Từ trường hợp nam sinh Âu Nhật Huy trúng tuyển tiến sĩ vào Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch gây xôn xao gần đây sẽ thấy rõ lợi thế của tấm bằng loại giỏi.

Chỉ có 23 sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc trong tổng số gần 3.000 sinh viên tốt nghiệp cuối năm 2024 tại Trường Đại học Bách khoa TPHCM (Ảnh: Hoài Nam).
Mới 24 tuổi, ngay sau khi tốt nghiệp đại học hơn một tháng, thí sinh Âu Nhật Huy đã có thể học thẳng lên tiến sĩ, bỏ qua giai đoạn học thạc sĩ nhờ điều kiện "đủ" là tấm bằng tốt nghiệp ngành Y xuất sắc tại Trường Đại học Tân Tạo.
Theo Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ ban hành kèm theo Thông tư 18/2021 của Bộ GD&ĐT quy định, về mặt văn bằng, người dự tuyển nghiên cứu sinh tiến sĩ phải đảm bảo điều kiện đã tốt nghiệp thạc sĩ hoặc tốt nghiệp đại học hạng giỏi trở lên ngành phù hợp.
Đây là điều kiện mà sinh viên nhiều trường top đầu, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo y khoa hoặc kỹ thuật khó đáp ứng.
Trong tuyển dụng công chức hiện nay, sinh viên tốt nghiệp đại học bằng giỏi, bằng xuất sắc cũng có nhiều ưu thế.
Theo Nghị định 170/2025 của Chính phủ quy định, việc tuyển dụng công chức thông qua hình thức xét tuyển do cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng quyết định và được thực hiện riêng đối với từng nhóm đối tượng sau đây:
- Người cam kết tình nguyện làm việc từ đủ 5 năm trở lên ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Người học theo chế độ cử tuyển theo quy định của Luật Giáo dục, sau khi tốt nghiệp về công tác tại địa phương nơi cử đi học.
- Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng thuộc đối tượng thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng người có tài năng.
Như vậy, việc tuyển dụng công chức thông qua hình thức xét tuyển do cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng quyết định và được thực hiện riêng đối với sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc thuộc đối tượng thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng người có tài năng.
Theo Nghị định số 179 của Chính phủ có hiệu lực từ 1/1/2025, các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương phải ưu tiên bố trí biên chế để tuyển dụng đối tượng là sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng.
Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng khi tuyển dụng vào làm công chức, viên chức được hưởng 100% mức lương trong thời gian tập sự. Đồng thời được hưởng phụ cấp tăng thêm bằng 150% mức lương.
Tại TPHCM, năm 2024, thành phố có chính sách tuyển dụng công chức, viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ.

Chỉ có 46 trong hơn 1.070 sinh viên Đại học Y Hà Nội tốt nghiệp loại giỏi, không có sinh viên nào xếp loại xuất sắc trong đợt trao bằng tháng 8 vừa qua (Ảnh: Nhà trường).
Trong đó, đối tượng tuyển dụng là sinh viên tốt nghiệp đại học loại xuất sắc tại cơ sở giáo dục đại học ở trong nước hoặc nước ngoài được công nhận tương đương về văn bằng, chứng chỉ theo quy định của pháp luật có kết quả học tập và rèn luyện xuất sắc các năm học của bậc đại học.
Theo Nghị định 34/2019 của Chính phủ về bổ sung một số quy định về cán bộ, công chức cấp xã, người tốt nghiệp đại học đạt loại giỏi ở trong nước hoặc đạt loại khá trở lên ở nước ngoài, có chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với chức danh công chức cần tuyển dụng là một trong những đối tượng đặc biệt trong tuyển dụng có thể được xem xét không qua thi tuyển hoặc xét tuyển.
Nhìn lại thực tế hiện nay, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc tại nhiều trường đại học, giữa các khối ngành đào tạo có sự chênh lệch lớn.
Tại không ít trường, đặc biệt các trường top đầu sinh viên cực khó để đạt được tấm bằng loại giỏi (chỉ chiếm 5-10%); bằng xuất sắc được xem là hàng "xa xỉ".
Ngược lại, tại nhiều trường tỷ lệ sinh viên đạt loại giỏi, xuất sắc lại chiếm áp đảo, đến 70-90% và xu hướng năm sau cao hơn năm trước.
Một nghịch lý đang tồn tại trong đào tạo ở một số lĩnh vực như y khoa, kỹ thuật là trường có điểm chuẩn đầu vào càng cao thì đầu ra càng ít sinh viên đạt loại giỏi, xuất sắc. Còn trường có đầu vào thấp, khi tốt nghiệp lại càng nhiều sinh viên sở hữu bằng giỏi, xuất sắc.
Chưa nói đến chất lượng sau mỗi tấm bằng, sinh viên các trường có tỷ lệ tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc cao khi cầm tấm bằng ra trường có nhiều ưu thế trong tuyển dụng, trong học hành hơn sinh viên ở các trường "siết chặt" đầu ra.
Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/tu-vu-nam-sinh-24-tuoi-hoc-tien-si-bang-gioi-xuat-sac-duoc-uu-tien-gi-20251013171259253.htm
Bình luận (0)