TP.HCM thí điểm làn đường riêng cho xe đạp

Thí điểm trên đường Mai Chí Thọ

Ông Đoàn Văn Tấn, Giám đốc Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị (Sở Xây dựng TP.HCM), cho biết đơn vị đã phát lệnh khởi công dự án làn đường riêng cho xe đạp trên đường Mai Chí Thọ từ đường Nguyễn Cơ Thạch đến đường D1.

Thời gian qua, xe đạp công cộng thu hút nhiều bạn trẻ sử dụng để tham quan, ngắm cảnh khu vực trung tâm TP.HCM

ẢNH: NHẬT THỊNH

Làn đường riêng được bố trí trên vỉa hè, dài 5,8 km, bề rộng 2 m, đoạn qua cầu rộng 1,5 m, vận tốc thiết kế 20 km/giờ. Mặt đường làm bằng bê tông nhựa, sơn màu khác để phân biệt rõ ràng khu vực làn xe đạp với làn xe cơ giới. Tổng mức đầu tư dự án 12,7 tỉ đồng. Dự án hoàn thành trước ngày 31.12 để đầu năm 2026 có diện mạo giao thông mới trên tuyến đường này, trong đó có làn đường riêng cho xe đạp, thân thiện với môi trường.

Lý giải việc chọn đường Mai Chí Thọ là nơi đầu tiên tổ chức làn riêng cho xe đạp, ông Tấn cho rằng tuyến đường này có hạ tầng đồng bộ, hành lang đủ rộng để làm làn riêng cho xe đạp. Trong giai đoạn đầu, dự án kết nối 3 khu dân cư gồm Sala, New City và The Sun Avenue và các trung tâm thương mại lớn.

Dự kiến năm 2026 Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị tiếp tục hoàn thiện làn đường riêng cho xe đạp từ đường Nguyễn Cơ Thạch ra công viên bờ sông Sài Gòn, một khu vực có cảnh quan mới và hiện đại của khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đồng thời, sau khi dự án nút giao thông An Phú hoàn thành và bàn giao mặt bằng, trung tâm sẽ làm thêm đoạn từ đường D1 đến ga Rạch Chiếc trên đường Võ Nguyên Giáp. Khi đó, làn đường riêng cho xe đạp sẽ kết nối liên hoàn, từ công viên bờ sông Sài Gòn, các trung tâm thương mại tới nhà ga metro.

Theo thiết kế, dọc đường Mai Chí Thọ sẽ có 5 trạm xe đạp công cộng. Người đi xe đạp có thể tới trạm, khóa xe rồi vào trung tâm thương mại hoặc thuê xe đạp công cộng dọc tuyến. Làn đường riêng sát với trạm xe buýt giúp người dân thuận lợi hơn khi đi xe đạp và xe buýt. Cùng với việc tổ chức làn đường riêng cho xe đạp trên trục đường Võ Nguyên Giáp và một số tuyến khác, việc di chuyển bằng xe đạp kết nối xe buýt, metro sẽ tạo bức tranh giao thông mới mẻ cho đô thị TP.HCM.

Kế hoạch làm làn đường riêng cho xe đạp trên đường Mai Chí Thọ

ẢNH: TRUNG TÂM QUẢN LÝ ĐIỀU HÀNH GIAO THÔNG ĐÔ THỊ TP.HCM

Hướng đến ưu tiên xe đạp

Theo kiến trúc sư (KTS) Nguyễn Trường Lưu - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM, từ nhiều năm qua, tại các nước Bắc Âu như Phần Lan, Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy…, phong trào chạy xe đạp trong đô thị rất mạnh. Cách tổ chức của họ rất hay, xe đạp vừa đi dưới lòng đường, nhưng nếu gặp đoạn mật độ lưu thông cao thì chạy lên vỉa hẻ trên làn đường riêng, tốc độ di chuyển cũng rất nhanh. Làn đường riêng sơn màu dễ phân biệt, cách khoảng vẽ một ký hiệu xe đạp. Nếu người đi bộ đi vào phần đường này mà dẫn đến va chạm thì người đi xe đạp không phải chịu trách nhiệm.

KTS Nguyễn Trường Lưu ủng hộ việc tổ chức làn đường riêng cho xe đạp trên đường Mai Chí Thọ, vì tuyến đường này có vỉa hè rộng và gần như không có người đi bộ. "Với đặc thù của các đô thị cũ, chỗ đi bộ còn không có thì sẽ khó tổ chức làn đường riêng cho xe đạp. Nơi nào có không gian thì cần làm thí điểm, từng bước mở rộng dần", KTS Nguyễn Trường Lưu phân tích.

Ông Nguyễn Kiên Giang, Phó trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông (Sở Xây dựng TP.HCM), cho biết cách đây 10 năm đã nghiên cứu việc tổ chức làn xe đạp trên khoảng 20 tuyến đường, nhưng khi lấy ý kiến các đơn vị gặp rất nhiều phản ứng nên chưa thực hiện. Ở thời điểm hiện nay, ông Giang đánh giá việc thí điểm làn đường riêng cho xe đạp sẽ thuận lợi hơn vì kết nối metro, người dân di chuyển đoạn ngắn từ nhà đến trạm giữ xe sau đó dùng phương tiện công cộng. "Người đi xe đạp sẽ tăng lên nếu xe máy giảm xuống", ông Giang đánh giá và cho biết việc triển khai sẽ thực hiện từng bước.

Trước ý kiến nhân rộng ra các tuyến đường khác, ông Giang cho rằng việc này phải nghiên cứu kỹ, đảm bảo đúng quy định và phù hợp với quy hoạch mạng lưới giao thông, nhu cầu đi xe đạp, lưu lượng các loại xe khác và đặc biệt là hiện trạng kết cấu hạ tầng. Bởi lẽ, hiện trạng các tuyến đường khu vực trung tâm TP.HCM có mặt cắt ngang không đáp ứng đủ nhu cầu lưu thông các phương tiện khác dẫn đến dòng xe di chuyển chậm, sẽ khó khăn khi làm làn đường riêng ưu tiên xe đạp. Sau khi dự án làn đường riêng cho xe đạp trên tuyến Mai Chí Thọ đưa vào sử dụng, Sở Xây dựng sẽ theo dõi, đánh giá trước khi nhân rộng.

Hiện TP.HCM chưa có làn riêng cho xe đạp nên người đi xe đạp di chuyển chung làn với xe máy, ô tô

ẢNH: NHẬT THỊNH

Kết nối metro

KTS Nguyễn Trường Lưu cho rằng, thời gian qua TP.HCM chưa quyết liệt chấn chỉnh trật tự đô thị, đơn cử việc cho thuê tạm thời một phần vỉa hè thiếu đồng bộ, vẫn còn tâm lý thăm dò phản ứng dư luận. Tuy nhiên, việc bố trí làn đường riêng cho xe đạp trên vỉa hè nhằm khuyến khích chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường cần được ủng hộ, bởi TP.HCM là siêu đô thị, không thể đứng ngoài cuộc.

Theo ông, làn đường riêng cho xe đạp nếu thực hiện bài bản sẽ trở thành phương tiện kết nối hữu hiệu các đô thị cũ với nhà ga metro. Bởi lẽ, thời điểm làm tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) chưa phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), nên khoảng cách giữa nhà ga với khu dân cư thường dài hơn 500 m, thậm chí cách xa 1 - 2 km. Khoảng cách này không thuận tiện cho người đi bộ, nhưng sẽ phù hợp nếu có xe đạp.

"Phương tiện cá nhân không thể bỏ nhưng hoàn toàn có thể chuyển sang xe đạp. Người dân rất sợ chạy xe đạp dưới lòng đường, nếu có làn đường riêng sẽ khuyến khích được họ tham gia", KTS Nguyễn Trường Lưu nhận định.

Thượng tá Nguyễn Văn Bình, Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông (PC08) Công an TP.HCM, cho biết để tổ chức làn đường riêng cho xe đạp một cách an toàn và khả thi, PC08 lưu ý phải đáp ứng các điều kiện về hạ tầng và pháp lý. Cụ thể, làn xe đạp cần được phân tách rõ ràng với làn xe cơ giới (bằng dải phân cách, trụ phân làn) và không gian dành cho người đi bộ. Như mô hình thí điểm tại đường Mai Chí Thọ, vỉa hè phải đủ rộng để vừa có làn xe đạp, vừa duy trì một lối đi bộ thông thoáng, không bị lấn chiếm.

Song song đó, làn xe đạp phải có biển báo và vạch kẻ đường riêng biệt, dễ nhận biết, được tích hợp đồng bộ với hệ thống giao thông công cộng khác như ga metro, trạm xe buýt để khuyến khích phương tiện giao thông xanh. Đặc biệt, cơ quan chức năng phải có biện pháp quản lý nghiêm ngặt để ngăn chặn xe máy lấn làn xe đạp, đồng thời ngăn chặn xe đạp đi vào khu vực dành riêng cho người đi bộ, đảm bảo quyền ưu tiên cao nhất cho người đi bộ trên vỉa hè.

"Việc tổ chức làn xe đạp riêng sẽ khả thi hơn nếu TP.HCM áp dụng đồng bộ các giải pháp hạn chế, giảm dần số lượng xe máy trong nội đô. Điều này sẽ giải phóng không gian lòng đường hiện tại, tạo điều kiện thuận lợi để thiết kế các làn xe đạp an toàn mà không làm tăng tắc nghẽn giao thông", thượng tá Nguyễn Văn Bình nhận định.

Việc xe đạp dàn hàng ngang ẩn chứa nhiều nguy hiểm

ẢNH: TRẦN DUY KHÁNH

Xe đạp dàn hàng ngang, hiểm họa rình rập

Phòng Cảnh sát giao thông (PC08) Công an TP.HCM đánh giá hành vi người dân đi xe đạp tập thể dục dàn hàng ngang thành đoàn và lấn vào làn đường dành cho ô tô trên các trục đường huyết mạch như Phạm Văn Đồng, Điện Biên Phủ, Võ Văn Kiệt, Mai Chí Thọ là cực kỳ nguy hiểm và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông rất cao.

Theo Nghị định 168/2024 của Chính phủ, mức phạt hành vi đi xe đạp trên làn đường riêng cho ô tô và đi trên vỉa hè là tương đương nhau, từ 100.000 - 200.000 đồng. Tuy nhiên, hành vi đi vào làn ô tô trên đường lớn nguy hiểm hơn nhiều về mặt rủi ro an toàn giao thông do sự chênh lệch lớn về tốc độ và khối lượng phương tiện di chuyển.

Thanhnien.vn

Nguồn:https://thanhnien.vn/tphcm-thi-diem-lan-duong-rieng-cho-xe-dap-185251004224512429.htm