Xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu

Theo Dự thảo Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030, mục tiêu về xây dựng nông thôn mới (NTM) đến năm 2030, tỉnh phấn đấu 70% số xã đạt chuẩn NTM; trong đó ít nhất có 10% xã đạt chuẩn NTM hiện đại. Như vậy, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM sẽ không còn hướng đến NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu, mà thay bằng NTM hiện đại.

Tuyến đường nông thôn mới kiểu mẫu tại xã Xuân Hòa.Ảnh: B.Nguyên

Tuy có nhiều thay đổi nhưng mục tiêu lớn nhất, đích đến của Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM vẫn là không ngừng nâng cao đời sống người dân nông thôn. Theo đó, các địa phương đều đề ra nhiều nhóm giải pháp đột phá nhằm phát triển kinh tế nông thôn theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững.

Nâng cao chất lượng sống ở nông thôn

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về NTM giai đoạn 2026-2030. Dự kiến, nhiều tiêu chí, chỉ tiêu đặt ra trong xây dựng NTM và NTM hiện đại giai đoạn 2026-2030 sẽ thay đổi so với những giai đoạn trước. Tuy nhiên, mục tiêu xuyên suốt và quan trọng nhất trong xây dựng NTM vẫn là không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu đến năm 2030, chương trình xây dựng NTM có thể mở rộng về quy mô, đồng thời nâng cao về chất lượng, đảm bảo không gian sống hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển con người, góp phần hiện thực hóa mục tiêu nông thôn đáng sống trong giai đoạn mới.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Văn Thắng cho biết: Sau sáp nhập, tỉnh Đồng Nai có 72 xã nông thôn. Trong đó, tỉnh đặt mục tiêu phấn đấu có 70% tổng số xã trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn NTM với ít nhất 10% xã đạt chuẩn NTM hiện đại. Trong đó, xã NTM hiện đại sẽ thay thế xã NTM kiểu mẫu và có sự nâng chất hơn so với mô hình cũ. Mô hình mới này sẽ hoàn thiện hơn về các nhóm tiêu chí, đặc biệt chú trọng phát triển sản xuất bền vững gắn với nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Mục tiêu nhằm không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn, xây dựng môi trường sống xanh, văn hóa, an toàn.

Đồng Nai có tiềm năng to lớn về du lịch sinh thái, nông nghiệp, nông thôn với hồ Trị An, Vườn quốc gia Cát Tiên, Vườn quốc gia Bù Gia Mập... Do đó, việc xác định “phát triển du lịch nông thôn là một trụ cột, một động lực quan trọng” trong xây dựng NTM sẽ đúng theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ. Đồng Nai cũng cần có giải pháp hỗ trợ người dân và cộng đồng làm du lịch, đồng thời tăng cường quản lý nhà nước để phát triển bền vững, bảo tồn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường.

Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai Nguyễn Văn Giang

 

Khai thác lợi thế địa phương

Nét mới trong xây dựng NTM giai đoạn 2026-2030, các địa phương sẽ được trao quyền xác định mô hình NTM, NTM hiện đại phù hợp với đặc thù từng nơi. Tùy theo điều kiện, mỗi xã có thể lựa chọn phát triển theo hướng làng nghề, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch cộng đồng, sinh thái hay nông thôn thông minh...

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Thị Hoàng tham quan, tìm hiểu sản phẩm thổ cẩm của người dân xã Bù Gia Mập. Ảnh: B.Nguyên

Sau sáp nhập, Bù Gia Mập là xã vùng sâu, biên giới với 75% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống còn rất nhiều khó khăn nên là một trong số ít xã của tỉnh chưa đạt chuẩn NTM. Trong cơ cấu kinh tế của xã, nông - lâm nghiệp chiếm tỷ lệ 85%, thương mại - dịch vụ chiếm 15%; thu nhập bình quân đầu người còn thấp, đạt 28,5 triệu đồng/người vào năm 2024; tỷ lệ hộ nghèo là 7,15%, cao hơn nhiều so với mặt bằng chung của tỉnh. Khai thác thế mạnh về rừng, xã Bù Gia Mập định hướng sẽ tập trung phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn tài nguyên rừng và bản sắc văn hóa dân tộc.

Giám đốc Vườn quốc gia Bù Gia Mập Vương Đức Hòa cho biết: Năm 2025, sản phẩm du lịch sinh thái của vườn được công nhận là sản phẩm du lịch OCOP 3 sao. Thời gian tới, vườn tiếp tục phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng với mục tiêu gắn bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên với phát triển sinh kế và du lịch sinh thái cộng đồng tại xã biên giới. Vườn sẽ mở thêm các tuyến du lịch khám phá rừng nguyên sinh, bảo tồn và phát triển các nghề truyền thống, ẩm thực, văn hóa, trang phục và xây dựng các sản phẩm OCOP đặc trưng của địa phương... tạo sinh kế mới cho người dân.

Cùng quan điểm, Bí thư Đảng ủy xã Bù Gia Mập Lê Hoàng Nam nhấn mạnh: Xã xác định du lịch, dịch vụ là ngành kinh tế quan trọng, có tính đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của xã trong giai đoạn tới. Xã chú trọng khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp gắn với sản phẩm OCOP và lợi thế vùng biên. Địa phương sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi thu hút các nhà đầu tư chiến lược, phát triển các khu, điểm du lịch có quy mô, chất lượng cao, sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc, mang bản sắc địa phương. Đặc biệt, xã phấn đấu đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người đạt 57,85 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm còn dưới 5%.

Trước khi sáp nhập, xã Xuân Lộc định hướng xây dựng NTM kiểu mẫu về phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững. Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Lộc Nguyễn Thị Cát Tiên, mục tiêu địa phương đặt ra trong thời gian tới là xây dựng NTM hiện đại toàn diện hơn về hạ tầng, về phát triển nông nghiệp quy mô hàng hóa lớn, bền vững. Trong đó, xã sẽ thực hiện nhiều giải pháp đột phá nhằm phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch sinh thái, du lịch tâm linh. Mục tiêu lớn nhất của địa phương là thu nhập của người dân trên địa bàn xã không ngừng tăng lên.

Xã Định Quán cũng đạt nhiều kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế gắn với xây dựng NTM. Xã định hướng tăng cường thu hút đầu tư vào công nghiệp, thương mại - dịch vụ theo hướng văn minh, hiện đại; đồng thời, chú trọng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nền nông nghiệp của xã cũng chuyển dịch từ sản xuất nông nghiệp thuần túy, nhỏ lẻ sang nền kinh tế nông nghiệp với quy mô sản xuất lớn gắn với chế biến và thị trường tiêu thụ. Mục tiêu phấn đấu của xã đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người đạt 130 triệu đồng.

Bình Nguyên

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202508/xay-dung-nong-thon-moi-di-vao-chieu-sau-53d2437/