TP.HCM đang đứng trước cơ hội lịch sử để tái định hình tương lai

TP.HCM đang cộng hưởng sức mạnh từ 3 trụ cột kinh tế lớn, cần những cơ chế và chính sách tương xứng với tầm vóc mới cho một thành phố toàn cầu trong tương lai.

TP.HCM hôm nay đang ở một tầm vóc, thế và lực hoàn toàn khác trước, đòi hỏi những giải pháp thật sự đột phá để khai thác hết sức mạnh và lợi thế về quy mô. Và khi Thành phố có lòng tin, có khát vọng quốc gia thì đó chính là lợi thế hành động.

Mang ước mơ TP.HCM đẹp hơn, phát triển hơn

PGS.TS Trần Hoàng Ngân chia sẻ ông gắn bó với TP.HCM từ năm 1970, đã chứng kiến từng bước chuyển mình của thành phố hơn nửa thế kỷ. Ông hiểu từng hơi thở của thành phố, từ những con hẻm nhỏ đến những đại lộ lớn, từ những khó khăn của thời kỳ bao cấp đến khát vọng vươn lên hiện đại hôm nay.

Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân, TP.HCM xứng đáng trở thành siêu đô thị quốc tế, đi đầu cả nước trong đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. (Ảnh minh họa: Lương Ý)

"Mang trong mình tình yêu và niềm tin mãnh liệt vào mảnh đất năng động này, tôi luôn ấp ủ một giấc mơ: TP.HCM sẽ ngày càng đẹp hơn, văn minh hơn và phát triển hơn. Khi trở thành giảng viên của Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, có nhiều cơ hội ra nước ngoài học tập và trao đổi, những chuyến đi đó đã gieo vào tôi nhiều ước mơ về tương lai của TP", ông Trần Hoàng Ngân nói.

Ông cho hay mỗi lần đặt chân đến những đô thị phát triển, ông thầm mong TP.HCM một ngày nào đó cũng đạt được tầm vóc ấy.

Ở Singapore, ông choáng ngợp trước một thành phố hiện đại, xanh sạch và ngăn nắp. Ở Thái Lan, ông ấn tượng với các trung tâm du lịch đẳng cấp quốc tế. Ở Canada, ông ngưỡng mộ hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại, với những đường hầm xuyên sông, những cây cầu và tuyến metro vận hành hiệu quả.

Ở Anh, trong thời gian thực tập tại Trung tâm Tài chính Quốc tế London, ông mơ ước một ngày nào đó TP.HCM cũng sẽ có trung tâm tài chính mang tầm khu vực. Còn khi đến Hàn Quốc và Nhật Bản, nhìn thấy những hệ thống metro văn minh, ông lại ao ước thành phố sớm có được những công trình tương tự.

Và theo ông giờ đây, nhiều điều trong những giấc mơ ấy đang dần thành hiện thực.

Cũng theo ông Ngân, TP.HCM có đầy đủ điều kiện để phát triển vượt bậc, từ con người đến vị trí địa lý, hạ tầng và tiềm lực kinh tế. Thành phố có hàng trăm viện, trường đại học, bệnh viện lớn, trung tâm nghiên cứu và chăm sóc sức khỏe hàng đầu. Đây là sự sắp đặt thuận lợi - cơ hội hiếm có để bứt phá.

Bên cạnh đó, công nghiệp và logistics đang trở thành hai trụ cột tăng trưởng quan trọng của TP.HCM, với gần 100 khu công nghiệp và khu chế xuất, đóng góp khoảng 35% GRDP toàn thành phố. Hệ thống logistics cũng phát triển mạnh mẽ và hiện đại, với những đầu mối lớn như cụm cảng Cái Mép – Thị Vải và sắp tới là Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, đưa TP.HCM tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành trung tâm logistics hàng đầu khu vực.

Loạt công trình hạ tầng đang được đầu tư biến giấc mơ TP.HCM xứng tầm siêu đô thị quốc tế đang trở thành hiện thực. (Ảnh: Thy Huệ)

"TP.HCM đang có tất cả – tiềm năng, con người, vị thế và khát vọng. Nếu chúng ta có cơ chế đủ mạnh và sự đồng lòng của cả hệ thống, tôi tin rằng những ước mơ năm xưa sẽ không còn là mơ ước nữa, mà sẽ trở thành hiện thực. TP này xứng đáng trở thành siêu đô thị quốc tế, đi đầu cả nước trong đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững", PGS.TS Trần Hoàng Ngân khẳng định.

Cơ hội lịch sử để TP.HCM tái định hình tương lai

Theo KTS Ngô Anh Vũ, Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng TP.HCM, khi đặt TP.HCM trong tương quan với các đô thị lớn của khu vực Đông Nam Á, có thể thấy thành phố có quy mô địa lý và vị trí chiến lược đáng kể, song tiềm năng kinh tế vẫn chưa được khai thác tương xứng với lợi thế sẵn có.

Như về diện tích, TP.HCM có quy mô tương đương khoảng 87,2% vùng Bangkok (Thái Lan), 85% vùng Manila (Philippines) và 95,6% vùng Jakarta (Indonesia), nhưng quy mô nền kinh tế mới chỉ đạt khoảng 17-30%, năng suất lao động đạt 11-37% và mức độ đô thị hóa đạt 50-90% so với các thành phố này.

Điều này cho thấy TP.HCM đang có "dư địa phát triển rất lớn". TP cần tận dụng lợi thế cộng hưởng của mô hình hợp nhất, trong đó, TP.HCM (cũ) tiếp tục giữ vai trò trung tâm kinh tế, tài chính và dịch vụ hàng đầu cả nước; khu vực Bình Dương là điểm sáng công nghiệp và thu hút đầu tư; Bà Rịa – Vũng Tàu là trung tâm logistics, năng lượng, dầu khí và du lịch biển đảo.

Khi 3 khu vực này được kết nối bằng hạ tầng giao thông và chuỗi cung ứng logistics hiện đại, một vùng động lực kinh tế mới sẽ hình thành, đủ sức cạnh tranh với các siêu đô thị trong khu vực.

TP.HCM đang đứng trước cơ hội lịch sử để tái định hình tương lai. (Ảnh minh họa: Lương Ý)

"Chúng ta có thể hình dung, có thể nghĩ đến một sản phẩm công nghệ cao được nghiên cứu, thiết kế tại TP.HCM, sản xuất hàng loạt tại Bình Dương và xuất khẩu đi khắp thế giới qua cảng Cái Mép - Thị Vải. Đó là mô hình phát triển hiệu quả nhất, gắn kết từ nghiên cứu, sản xuất đến tiêu thụ toàn cầu", ông Vũ khẳng định.

Ông cũng đề xuất một tầm nhìn quy hoạch tổng thể cho TP.HCM, trong đó thành phố cần hoạch định lại chiến lược phát triển không gian đô thị và công nghiệp theo hướng chuyên biệt hóa từng khu vực chức năng. Cụ thể: khu vực sản xuất công nghiệp gắn với đô thị và đổi mới sáng tạo; khu công nghệ cao và nghiên cứu – phát triển; trung tâm tài chính – công nghệ; khu logistics và thương mại tự do gắn với cụm cảng Cái Mép – Cần Giờ; cùng khu du lịch, đô thị sinh thái biển và hải đảo.

"TP.HCM đang đứng trước cơ hội lịch sử để tái định hình tương lai của mình. Quy hoạch hôm nay sẽ quyết định hình hài của thành phố trong 30 đến 50 năm tới", ông Ngô Anh Vũ nhấn mạnh.

Chung khát vọng, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), cho rằng TP.HCM mới với quy mô mở rộng và thế phát triển vượt trội; đang sở hữu những lợi thế chưa từng có.

TP đã đạt đến tầm vóc của một siêu đô thị đa trung tâm, bao quát 3 trụ cột kinh tế quan trọng: khu trung tâm cũ là trung tâm thương mại - dịch vụ, trong tương lai gần sẽ trở thành trung tâm tài chính quốc tế; Bình Dương là thủ phủ công nghiệp; và Bà Rịa - Vũng Tàu là trung tâm logistics, công nghiệp và du lịch biển.

Công nghiệp và logistics đang là hai trụ cột tăng trưởng mạnh mẽ của TP.HCM. (Ảnh minh họa: Lương Ý)

Lợi thế lớn là doanh nghiệp TP.HCM đang được tiếp sức mạnh mẽ từ những chính sách vĩ mô mới. Cùng với Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, Nghị quyết 98 về cơ chế đặc thù cho TP.HCM, đang được đề xuất sửa đổi, sẽ là "bệ phóng" giúp doanh nghiệp phát huy tối đa tiềm năng, mở rộng đầu tư và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị chính quyền thành phố cần vào cuộc nhanh hơn, quyết liệt hơn. Sau giai đoạn hợp nhất, các cơ quan chức năng phải nhanh chóng phát huy đúng vai trò tham mưu, hỗ trợ doanh nghiệp, đồng hành cùng doanh nghiệp, giúp cộng đồng doanh nghiệp nắm bắt cơ hội mới... Đây là yếu tố then chốt để TP.HCM khẳng định được vị thế đầu tàu kinh tế.

5 trụ cột phát triển để TP.HCM bứt phá

Theo TS Trần Du Lịch, để bứt phá thật sự, TP.HCM phải có những đột phá mang tính nền tảng về cơ chế, tài chính và đầu tư công. TP nên định hình lại không gian kinh tế, tích hợp với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, để hình thành một vùng động lực thống nhất.

Ông đề xuất 5 trụ cột cho phát triển. Thứ nhất là khai thác vành đai công nghiệp gắn với cảng nước sâu và hệ thống giao thông quy mô khoảng 50.000 ha, giúp TP tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thứ 2 là phát triển cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và hệ thống logistics đồng bộ, hình thành chuỗi cung ứng khép kín, tăng cường năng lực cạnh tranh trong khu vực.

Thứ 3 là xây dựng trung tâm tài chính quốc tế gắn với phát triển thị trường tài chính số, thị trường hàng hóa phái sinh và khu thương mại tự do, nơi có thể thử nghiệm các cơ chế mới, tạo môi trường thu hút dòng vốn toàn cầu.

Thứ 4 là thúc đẩy đô thị hóa và phát triển bất động sản bền vững, hình thành các hành lang công nghiệp – dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của 14 - 20 triệu dân trong tương lai.

Thứ 5 là phát triển mạnh du lịch sinh thái, văn hóa và hội nghị triển lãm quốc tế, đặc biệt tại Cần Giờ và khu vực phụ cận, từng bước đưa TP.HCM trở thành trung tâm du lịch tầm khu vực.

Nguồn: https://vtcnews.vn/tp-hcm-dang-dung-truoc-co-hoi-lich-su-de-tai-dinh-hinh-tuong-lai-ar970231.html