Phát hiện loài cá voi có kích thước bằng con người

(Dân trí) - Một hóa thạch được tìm thấy ở Úc hé lộ sự tồn tại của loài cá voi tiền sử có kích thước chỉ ngang bằng con người.

Ảnh mô tả loài cá voi mới được tìm thấy (Ảnh: Bảo tàng Victory).

Các nhà khoa học vừa công bố phát hiện độc đáo khi khai quật thành công hóa thạch của Janjucetus dullardi, một loài cá voi cổ đại, tại bờ biển phía đông nam nước Úc.

Điều bất ngờ nhất nằm ở kích thước khiêm tốn, khi loài cá voi cổ đại này chỉ dài khoảng 2 mét, tương đương một con người trưởng thành.

So với những loài cá voi khổng lồ hiện nay có thể dài tới hàng chục mét, J. dullardi thực sự là một minh chứng cho thấy cá voi không phải lúc nào cũng là “gã khổng lồ của đại dương”.

Loài này sinh sống cách đây khoảng 26 triệu năm, tại vùng biển phía nam lục địa Úc. Tuy nhỏ bé và có phần dễ thương, song J. dullardi chắc chắn là một kẻ săn mồi đáng gờm, thống trị góc biển nơi chúng sinh sống.

Chúng sở hữu đôi mắt to, hàm răng sắc nhọn như dao cắt, khiến nhà cổ sinh vật học Ruairidh Duncan ví chúng như “một con cá voi mang dáng dấp cá mập thu nhỏ”.

Tương quan kích thước của cá voi J. dullardi với một con cá voi vây hiện đại, và con người (Ảnh: Science Alert).

Đây cũng là lần đầu tiên tại Úc tìm thấy hóa thạch thuộc chi Mammaliaodontid, một nhánh đã tuyệt chủng của cá voi tấm sừng cổ đại, còn bảo tồn nguyên vẹn cả răng lẫn tai trong.

Theo các nhà khoa học, cấu trúc tai trong và răng của J. dullardi cung cấp cái nhìn sâu sắc về khả năng cảm nhận và định hướng dưới nước, đồng thời hé lộ sự khác biệt so với cá voi ngày nay.

Dù được phân loại là cá voi tấm sừng hàm, J. dullardi vẫn có răng thay vì tấm sừng để lọc sinh vật phù du. Điều này cho thấy chúng là mắt xích trung gian quan trọng trong tiến hóa, góp phần lý giải tại sao nhóm Mammaliaodontid tuyệt chủng trong khi các loài cá voi khác tiếp tục phát triển mạnh.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng cá voi khổng lồ chỉ bắt đầu phát triển kích thước lớn khoảng 5,3 triệu năm trước, sau khi những loài nhỏ bé như J. dullardi biến mất.

Phát hiện này vì thế không chỉ cung cấp dữ liệu hóa thạch quý hiếm, mà còn bổ sung mảnh ghép quan trọng trong câu chuyện tiến hóa phức tạp của cá voi.

“Vùng biển xưa quanh Victoria có thể từng là cái nôi của những loài cá voi kỳ lạ nhất trong lịch sử, và chúng ta mới chỉ bắt đầu hành trình giải mã chúng”, nhà cổ sinh vật học Erich Fitzgerald từ Bảo tàng Victoria khẳng định.

“Điển hình như hóa thạch này đã mở ra một cánh cửa mới, giúp chúng ta hiểu rõ hơn cách cá voi cổ đại phát triển, thay đổi cơ thể và thích nghi với đại dương”.

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/phat-hien-loai-ca-voi-co-kich-thuoc-bang-con-nguoi-20250819080831316.htm