Phân cấp quản lý giáo dục: Nâng cao năng lực công chức quản lý giáo dục cấp xã

Khá nhiều xã phường hiện nay đối diện với tình trạng thiếu công chức quản lý giáo dục có chuyên môn. Yêu cầu chuẩn hóa, nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã được đặt ra nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành chính quyền 2 cấp, đảm bảo duy trì và nâng chất lượng giáo dục của địa phương.

Học sinh hào hứng trong một tiết học tại Trường THCS Phù Đổng, xã Duy Xuyên. Ảnh: Phi Thành

Quá tải...

Một công chức phụ trách quản lý giáo dục cấp xã tại địa bàn huyện Duy Xuyên (cũ) cho biết, nguyên phòng giáo dục huyện có 11 biên chế.

Tuy nhiên, khi vận hành chính quyền 2 cấp, địa bàn huyện chia thành 4 xã bao gồm Duy Nghĩa, Thu Bồn, Duy Xuyên, Nam Phước thì chỉ còn lại 3 người được phân công phụ trách quản lý giáo dục cho các xã trên, số người còn lại của phòng giáo dục cũ hiện về hưu theo các chế độ.

Theo hướng dẫn hiện nay, mỗi phòng văn hóa xã hội cấp xã bố trí tối đa 2 biên chế cho vị trí việc làm công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

Tuy nhiên, theo khảo sát ban đầu từ Sở GD-ĐT thành phố Đà Nẵng, hiện chỉ có 20% hoặc chưa đến 30% số công chức giáo dục cấp xã có trình độ chuyên môn hoặc kinh nghiệm công tác từ lĩnh vực giáo dục. Các xã trên địa bàn huyện Duy Xuyên cũ là ví dụ.

Một công chức phụ trách quản lý giáo dục tại phòng văn hóa xã hội của một xã vùng biển cho biết, khối lượng công việc đang thực hiện rất lớn. Trước đây ông là cán bộ của phòng giáo dục và đào tạo huyện, dù quen việc nhưng vẫn làm không xuể.

Trước đây, mỗi cán bộ chỉ phụ trách một cấp học. Nay giao về cấp xã, phường thì mỗi người phải đồng thời quản lý 3 cấp học, bao gồm mầm non, tiểu học, THCS.

“Tôi đơn cử bây giờ tổ chức thi giáo viên tiểu học giỏi cấp xã, trong khi người quản lý mảng giáo dục của phòng văn hóa xã hội lại có chuyên môn ở cấp THCS thì làm sao nhận định? Chưa kể còn các hoạt động cho mầm non, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp”, vị này nói.

Đây cũng là khó khăn được nhận diện ở rất nhiều công chức quản lý giáo dục của các địa phương khác, dù họ xuất phát điểm là người làm trong ngành giáo dục.

Số lượng nhân sự ít nhưng phải phụ trách khối lượng công việc lớn và yêu cầu nắm được chuyên môn nhiều cấp học; trong khi bản thân mỗi người chỉ có chuyên môn ở một cấp học, thậm chí nhiều địa phương, người làm vị trí quản lý giáo dục lại chưa có kinh nghiệm công tác trong ngành giáo dục.

Hiện tại, với hơn 3.321 xã/ phường (sau sắp xếp), cả nước cần hơn 6.000 công chức giáo dục cấp xã. Tuy nhiên, theo khảo sát của Cục Nhà giáo và Quản lý giáo dục, trong khoảng 1.000 trường hợp được khảo sát, chỉ có 303 người từng công tác tại phòng giáo dục và đào tạo cũ và 395 người có trình độ sư phạm. Còn lại không ít người thiếu năng lực chuyên môn và kinh nghiệm giáo dục thực tế.

Tại nhiều địa bàn, số cán bộ có bằng sư phạm hoặc kinh nghiệm thực tế chỉ chiếm 20 - 30% trong tổng đội ngũ cán bộ.

Cần giải pháp và hướng dẫn

Tại xã Avương, ông Alăng ARấy, Trưởng phòng Văn hóa - xã hội cho biết, hiện phòng có 8 biên chế nhưng lại không có chuyên viên phụ trách quản lý giáo dục.

Học trò và cô giáo tại điểm trường miền núi. Ảnh: THIỆN TRANG

Hiện tại, các công việc liên quan đến giáo dục ở xã được chia cho cán bộ trong phòng thực hiện, trong khi những người này lại không có chuyên môn về giáo dục.

“Một trong những vấn đề khó khăn của Avương hiện nay là thiếu vị trí viên chức giáo dục. Hiện tôi phân công cán bộ phụ trách văn hóa thể thao đồng thời làm công tác quản lý giáo dục. Chuyên viên của phòng hiện thiếu, chưa kể số anh em ở xã cũ giờ được giao nhiệm vụ của cấp huyện trước đây nên vẫn chưa tiếp cận được”, ông Alăng ARấy nói.

Avương hiện có 5 trường học ở các cấp, chưa kể các điểm trường thôn, bản. Ông Alăng ARấy nói, khoảng cách từ điểm trường chính đến các thôn khá xa, có thôn chưa có đường ô tô. Nhiều giáo viên dạy ở các điểm trường bản phải đi bộ mất mấy tiếng đồng hồ từ trung tâm, mỗi lần các thầy cô đi dạy ở các điểm trường thì phải hơn một tháng mới về trường chính.

Đặc thù địa phương như vậy nên yêu cầu người làm quản lý giáo dục phải có chuyên môn và trình độ sư phạm.

Ông Alăng ARấy nói, xã Avương mong được cấp trên tạo điều kiện giao thêm biên chế chuyên viên có chuyên môn giáo dục cho địa phương trước hàng loạt nhiệm vụ của năm học mới sắp tới đây.

Ông Nguyễn Hoàng Nam, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết, đơn vị đã quán triệt các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo liên quan đến phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về giáo dục cũng như tiến hành rà soát thực tế tại các xã phường nhằm xây dựng kế hoạch hỗ trợ; tập huấn cho đội ngũ công chức phụ trách giáo dục cấp xã.

Ngày 5/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội nghị triển khai phân cấp quản lý nhà nước về giáo dục khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Hội nghị tổ chức trực tuyến với sự tham gia của khoảng hơn 50.000 người tham dự, trong đó khoảng 90% là cấp xã.

Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định, hỗ trợ cán bộ giáo dục cấp xã trong các hoạt động là một nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách thời gian tới.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho rằng, phải đổi mới tư duy quản trị, phương pháp lãnh đạo, quản lý; đơn cử bằng việc ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa.

Đặc biệt, lãnh đạo cấp xã cần làm tốt công tác quy hoạch, bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng đơn vị thuộc địa bàn phụ trách; làm sao đây phải là những người có năng lực, tinh thần trách nhiệm và “thực chiến”.

Nguồn: https://baodanang.vn/phan-cap-quan-ly-giao-duc-nang-cao-nang-luc-cong-chuc-quan-ly-giao-duc-cap-xa-3298810.html