Gắn kết lịch sử bằng công nghệ và nghệ thuật trưng bày sinh động, hấp dẫn

Nhân dịp này, phóng viên Văn Hóa đã có cuộc trao đổi với ông Mã Thế Anh, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VHTTDL), đơn vị thường trực tổ chức, về công tác chuẩn bị và kỳ vọng đối với sự kiện quy mô đặc biệt này. Ông Mã Thế Anh cho biết:

- Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh với chủ đề Rạng rỡ Việt Nam: 80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc có quy mô toàn quốc, là sự kiện lớn chưa từng được tổ chức với sự tham gia của các Bộ, ngành, đoàn thể trung ương, 34 tỉnh, thành phố, các doanh nghiệp, các quốc gia đối tác chiến lược, các ngoại giao đoàn…

Triển lãm được chia thành nhiều phân khu trưng bày gồm: Phân khu trưng bày khái quát (Nhà triển lãm Kim Quy) với chủ đề Việt Nam - hành trình đến kỷ nguyên mới. Trong đó sẽ có không gian trưng bày chủ đề Việt Nam - Đất nước - Con người do Bộ VHTTDL thực hiện, trưng bày về văn hóa, nghệ thuật, những thành tựu chung trong đó có văn hóa Việt Nam; giới thiệu, tôn vinh vẻ đẹp của thiên nhiên, đất nước và con người Việt Nam.

Không gian trưng bày chủ đề 95 năm cờ Đảng soi đường do Báo Nhân Dân thực hiện. Không gian trưng bày Kiến tạo phát triển do Báo Nhân Dân và các Ban, Bộ, ngành, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ thực hiện sẽ kể về lịch sử phát triển và thành tựu trên các lĩnh vực của MTTQ Việt Nam, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam.

Không gian trưng bày chủ đề Tỉnh giàu nước mạnh trưng bày những thành tựu thời kỳ đổi mới; lịch sử hình thành, phát triển và chuyển đổi, cùng với bản sắc văn hóa, các lợi thế, tiềm năng phát triển của 34 tỉnh, thành phố. Không gian trưng bày chủ đề Đầu tàu kinh tế trưng bày thành tựu phát triển của các doanh nghiệp nhà nước là đầu tàu kinh tế Việt Nam, do các doanh nghiệp nhà nước là đầu tầu kinh tế Việt Nam thực hiện.

Không gian trưng bày chủ đề Khởi nghiệp kiến quốc trưng bày thành tựu của các doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu, doanh nghiệp thương hiệu quốc gia thể hiện khát vọng xây dựng đất nước thịnh vượng và giàu mạnh. Do các doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu, doanh nghiệp thương hiệu quốc gia thực hiện.

Ở phân khu triển lãm ngoài trời có chủ đề là Hội nhập và Phát triển gồm năm không gian trưng bày. Không gian trưng bày chủ đề Vì tương lai xanh do Bộ Xây dựng và Bộ Công Thương thực hiện. Không gian trưng bày chủ đề Khát vọng bầu trời do Bộ Quốc phòng và Bộ Xây dựng thực hiện.

Không gian trưng bày chủ đề Thanh gươm và lá chắn do Bộ Công an và Bộ Quốc phòng thực hiện. Không gian trưng bày chủ đề Ngày hội non sông gồm các hoạt động trưng bày, hội chợ về du lịch, văn hóa, ẩm thực, khu vui chơi giải trí và các hoạt động trải nghiệm cho thiếu nhi.... phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức. Và không gian biểu diễn các chương trình nghệ thuật

Phân khu triển lãm quốc tế và 12 ngành công nghiệp văn hóa (tại Nhà triển lãm Khối A) với chủ đề Hội nhập và sáng tạo chia thành hai không gian trưng bày. Trong đó, không gian trưng bày chủ đề Việt Nam và thế giới sẽ là không gian trưng bày của ngành ngoại giao và các Đại sứ quán tại Việt Nam. Không gian trưng bày chủ đề Sáng tạo để kiến thiết sẽ trưng bày và sắp đặt các tác phẩm, sản phẩm của 12 ngành công nghiệp văn hóa và các thành tựu của từng lĩnh vực.

Thưa ông, công tác chuẩn bị triển lãm hiện nay đã đến giai đoạn nào?

- Đến thời điểm này, các Bộ, ngành và địa phương đã cơ bản sắp xếp, lắp đặt không gian triển lãm theo từng chủ đề trưng bày. Các đơn vị thi công đang tích cực gấp rút hoàn thiện phần mỹ thuật, ánh sáng, hệ thống màn hình tương tác và các hạng mục phụ trợ. Mặc dù thời gian chuẩn bị khá gấp gáp nhưng tất cả các lực lượng đều làm việc với tinh thần trách nhiệm rất cao. Tôi tin rằng triển lãm sẽ mở cửa đúng tiến độ, đảm bảo cả chất lượng nghệ thuật lẫn tính khoa học.

Với một sự kiện lớn như vậy, khó khăn lớn nhất trong việc triển khai, thực hiện mà Ban tổ chức gặp phải là gì?

- Trước hết, đây là triển lãm có quy mô chưa từng có tiền lệ, bao quát toàn bộ thành tựu 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước. Thách thức lớn nhất là khối lượng tư liệu và hiện vật vô cùng đồ sộ, trải dài suốt 8 thập kỷ. Chúng tôi phải chọn lọc sao cho vừa đảm bảo tính toàn diện, vừa có điểm nhấn rõ ràng để công chúng dễ tiếp nhận. Thứ hai là yêu cầu mỹ thuật hóa tư liệu, làm sao để tái hiện lịch sử bằng công nghệ và nghệ thuật trưng bày một cách sinh động, hấp dẫn, để khi bước vào không gian triển lãm, người xem không chỉ “nhìn” mà còn “cảm”.

Thứ ba là công tác phối hợp. Chúng tôi phải làm việc với các Ban, Bộ, ngành, địa phương, mỗi nơi có cách lưu trữ tư liệu và phương thức thể hiện khác nhau. Việc thống nhất từ nội dung đến hình thức trưng bày đòi hỏi rất nhiều thời gian, sự kiên nhẫn và phối hợp chặt chẽ.

Ngoài ra, địa điểm tổ chức là công trình có quy mô thuộc tốp hàng đầu thế giới, nên việc đưa máy móc, thiết bị vào thi công phải tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt. Một số hạng mục được chuẩn bị ở bên ngoài, đến ngày 15.8 mới đưa vào lắp ráp. Mặc dù vậy, đến nay cơ bản các gian trưng bày đã hoàn thiện sơ bộ để kịp tiến độ sơ duyệt vào 20.8, tổng duyệt 26.8 và khai mạc vào 28.8.

Trong quá trình triển khai, Ban tổ chức nhận được sự quan tâm và chỉ đạo như thế nào từ các cấp lãnh đạo?

- Chúng tôi rất vinh dự và cảm thấy được tiếp thêm động lực lớn khi hằng tuần, tại các cuộc họp giao ban Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn yêu cầu báo cáo tiến độ triển khai thực hiện Triển lãm. Các Phó Thủ tướng, đặc biệt là Phó Thủ tướng Mai Văn Chính trực tiếp kiểm tra tiến độ hằng ngày, đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc và động viên tinh thần các đơn vị.

Bộ VHTTDL, đứng đầu là Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng luôn sát sao chỉ đạo và xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng của ngành trong năm 2025. Thứ trưởng Tạ Quang Đông luôn cùng chúng tôi và gần như túc trực tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia trong suốt quá trình thi công. Hằng ngày, cán bộ của Cục cùng các đơn vị chức năng làm việc liên tục từ sáng đến 9-10h đêm, kịp thời nắm bắt khó khăn và tham mưu giải pháp tháo gỡ.

Ban tổ chức kỳ vọng gì ở phản hồi của công chúng sau khi Triển lãm mở cửa?

- Chúng tôi mong muốn khi bước vào không gian triển lãm, mỗi người dân, đặc biệt là giới trẻ sẽ cảm nhận được niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm với Tổ quốc. Triển lãm không chỉ để “xem” mà còn để “sống cùng lịch sử”, để hiểu rằng 80 năm qua, dân tộc ta đã trải qua biết bao gian khó nhưng cũng đầy vinh quang.

Chúng tôi cũng hy vọng sự kiện này sẽ trở thành diễn đàn gặp gỡ, trao đổi giữa các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nghệ sĩ, qua đó tìm ra những ý tưởng mới trong công tác gìn giữ và quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/gan-ket-lich-su-bang-cong-nghe-va-nghe-thuat-trung-bay-sinh-dong-hap-dan-161185.html