Tiến bộ trong điều trị động kinh kháng thuốc tại Việt Nam

Gần đây, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã từng bước làm chủ nhiều kỹ thuật tiên tiến, trong đó nổi bật là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu điều trị bệnh động kinh kháng thuốc. Thành tựu này đã mở ra cơ hội sống mới cho người bệnh, đánh dấu bước tiến quan trọng trong năng lực chuyên môn của y học Việt Nam.

Bác sĩ phẫu thuật theo phương pháp VNS.

Động kinh là một trong những bệnh lý thần kinh phổ biến trên thế giới, tại Việt Nam ước tính có từ 500.000 đến 700.000 người đang sống chung với căn bệnh này, trong đó có từ 20 đến 30% rơi vào nhóm không đáp ứng với điều trị nội khoa dù đã dùng nhiều loại thuốc chống co giật khác nhau (động kinh kháng thuốc). Đây là một trong những thách thức lớn đối với ngành y học thần kinh trong nhiều năm qua.

Từ điều trị nội khoa đến phẫu thuật hiện đại

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Anh, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược, điều trị nội khoa vẫn là nền tảng trong quản lý bệnh động kinh. Dù vậy, đối với nhóm người bệnh kháng thuốc, chỉ riêng thuốc không đủ để kiểm soát các cơn co giật, buộc phải nghĩ đến những phương pháp can thiệp mới an toàn hơn và ít xâm lấn hơn, đạt hiệu quả lâu dài hơn.

Sự ra đời của phẫu thuật xâm lấn tối thiểu kết hợp điều biến thần kinh đã mở ra hướng đi đầy triển vọng. Kỹ thuật này không cắt bỏ mô não mà sử dụng thiết bị kích thích dây thần kinh phế vị (VNS) - một thiết bị nhỏ cấy dưới da ngực, kết nối với dây thần kinh phế vị cổ. Khi thiết bị phát xung điện nhẹ, tín hiệu sẽ truyền đến não, giúp điều hòa hoạt động điện não, từ đó giảm tần suất và mức độ của các cơn động kinh.

Tiến sĩ Trương Thanh Tình, Trưởng Khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh.

Bệnh viện Đại học Y dược vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật cấy thiết bị kích thích dây thần kinh phế vị đầu tiên tại Việt Nam trên người bệnh động kinh kháng thuốc. Người bệnh nam 17 tuổi, khởi phát động kinh kéo dài trong 15 năm, dù đã điều trị nội khoa và phẫu thuật nhưng triệu chứng động kinh vẫn xuất hiện với tần suất 5 đến 10 lần mỗi ngày.

Qua phương pháp VNS xâm lấn tối thiểu với đường mổ nhỏ, ít mất máu, thời gian hồi phục nhanh, người bệnh có thể xuất viện sau vài ngày. Ca phẫu thuật thành công, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong điều trị động kinh tại Việt Nam, mở ra định hướng phát triển dài hạn cho ngành Ngoại Thần kinh trong nước.

Theo kết quả các nghiên cứu quốc tế, phương pháp VNS giúp giảm 50 đến 70% tần suất co giật ở hơn một nữa số bệnh nhân sau một năm điều trị, đồng thời cải thiện chất lượng giấc ngủ, trí nhớ và khả năng tập trung. Bệnh viện Đại học Y dược cũng là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai thành công kỹ thuật VNS.

Tiến sĩ Trương Thanh Tình, Trưởng Khoa Ngoại thần kinh, cho biết: “Thành công này là kết quả của quá trình nghiên cứu, hợp tác và chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực, trang thiết bị và quy trình kỹ thuật. Chúng tôi không chỉ tiếp nhận công nghệ mà còn cải tiến để phù hợp với điều kiện điều trị trong nước”.

Ê-kíp bác sĩ thực hiện cấy thiết bị điều trị bệnh động kinh kháng thuốc.

Đây là cột mốc quan trọng, khẳng định đội ngũ bác sĩ trong nước đã có thể làm chủ một kỹ thuật phức tạp ngang tầm quốc tế. Phương pháp này có thể được chỉ định cho nhiều nhóm bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên bị động kinh kháng thuốc vốn trước đây ít có lựa chọn phương pháp điều trị khả thi.

Đưa tiến bộ y học đến gần người dân

Nghiên cứu kết hợp trí tuệ nhân tạo và thực tế ảo trong quy trình phẫu thuật thần kinh là hướng phát triển đang được Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố chú trọng.

Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng để phân tích sóng điện não, giúp xác định chính xác vùng hoạt động bất thường, còn công nghệ thực tế ảo hỗ trợ mô phỏng ca mổ nhằm tối ưu hóa kế hoạch can thiệp và giảm thiểu rủi ro.

Tiến sĩ Trương Thanh Tình cho biết thêm, trong vòng 5 đến 10 năm tới, phẫu thuật thần kinh tại Việt nam sẽ tiến tới cá thể hóa điều trị, mỗi bệnh nhân sẽ được thiết kế một phác đồ can thiệp riêng dựa trên dữ liệu thần kinh và phản hồi sinh học của người bệnh.

“Khi kết hợp giữa công nghệ hiện đại và chuyên môn y học, chúng ta không chỉ chữa bệnh mà còn phục hồi trọn vẹn chất lượng sống cho người bệnh”, ông Trương Thanh Tình nói.

Các đại biểu tham gia hội thảo khoa học điều trị bệnh động kinh kháng thuốc chụp ảnh lưu niệm.

Với việc làm chủ kỹ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu điều trị động kinh kháng thuốc, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã đưa Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia châu Á có thể triển khai độc lập phương pháp này.

Thành tựu đó góp phần giảm gánh nặng bệnh tật và thể hiện khát vọng của đội ngũ thầy thuốc trong việc nâng tầm y học nước nhà, đưa những tiến bộ của y học đến gần hơn với người dân, để mỗi người bệnh đều có cơ hội được sống một cuộc đời trọn vẹn hơn, mở ra một kỷ nguyên điều trị toàn diện hơn cho người bệnh.

NHẬT THÀNH

Nguồn: https://nhandan.vn/tien-bo-trong-dieu-tri-dong-kinh-khang-thuoc-tai-viet-nam-post914947.html