Trồng rau, nghề “ăn chắc, mặc bền”?

Trong khi nhiều loại trái cây, nhất là các trái cây có tính hướng ngoại đang chịu cảnh “kêu cứu”, thì các loại rau màu bình thường phục vụ cho bữa ăn hàng ngày (gọi chung là rau cải), nông dân bán được giá cao, dễ tiêu thụ hơn...

Sản xuất rau tại HTX Rau an toàn Phước Hậu (xã Phước Hậu, huyện Long Hồ).

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, thời gian gần đây, giá các loại đồ rẫy trong tỉnh tăng từ 25-72% so với hồi giữa tháng 4. Tại HTX Thành Lợi (huyện Bình Tân), giá bán của cải ngọt là 9.000 đ/kg (tăng 2.500 đ/kg hay 45%), rau muống 8.000 đ/kg (tăng 3.000 đ/kg hay 60%), xà lách xoong 50.000 đ/kg (tăng 21.000 đ/kg hay tăng 72%), dưa leo 10.000 đ/kg (tăng 2.000 đ/kg hay 25%), xà lách thường 11.000 đ/kg (tăng 3.000 đ/kg hay 35%)...

Trên địa bàn tỉnh, các loại rau cải dùng cho các bữa ăn hàng ngày thường được nông dân trồng có thể chia ra các loại: rau ăn lá (như cải xà lách lụa, xà lách xoong, cải bẹ xanh, mồng tơi, rau muống, hành lá, ngò rí…), loại rau lấy củ (gồm củ sắn, củ cải trắng, củ hành...) và loại rau lấy trái (như ớt, bầu bí, khổ qua...). Hầu hết các loại rau này rất dễ trồng, thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên ở các nơi trong tỉnh, thời gian sản xuất ngắn, vốn đầu tư thấp (vài triệu đồng/công) nên được nhiều nông dân chọn trồng, nhất là đối với hộ ít đất, hộ nghèo hoặc những nơi đất cao không tiện trồng lúa.

Ông Trần Văn Chiến (62 tuổi, ở ấp Phước Hanh B, xã Phước Hậu, huyện Long Hồ)- một nông dân có kinh nghiệm làm rẫy trên 30 năm và hiện là thành viên của HTX Rau an toàn Phước Hậu, cho hay, hiện nay việc trồng rau cải dễ hơn trước vì giống, phân bón, thuốc trừ sâu, bệnh được mua dễ dàng tại các cửa hàng, đại lý; nông dân được cán bộ kỹ thuật xã, huyện hướng dẫn kỹ thuật canh tác, sản xuất an toàn… rất cụ thể; đầu ra sản phẩm rau cải khá thuận lợi vì thương lái đến tận ruộng mua.

Từ đó, ngoài những vùng trồng rau màu có truyền thống, phong trào trồng rau màu có sức lan tỏa nhanh chóng. Ở tỉnh ta, năm 2024 gieo trồng được 36.546,5ha rau, đậu các loại, sản lượng gần 695.000 tấn. Kế hoạch năm 2025, diện tích trồng rau, đậu các loại của tỉnh lên hơn 37.640ha, sản lượng gần 700.000 tấn. Nhờ xây dựng các vùng chuyên canh rộng lớn, tập trung ở các huyện Bình Tân, Long Hồ, Tam Bình và TX Bình Minh và áp dụng các quy trình sản xuất sạch, an toàn thực phẩm, nên sản phẩm rau màu của Vĩnh Long rất đa dạng, chẳng những được tiêu thụ tại nhiều tỉnh, thành trong nước mà còn được xuất khẩu...

Nhiều loại hình hợp tác chuyên sản xuất loại rau cải được hình thành và trụ vững với biến động của thị trường và điều kiện sản xuất, như HTX Rau an toàn Phước Hậu (xã Phước Hậu, huyện Long Hồ), HTX Rau an toàn Thành Lợi (xã Thành Lợi, huyện Bình Tân)… Có một điểm nổi bật là, các HTX rau an toàn tuy doanh thu không lớn, lợi nhuận không cao nhưng hoạt động khá ổn định, không bị khủng hoảng so với các HTX hoạt động trên các lĩnh vực khác.

Thông thường, mặt hàng rau màu ở vùng ĐBSCL (trong đó có Vĩnh Long) cho sản lượng lớn vào mùa khô, ở vụ Đông Xuân và vụ Hè Thu, tập trung từ sau Tết Nguyên đán kéo dài đến hết tháng 6. Vì đây là thời gian mà điều kiện sản xuất rất thuận lợi bởi thời tiết khô ráo, mưa ít nên rau màu không bị hư hại, sâu bệnh. Lúc mùa khô hay mùa lũ vào thời kỳ cao điểm là lúc giá rau cải tăng lên cao nhất. Mùa cho sản lượng thấp nhất vào thời điểm trong và sau mùa lũ (từ tháng 9, tháng 10 đến giáp Tết Nguyên đán) vì mưa dầm, lũ kéo dài khó trồng rau.

Thời gian qua, nhờ tăng cường thực hiện các giải pháp công nghệ, nông dân từng bước gia tăng đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Nhiều hộ đã mạnh dạn thuê đất để mở rộng diện tích, trang bị thiết bị, cơ giới vào sản xuất,… để tạo ra sản phẩm đủ lớn về số lượng, chất lượng, an toàn, giá thành thấp, cạnh tranh cao.

Bên cạnh, ngành nông nghiệp tỉnh còn tiếp tục duy trì mô hình canh tác ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, sản xuất theo hướng hữu cơ và đạt chứng nhận hữu cơ, như mô hình trồng cải xà lách xoong 12ha ở xã Thuận An (TX Bình Minh); đồng thời hỗ trợ xây dựng 4 mã số vùng trồng nội địa với diện tích 20,46ha trên các loại rau, cải xà lách xoong, củ cải trắng nhằm thuận lợi cho tiêu thụ trong nước.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo rằng, để sản xuất rau màu “ăn chắc, mặc bền” thì bên cạnh các yếu tố về kỹ thuật sản xuất, thì nông dân cần nắm vững các yếu tố đầu ra (như thị trường, tiêu chuẩn hàng hóa, hợp đồng sản xuất và liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm...) cho chắc chắn mới mở rộng sản xuất rau màu đại trà để tránh bị rủi ro.

Bài, ảnh: MỸ TRUNG

Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/kinh-te/nong-nghiep/202505/trong-rau-nghe-an-chac-mac-ben-516068a/