Hệ lụy nguy hại của căn bệnh

Trên thực tế đã xảy ra nhiều chuyện rất phản cảm, điển hình cho căn bệnh “làm láo, báo cáo hay”. Có địa phương báo cáo thành tích với lãnh đạo cấp trên đến kiểm tra “đã giảm được tỷ lệ đói nghèo với con số rất đáng tự hào...”, nhưng khi đề nghị Nhà nước hỗ trợ ngân sách, tiền vốn thì lại báo cáo con số còn đói nghèo, khó khăn cao hơn thực tế nhiều. Một doanh nghiệp mới được phong tặng danh hiệu anh hùng, năm sau đã đứng trên bờ vực phá sản do nội bộ lục đục, tự phanh phui khuyết điểm, mất đoàn kết nghiêm trọng. Hay có giám đốc vừa được tặng thưởng huân chương cao quý thì không lâu sau bị cơ quan chức năng vào cuộc thanh tra, kiểm tra vì vi phạm nguyên tắc, quy định chi tiêu tài chính. Gần đây, một cán bộ đã bị hủy danh hiệu anh hùng vì báo cáo thành tích thiếu trung thực, cố ý vơ vào những chiến công không phải do mình làm nên... Đó là những ví dụ điển hình của tình trạng “làm láo, báo cáo hay”.

Minh họa: QUANG CƯỜNG  

Căn bệnh “làm láo, báo cáo hay” dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hại. Những tổ chức, cá nhân “làm láo, báo cáo hay” làm việc gì cũng chỉ vì thành tích, sẵn sàng làm gian dối để được tung hô. Họ cố tình báo cáo khống, có một báo hai, phóng đại kết quả, khuếch trương thành tích cao hơn so với thực tế đã làm được, thậm chí làm không được nhưng vẫn báo cáo kết quả khống, thành tích vống. Một số khác (nhất là những cá nhân có chức, có quyền) lại sử dụng công quỹ và nhân danh tập thể để rùm beng, biến thành tích của cơ quan, đơn vị, địa phương thành thành tích cá nhân. Bệnh sính thành tích đẻ ra trăm thứ tác hại trong đời sống cán bộ, đảng viên hiện nay. Hệ lụy là làm băng hoại đạo đức, biến con người thành cá nhân chủ nghĩa, gây mất đoàn kết nội bộ, luôn hoài nghi, đố kỵ, ghen ghét, sợ người khác, tổ chức khác hơn mình nên lúc nào cũng tìm mọi cách để đứng trên người khác, nhưng lại đùn đẩy trách nhiệm cho người khác... trong khi thành tích mà họ có được là thành tích ảo, uy tín giả. Đây chính là căn nguyên làm mất sự dân chủ, gây mất niềm tin trong cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân.

Nguy hại hơn, vì thành tích mà họ cố tình che giấu khuyết điểm bằng cách tự “vẽ” ra thành tích, báo cáo gian dối, thậm chí sẵn sàng dùng những mánh khóe để đánh lừa cấp trên và dư luận. Vì thành tích mà họ thù ghét những ai vạch mặt, chỉ tên những hạn chế, khuyết điểm của mình. Họ dùng thành tích khống để che giấu khuyết điểm, đánh bóng tên tuổi, tạo uy tín giả, làm bình phong để thăng tiến, củng cố vị trí, quyền lực.

Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” (tháng 10-1947), với bút danh X.Y.Z, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nghiêm túc phê bình, nhắc nhở về thói báo cáo giả tạo, tấm bình phong che mắt cho những việc làm lông bông. Người chỉ rõ: “...báo cáo giả dối. Thành công ít, thì suýt ra nhiều. Còn khuyết điểm thì giấu đi, không nói đến”(1). Bác đã nghiêm khắc chỉ ra bệnh: “Làm cho có chuyện, làm lấy rồi. Làm được ít suýt ra nhiều, để làm một bản báo cáo cho oai, nhưng xét kỹ lại thì rỗng tuếch”(2). Thực chất lời dạy của Người là sự cảnh báo về sự nguy hại của việc báo cáo không thật thà, “làm láo, báo cáo hay”. Đó là một căn bệnh rất nguy hiểm. Hậu quả là “cấp trên không hiểu rõ tình hình mà đặt chính sách cho đúng”. Lời nhắc nhở và cảnh báo của Bác về căn bệnh báo cáo láo, báo cáo giả dối cách đây gần tám mươi năm đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Cần kiên quyết đấu tranh, loại bỏ

Căn bệnh “làm láo, báo cáo hay” đã được Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII của Đảng chỉ ra là một trong những biểu hiện của tình trạng suy thoái đạo đức, lối sống: Mắc bệnh thành tích, háo danh, phô trương, che giấu khuyết điểm, thổi phồng thành tích, đánh bóng tên tuổi; thích được đề cao, ca ngợi; “chạy thành tích”, “chạy khen thưởng”, “chạy danh hiệu”... Bệnh “làm láo, báo cáo hay”, sính thành tích để che giấu khuyết điểm đã và đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, gây mất đoàn kết nội bộ, mất niềm tin dẫn đến hủy hoại uy tín, danh dự của cá nhân và sức mạnh của tổ chức, xa hơn, nó còn làm tổn hại đến Đảng, Nhà nước và chế độ. Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần kiên quyết đấu tranh, loại bỏ tình trạng “làm láo, báo cáo hay” để che giấu khuyết điểm; trong đó, tập trung vào những nội dung cơ bản sau:

Mỗi cấp ủy, tổ chức, cán bộ, đảng viên cần tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Kết luận số 01-KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; tổ chức, duy trì nghiêm nền nếp sinh hoạt Đảng của các cơ quan, đơn vị, địa phương theo đúng nguyên tắc tập trung dân chủ và tự phê bình, phê bình mạnh mẽ, triệt để. Cấp ủy, chi bộ cần xây dựng quy định tự phê bình và phê bình, khắc phục tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm và bảo vệ người thẳng thắn, dám đấu tranh; đồng thời có biện pháp cụ thể về đổi mới hình thức, nội dung sinh hoạt Đảng định kỳ và chuyên đề, không ngừng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Đây là một trong những biện pháp hữu hiệu nhằm giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên nói riêng và xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung, góp phần tăng cường sức chiến đấu của Đảng. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi đã tổ chức sinh hoạt Đảng chất lượng, hiệu quả thì mọi dối trá của cán bộ, đảng viên sẽ bị phơi bày ra ánh sáng, sẽ không có những việc làm khuất tất vụ lợi, không có hiện tượng dễ làm khó bỏ, “làm láo, báo cáo hay”. Coi trọng công tác kiểm tra chéo trong nội bộ các cơ quan, đơn vị, địa phương để nâng cao chất lượng công tác thẩm định khen thưởng. Hằng năm hoặc định kỳ, các cơ quan, đơn vị, địa phương cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa thanh tra, kiểm tra, thẩm định, đánh giá kết quả công tác khen thưởng. Tập trung đẩy mạnh việc phát hiện, loại bỏ các cá nhân, tập thể ngụy tạo, nâng khống, đánh bóng thành tích. Thông qua công tác kiểm tra, thanh tra phát hiện, loại khỏi đội ngũ những cán bộ, đảng viên cố tình, cố ý “chạy” thành tích, háo danh.

Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần chú trọng mở rộng dân chủ, phát huy quyền giám sát của các tổ chức chính trị-xã hội và quần chúng trong mọi công việc. Bởi lẽ, việc mở rộng dân chủ sẽ giúp phát hiện ra âm mưu, thủ đoạn của những cán bộ, đảng viên cơ hội, háo danh, suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống. Việc này giúp cho cơ quan, đơn vị, địa phương tránh được tình trạng lợi dụng quần chúng để tạo phe nhóm và vây cánh, thiếu trung thực trong công tác thi đua, khen thưởng. Cùng với đó, cần phát huy vai trò nêu gương “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” trong thực thi công vụ của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, người chủ trì, quản lý cơ quan, đơn vị, địa phương. Hiện nay, có một thực tế là nhiều tổ chức cơ sở đảng chưa cụ thể hóa nghị quyết vào trong thực tiễn nhiệm vụ lãnh đạo. Phổ biến là hiện tượng xây dựng quy chế lãnh đạo một đằng nhưng thực hiện một nẻo; thậm chí có hiện tượng sao chép quy chế lãnh đạo cốt để báo cáo.

Tăng cường giáo dục, nâng cao tinh thần tự trọng, ý thức liêm sỉ, đức tính trung thực cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong cuộc sống, học tập, công tác; kiên quyết nói “không” với việc che giấu khuyết điểm, thổi phồng thành tích. Thực chất đây cũng là những hành vi trục lợi tinh thần, làm xói mòn phẩm chất đạo đức của người cách mạng. Theo đó, các cơ quan chức năng và những người làm công tác thi đua-khen thưởng cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức công vụ, bảo đảm sự khách quan, công tâm, chính xác trong việc xem xét, thẩm định đề nghị khen thưởng. Chủ động nhận diện, phát hiện và kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm minh các trường hợp cá nhân, tổ chức có động cơ, hành vi lệch lạc, thiếu trung thực trong hoạt động thi đua-khen thưởng. Mặt khác, cần siết chặt quy trình, thủ tục hồ sơ thẩm định khen thưởng để bảo đảm thực chất.

Thành tích, khen thưởng vốn là những việc nên làm, rất đẹp, rất ý nghĩa. Thành tích là một trong những động lực thôi thúc mỗi cá nhân, tập thể nỗ lực phấn đấu để không ngừng trưởng thành, tiến bộ. Song, “làm láo, báo cáo hay” để che giấu khuyết điểm lại là kẻ thù của thành tích thật, khen thưởng thật. Do đó, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân là phải kiên quyết phê phán, loại bỏ căn bệnh này.

Thượng tá, TS ĐỖ NGỌC HANH, Phó chủ nhiệm Khoa Triết học Mác-Lênin, Trường Sĩ quan Chính trị

(1). Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 5, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.341.

(2). Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 5, Sđd, tr.297.

 

 

Nguồn: https://www.qdnd.vn/phong-chong-tu-dien-bien-tu-chuyen-hoa/tinh-trang-lam-lao-bao-cao-hay-la-trong-benh-849788