Thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường Liên bang Nga và Cộng hòa Belarus

Ngày 24/6/2025, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp với Vụ Phát triển Thị trường nước ngoài, Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga, Thương vụ Việt Nam tại CH Belarus tổ chức hội thảo trực tuyến xúc tiến thương mại sang thị trường Châu Âu với chủ đề: Thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường Liên bang Nga và Cộng hòa Belarus.

Hội thảo là diễn đàn thiết thực giúp cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam có điều kiện tiếp cận, trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong hoạt động xuất khẩu sang hai thị trường tiềm năng này, đồng thời là bước khởi đầu quan trọng để các bên có sự chuẩn bị và triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại hướng tới các thỏa thuận hợp tác cụ thể, làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ kinh tế - thương mại Việt Nam – Liên bang Nga và Việt Nam – Cộng hòa Belarus trong thời gian tới.

Ông Hoàng Minh Chiến – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại phát biểu khai mạc hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Hoàng Minh Chiến – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết: sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là cầu nối giúp cộng đồng doanh nghiệp mở rộng hợp tác, thúc đẩy thương mại song phương, tăng cường trao đổi, mở rộng hợp tác và tiếp cận hiệu quả hơn các cơ hội kinh doanh tại khu vực Kinh tế Á – Âu.

Liên bang Nga và Cộng hòa Belarus là hai thị trường quan trọng và có quan hệ hợp tác truyền thống, toàn diện với Việt Nam. Việc cả ba nước cùng tham gia Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Liên minh kinh tế Á Âu (EAEU) đã tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại song phương, thông qua các cam kết cắt giảm thuế quan, đơn giản hóa thủ tục và thúc đẩy đầu tư. Đây là nền tảng quan trọng để nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam tiếp cận hiệu quả hơn thị trường Nga và Belarus theo hướng thực chất và bền vững.

Đối với thị trường Nga, ông Dương Hoàng Minh – Tham tán thương mại Việt Nam tại Liên bang Nga cho biết, Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong ASEAN. Sau khi giảm mạnh vào năm 2022, thương mại song phương đã phục hồi mạnh mẽ.

Ông Dương Hoàng Minh - Tham tán thương mại Việt Nam tại Liên bang Nga

Năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Liên bang Nga đạt khoảng 4,59 tỷ USD, tăng 26,4% so với năm 2023. 4 tháng đầu năm 2025, thương mại song phương đã đạt 1,57 tỷ USD, tương đương 34% của cả năm trước.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Nga bao gồm: thuỷ sản, cà phê, chè, hạt điều, hàng dệt may, giày dép, điện thoại và linh kiện, cùng với thực phẩm chế biến, những nhóm hàng được người tiêu dùng Nga đánh giá cao nhờ chất lượng ổn định và giá cả hợp lý. Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Nga nhiều sản phẩm công nghiệp thiết yếu như: phân bón, than đá, dầu mỏ, kim loại màu, cũng như máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, hoạt động thương mại giữa hai nước vẫn còn dư địa lớn để phát triển, nhất là trong lĩnh vực nông sản, thực phẩm chế biến, dược phẩm và thiết bị y tế, những lĩnh vực có nhu cầu cao tại Nga nhưng chưa được khai thác hết.

Ông Vyacheslav Kharinov - Trưởng đại diện thương mại Liên bang Nga tại Việt Nam cho biết, các sản phẩm của Việt Nam: nhựa, hạt điều, cao su thiên nhiên… đặc biệt ẩm thực Việt Nam rất được ưa chuộng tại Nga.

Các diễn giả chia sẻ thông tin tại hội thảo

Đối với Cộng hòa Belarus, đây là đối tác có quan hệ truyền thống, hữu nghị lâu năm với Việt Nam. Belarus là điểm đến tiềm năng cho hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng tiêu dùng và nông sản nhiệt đới, những nhóm hàng không có lợi thế sản xuất tại địa phương. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt khoảng 59,7 triệu USD, tăng gần 45% so với năm 2023, với các mặt hàng chính gồm: thuỷ sản, trái cây, gạo, cà phê, chè, hạt tiêu, cùng với hàng may mặc và đồ gia dụng. Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Belarus chủ yếu là phân bón kali, linh kiện cơ khí, sản phẩm hóa chất, thiết bị vận tải và dược phẩm – những sản phẩm có chất lượng cao, phục vụ sản xuất trong nước.

Theo ông Aleh Holubeu - Tham tán Đại sứ quán Cộng hòa Belarus tại Việt Nam, mặc dù quy mô thương mại còn khiêm tốn, hai nước đang tích cực triển khai nhiều chương trình hợp tác trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, logistics và thương mại điện tử nhằm hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng kênh tiếp cận thị trường và tận dụng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định Thương mại Việt Nam – EAEU.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam sang Nga và Belarus vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Ông Dương Hoàng Minh cho biết, hạ tầng vận tải Nga chưa đáp ứng tốc độ tăng thương mại phía Đông, tắc nghẽn làm tăng thời gian và chi phí vận chuyển; thanh toán vẫn là trở ngại lớn do cấm vận ngân hàng; một số doanh nghiệp bị lừa đảo qua hình thức“chào hàng giá rẻ, đặt cọc”.

Ông Nikerov Maxim – Đại diện cơ quan phát triển kinh tế tỉnh Vladimir giới thiệu về vị trí chiến lược và tiềm năng kết nối thương mại của tỉnh Vladimir – cửa ngõ đầu tư vào vùng trung tâm Liên bang Nga

Bên cạnh đó là những rào cản về ngôn ngữ, khác biệt tiêu chuẩn kỹ thuật, phương thức thanh toán, chi phí logistics cao do phải trung chuyển hàng hoá qua nước thứ ba. Đặc biệt, doanh nghiệp Việt Nam còn thiếu thông tin cập nhật về thị trường sở tại và gặp khó khăn trong việc tiếp cận trực tiếp hệ thống phân phối bản địa. Phần lớn doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào các nhà nhập khẩu trung gian, khiến việc kiểm soát thị trường mục tiêu, nâng cao nhận diện thương hiệu và xây dựng kênh tiêu thụ ổn định gặp nhiều hạn chế. Trong bối cảnh đó, việc đẩy mạnh xuất khẩu trực tiếp, tăng cường kết nối với hệ thống phân phối bản địa tại Nga và Belarus, tìm kiếm đối tác logistics có năng lực, nâng cấp xây dựng hình ảnh nhãn mác bao bì, thúc đẩy chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu sản phẩm bằng tiếng địa phương là những định hướng quan trọng và cần được ưu tiên.

Để tăng cường xuất khẩu sang Nga, theo ông Dương Hoàng Minh: cần tăng cường đầu tư song phương nhằm nâng kim ngạch lên 15 tỷ USD vào năm 2030; tận dụng ưu đãi FTA và chính sách đầu tư của Nga để sản xuất hàng tiêu dùng tại Nga và EAEU; tham gia triển lãm tại Nga để tìm kiếm khách hàng và hiểu rõ thị trường; xác minh kỹ đối tác trước ký kết hợp đồng tránh bị lừa; ràng buộc hợp đồng chặt chẽ về pháp lý, giao hàng và thanh toán; tận dụng tuyến vận tải đường biển và đường sắt để tối ưu chi phí, thời gian

Bà Trần Thanh Bình – Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhấn mạnh cần tận dựng những ưu đãi của FTA Việt Nam - EAEU mang lại. FTA Việt Nam - EAEU có hiệu lực từ năm 2016 đã giúp cắt giảm tới 90% dòng thuế giữa các nước thành viên, đồng thời tạo hành lang pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp khai thác các cơ hội thương mại mới. Yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp tận dụng hiệu quả ưu đãi từ Hiệp định này chính là quy tắc xuất xứ hàng hóa. Chứng nhận xuất xứ C/O mẫu EAV không chỉ là yêu cầu bắt buộc để hưởng ưu đãi thuế quan mà còn là bằng chứng cho thấy hàng hóa dấu ấn của hàng hóa Việt Nam trong chuỗi cung ứng.

Nhằm tăng cường xuất khẩu sang thị trường Nga và  Belarus, từ ngày 16 – 24/9/2025,  Cục Xúc tiến thương mại hối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga, Đại sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Belarus, các tổ chức xúc tiến thương mại trong nước và nước ngoài tổ chức Đoàn giao dịch xúc tiến thương mại tại Liên bang Nga và Cộng hòa Belarus.

Chương trình sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, tìm kiếm đơn hàng và có cơ hội trực tiếp tiếp cận các hệ thống bán buôn, bán lẻ tại Nga và Belarus; thiết lập quan hệ bạn hàng, ký kết hợp đồng, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực sản xuất các hàng hóa xuất khẩu chất lượng và có khả năng cạnh tranh, khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế.

Doanh nghiệp quan tâm đến chương trình, xin liên hệ:

Trung tâm Hỗ trợ xúc tiến thương mại và đầu tư (PROMOCEN)

Địa chỉ: Tầng 6, 20 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội

Điện thoại: (024) 38262266

Email: thaoptt@vietrade.gov.vn, nguyenduongdieuthuy@gmail.com,

Liên hệ: Chị Phạm Thị Thu Thảo (SĐT: 0979.768.292)

Liên hệ: Chị Nguyễn Dương Diệu Thúy (SĐT: 0978.177.201).

 

---

Nguồn:Cục Xúc tiến thương mại

Nguồn: https://moit.gov.vn/tin-tuc/xuc-tien-thuong-mai/thuc-day-xuat-khau-sang-thi-truong-lien-bang-nga-va-cong-hoa-belarus.html