

“

Để đảm bảo sự liên kết chặt chẽ và đảm bảo, cần thành lập các tổ hợp tác, HTX đứng ra làm “cầu nối” giữa người dân và doanh nghiệp nhằm đảm bảo tính pháp lý và trách nhiệm giữa hai bên; chuỗi liên kết phải được xây dựng thông qua hợp đồng, để có thể xây dựng vùng nguyên liệu an toàn, đảm bảo nguyên liệu cho chế biến sâu, sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường "khó tính", giá trị cao.

Ông Nguyễn Lương Toàn - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển chè Nghệ An

Cùng chung mục tiêu sản xuất và xuất khẩu sản phẩm chè giá trị cao, Công ty cổ phần Á Châu Hoa Sơn đã tập trung phát triển hơn 50 ha chè hữu cơ; doanh nghiệp cũng ký kết hợp đồng liên kết, thu mua nguyên liệu của nông dân trên diện tích 4.000 ha chè, qua đó mở rộng thị trường xuất khẩu.

Theo ông Nguyễn Văn Giang - Phó Tổng giám đốc công ty: Chỉ trong 8 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tăng gần 40% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, hiện nay, không chỉ những thị trường khó tính như Nga và châu Âu có các tiêu chuẩn rất khắt khe, mà các thị trường lớn, truyền thống như các nước vùng Tây Á, vốn chiếm hơn 60% sản lượng xuất khẩu, cũng đang ngày càng siết chặt tiêu chuẩn ATTP. Để có thể đáp ứng yêu cầu này, công ty đặt mục tiêu phát triển thêm 300 ha chè hữu cơ vào năm 2028.

Dây chuyền chế biến hiện đại tại Công ty cổ phần Á châu Hoa Sơn. Ảnh: Phú Hương

Bên cạnh đó, năm 2022, với mục tiêu xuất khẩu sản phẩm sang thị trường châu Âu, doanh nghiệp đã đầu tư dây chuyền chế biến sâu, cho ra sản phẩm đường Glucose, với yêu cầu nguyên liệu sắn phải đạt chuẩn organic. Đến nay, công ty đã xây dựng được hơn 100 ha sắn đạt chứng nhận organic, đáp ứng yêu cầu sản xuất sản phẩm xuất khẩu sang Mỹ.

Trong 8 tháng đầu năm nay, doanh nghiệp đã xuất lô hàng đầu tiên sang Mỹ, đồng thời, ký kết các đơn hàng xuất khẩu sang châu Âu đến hết năm. Từ triển vọng khả quan của thị trường, Công ty cổ phần Á Châu Hoa Sơn phấn đấu đến năm 2028 sẽ mở rộng diện tích vùng nguyên liệu sạch lên 3.000 ha.

Kiểm tra các chỉ tiêu kỹ thuật trong sản xuất, chế biến sản phẩm đường Glucose tại Công ty cổ phần Á Châu Hoa Sơn. Ảnh: Phú Hương

Tăng giá trị cây trồng "mũi nhọn" vùng miền núi

Với hơn 6.300 ha rừng sản xuất, phát triển các loại cây nguyên liệu là một trong những “mũi nhọn” phát triển kinh tế ở xã Anh Sơn, trong đó có cây keo. Tại Nghị quyết ĐH Đảng bộ xã, đã xác định nhiều giải pháp tăng chất lượng nguồn nguyên liệu nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của chế biến, gia tăng giá trị sản xuất bền vững và ổn định, nâng cao thu nhập của người dân.

Trồng keo nguyên liệu là một trong thế mạnh phát triển kinh tế hộ ở Nghệ An. Ảnh: Xuân Hoàng

Ông Nguyễn Trần Chương Phó - Chủ tịch UBND xã cho biết: Chúng tôi tập trung khuyến cáo, hướng dẫn và khuyến khích bà con áp dụng quy trình sản xuất chuẩn từ khâu giống đến chăm sóc và thu hoạch, đặc biệt mở rộng sản xuất rừng gỗ lớn keo, coi đây là một hướng đi quan trọng để nâng cao giá trị sản xuất.

“Những năm gần đây giá thu mua keo nguyên liệu tăng khá, trên địa bàn gần như không có tình trạng chặt bán non. Tuy nhiên, diện tích trồng rừng gỗ lớn chưa nhiều, nếu có doanh nghiệp chế biến vào liên kết, thu mua ổn định thì địa phương và người dân sẵn sàng hợp tác”, ông Nguyễn Trần Chương cho hay.

Với ưu thế diện tích lớn, điều kiện khí hậu đa dạng cho nhiều loại cây trồng phát triển, những năm qua tại các vùng miền núi của tỉnh đã hình thành được các vùng nguyên liệu lớn chè, keo, mía, sắn…; ngành công nghiệp chế biến nông lâm sản cũng là một trong những lĩnh vực “mũi nhọn” được tỉnh ưu tiên phát triển. Từ đó, vấn đề xây dựng vùng nguyên liệu cũng được quan tâm.

Người dân xã Nhân Hoà chăm sóc vùng chè nguyên liệu. Ảnh: Phú Hương

Mỗi năm, Nghệ An trích ngân sách hàng chục tỷ đồng để hỗ trợ đầu tư, nâng cao giá trị nguyên liệu; đặc biệt nhiều doanh nghiệp đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến đã góp phần đáng kể thúc đẩy xây dựng các vùng nguyên liệu chất lượng. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 25 nghìn ha rừng đạt chứng chỉ bền vững; gần 8.000 ha chè đang khai thác cho sản lượng khoảng 70.000 tấn búp tươi mỗi năm. Trong đó, có trên 100 ha chè VietGAP và hữu cơ, đủ tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu chế biến sâu.

Để gia tăng giá trị nguyên liệu đầu vào, phục vụ chế biến sâu cho các doanh nghiệp, Nghệ An cần tiếp tục thực hiện những giải pháp đồng bộ từ cả phía nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

“

Chúng ta cần thực hiện tốt vấn đề quy hoạch vùng sản xuất và phát triển nguyên liệu, trong đó gắn với các cơ sở, nhà máy chế biến; đồng thời có giải pháp quản lý vùng nguyên liệu nhằm đảm bảo vùng nguyên liệu phải đạt chuẩn, không chỉ đáp ứng chế biến tiêu thụ trong nước mà còn phải đảm bảo để chế biến cho xuất khẩu.

Bà Võ Thị Nhung - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường

Nguồn: https://baonghean.vn/nghe-an-chu-trong-phat-trien-nguyen-lieu-cay-cong-nghiep-dap-ung-yeu-cau-che-bien-sau-10307992.html