Bích Tuyền cương quyết
Bóng chuyền Việt Nam đang trở thành tâm điểm trên các mặt báo chuyên về thể thao trong 1 tuần trở lại đây. Tại giải U21 thế giới, đội tuyển trẻ Việt Nam bị chuyển thắng thành bại trong một loạt trận đấu. Lý do theo Liên đoàn Bóng chuyền thế giới, VĐV Đặng Thị Hồng của đội vi phạm tư cách thi đấu. Cho đến hiện tại, khi giải đấu khép lại, Đặng Thị Hồng cũng chưa nhận được phán quyết đến từ tổ chức điều hành bóng chuyền toàn cầu. Nguy cơ cô không được tham dự nhiều giải đấu chính thức trong tương lai gần hoàn toàn có thể xảy ra.
Phía Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam lập tức đưa ra khiếu nại để đòi lại quyền công bằng cho nữ VĐV trẻ kể trên. Nhưng đáp lại cho yêu cầu từ phía Việt Nam là một sự im lặng đầy thất vọng đến từ Liên đoàn Bóng chuyền thế giới. Không những thế, những quy định xoay quanh giải thế giới cấp độ ĐTQG diễn ra ở Thái Lan tới từ tổ chức này tiếp tục làm khó phía Việt Nam. Đây cũng chính là nguồn cơn khiến Nguyễn Thị Bích Tuyền, ngôi sao số 1 của ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam cương quyết không tham dự giải đấu thế giới vào giờ chót.
“Át chủ bài” của bóng chuyền nữ Việt Nam tại những giải đấu lớn trong 2 năm qua lý giải lựa chọn của mình trên facebook cá nhân. Trong đó, tay đập quê Vĩnh Long khẳng định bản thân không thiếu khát vọng thi đấu mà liên quan đến các quy định mới đến từ Liên đoàn Bóng chuyền thế giới về điều kiện tham gia của vận động viên.
Với Tuyền, thể thao không chỉ là cạnh tranh mà còn là sự tôn trọng và bình đẳng. “Tuyền tin rằng mọi vận động viên đều xứng đáng được thi đấu trong một môi trường công bằng", cô nhấn mạnh. Để bảo vệ sự toàn vẹn của bản thân và tránh những rủi ro không đáng có cho đội tuyển, Bích Tuyền đã đưa ra quyết định rút lui sau khi cân nhắc kỹ lưỡng.
Ranh giới mong manh và nguy cơ tiềm tàng
Cả hai trường hợp nổi cộm liên quan đến bóng chuyền Việt Nam trong 1 tuần vừa qua đều không chỉ chính xác và chính thức lý do dẫn tới không hoặc cấm thi đấu. Căn cứ từ các tờ báo Thái Lan và Indonesia, nguồn cơn của vụ việc ngả về câu chuyện giới tính vốn là phạm trù nhạy cảm trong thể thao.
Phải thừa nhận trong hơn 2 năm qua, Bích Tuyền thường xuyên trở thành tâm điểm cho một sự kỳ thị về giới tính. Cây bút Preechachan Wiriyanupappong của trang tin Liên đoàn Bóng chuyền châu Á từng dùng từ "man like" (tạm dịch: giống như đàn ông) nói về màn trình diễn của Bích Tuyền tại SEA Games 31. Trước phản ứng dữ dội từ dư luận, nhà báo Thái Lan buộc phải viết bài xin lỗi tuyển thủ Việt Nam. Sau đại hội khu vực, Bích Tuyền thậm chí bị nhà tài trợ chính Giải Vô địch quốc gia 2023 - Cúp Hóa chất Đức Giang yêu cầu phải xét nghiệm giới tính mới cho thi đấu. Cô, đội bóng chủ quản cũng như Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam đương nhiên không chấp nhận điều này. BTC buộc phải xuống nước và đồng thuận để Bích Tuyền tham gia, trước khi cô toả sáng rực rỡ tại giải.
Tuy nhiên điều đó không xảy ra ở giải thế giới tới đây. Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam cùng đội tuyển nữ Việt Nam bất lực trước những quy định được mô tả là thiếu công bằng và minh bạch đến từ tổ chức thế giới. Hệ quả, đội tuyển Việt Nam mất đi vận động viên xuất sắc. Bóng chuyền Việt Nam cũng đối diện với nguy cơ mất đi sự phục vụ của Bích Tuyền trong nhiều giải đấu tới đây, nếu như tổ chức này không thể bảo vệ và giữ vững niềm tin cho các vận động viên, trước những yêu cầu từ phía Liên đoàn Bóng chuyền thế giới hay BTC giải đấu.
Mở rộng phạm vi về thể thao quốc tế, nhiều môn thể thao như điền kinh, bơi lội, quyền anh cũng từng xảy ra tiền lệ tranh cãi và nhạy cảm tương tự. Năm 2025, sau khi giành HCV ở Paris 2024 dưới sự bảo vệ của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), võ sỹ Khelif lại bị World Boxing (WB) (liên đoàn mới được IOC công nhận) yêu cầu thực hiện xét nghiệm giới tính bắt buộc bằng phương pháp PCR để tìm gene SRY (gene xác định nam tính của người).
World Athletics (WA), tổ chức quản lý điền kinh, từ 2023 đã cấm phụ nữ chuyển giới từng trải qua dậy thì nam và siết điều kiện với VĐV DSD (Rối loạn Phát triển Giới tính), yêu cầu testosterone dưới 2,5 nmol/L trong 6 tháng. Tháng 7/2025, WA tiếp tục thông qua quy định xét nghiệm gene SRY “một lần trong sự nghiệp” cho mọi VĐV muốn dự hạng nữ, áp dụng từ tháng 9. Bóng đá nữ cũng từng chứng kiến trường hợp của tiền đạo Barbra Banda. Cầu thủ người Zambia từng bị loại khỏi Cúp châu Phi 2022 vì không đạt tiêu chí testosterone của CAF, trước khi trở lại ở World Cup 2023.LĐBĐ châu Phi đến nay chưa công bố rõ ràng quy trình kiểm tra, tạo ra nghi ngờ về tính nhất quán và minh bạch.
“Từng liên đoàn ở các bộ môn sẽ có những quy định về tiêu chuẩn đánh giá tư cách vận động viên theo giới tính. Vì lý do nhạy cảm nên thông thường, những tiêu chuẩn hay quyết định sẽ không được công bố”, chuyên gia y sinh Lê Tuệ Đăng đưa ra quan điểm.
“Ở góc độ của các liên đoàn thể thao, họ muốn tạo ra một sân chơi công bằng cho các môn xoay quanh vận động viên là nữ giới. Nhưng nào có sự công bằng tuyệt đối. Ranh giới giữa việc xác định VĐV này là thuần nữ hay có những biến chuyển theo tính nam là rất mong manh. Đôi khi, chúng ta phải chấp nhận cuộc chơi là như vậy. Công bằng của người này có thể là không công bằng với vận động viên khác”.
Ai thay thế Bích Tuyền?
Theo HLV Nguyễn Tuấn Kiệt của đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam, Hoàng Kiều Trinh - vận động viên chơi sở trường ở vị trí đối chuyền, sẽ là người thay Bích Tuyền trong đội hình chính. Tuy nhiên, tay đập người Quảng Bình khó có thể gánh nhiệm vụ ghi điểm chủ lực cho đoàn quân huấn luyện viên Nguyễn Tuấn Kiệt. Với lực lượng hiện tại, Trần Thị Thanh Thúy sẽ phải gánh vác trách nhiệm rất nặng nề cho đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam.
Các đối thủ của đội bóng chuyền nữ Việt Nam tại giải thế giới gồm Kenya, Ba Lan và Đức. “Chúng tôi rất bất ngờ, thậm chí sốc với quyết định rút lui của Bích Tuyền. Tuy nhiên, toàn đội tôn trọng quyết định của vận động viên này, đồng thời có những báo cáo với Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam”, huấn luyện viên Nguyễn Tuấn Kiệt chia sẻ trước ngày lên đường.
Nguồn: https://cand.com.vn/the-thao/phia-sau-viec-bich-tuyen-rut-lui-khoi-giai-bong-chuyen-the-gioi-rui-ro-tiem-tang-i778860/
Bình luận (0)