Hy hữu UAV 13 triệu đô lao xuống biển vì bỗng dưng rơi mất cánh quạt

Một cuộc điều tra tai nạn cho thấy một máy bay không người lái MQ-9 Reaper của Không quân Mỹ trị giá 13 triệu đô la đã lao xuống Biển Địa Trung Hải vào tháng 12 năm ngoái khi cánh quạt của máy bay bị ngắt kết nối và rơi ra giữa không trung.

Chiếc MQ-9, thuộc Phi đoàn 432 tại Căn cứ Không quân Creech ở Nevada, có khả năng đã bị hỏng một vòng đệm quan trọng giữ chặt cánh quạt giữa chuyến bay, dẫn đến mất cánh quạt trong vụ tai nạn ngày 16 tháng 12.

Một chiếc MQ-9 Reaper tại căn cứ Không quân Whiteman ở Missouri. Ảnh US D.O.D

Theo báo cáo của ủy ban điều tra vụ tai nạn công bố mới đây, chiếc Reaper, được điều khiển từ xa bởi một phi công và người vận hành cảm biến thuộc Phi đội tấn công số 20 tại Căn cứ Không quân Whiteman ở Missouri, đã cất cánh từ một địa điểm không xác định trong khu vực trách nhiệm của Bộ Tư lệnh Châu Âu.

Khoảng 5 giờ chiều giờ Greenwich ngày 16/12/2024, chiếc Reaper đang bay ở tốc độ và độ cao hành trình thì mô-men xoắn động cơ đột ngột giảm mạnh, mất toàn bộ mô-men xoắn chỉ trong vòng một giây. Tốc độ động cơ tăng vọt vượt quá phạm vi hoạt động bình thường, và các thông báo cảnh báo bắt đầu sáng lên.

Phi công tăng ga Reaper lên hết công suất, nhưng mô-men xoắn của động cơ vẫn không thay đổi. Reaper duy trì độ cao một lúc cho đến khi bắt đầu mất tốc độ và lao xuống.

Phi hành đoàn bắt đầu các bước để cố gắng duy trì kiểm soát chiếc Reaper đang hạ cánh và tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Phi công đã quay chiếc Reaper về phía sân bay nơi nó cất cánh và xác định một khu vực hẻo lánh, không có người ở, nơi nó có thể hạ cánh an toàn, nếu cần thiết.

Khoảng 15 phút sau, Reaper phát hiện mảnh vụn kim loại trong dầu động cơ. Phi hành đoàn quyết định không khởi động lại động cơ vì có mảnh vụn kim loại. Sau đó, động cơ tắt hoàn toàn.

MQ-9 Reaper sử dụng động cơ 3 cánh quạt, 1 trong số đó được cho đã bất ngờ rơi ra khiến chiếc UAV 13 triệu USD lao xuống biển. Ảnh: Topwar

Máy bay không người lái liên tục mất độ cao và người quản lý hoạt động đang trực đã ra lệnh cho phi hành đoàn đâm nó xuống nước, và nó đã làm như vậy vào lúc 17h23. Chiếc MQ-9 Reaper bị mất ở Địa Trung Hải và không thể tìm thấy, do đó các nhà điều tra không thể phân tích phần cứng để kết luận chính xác điều gì đã xảy ra.

General Atomics, hãng sản xuất máy bay không người lái Reaper, đã phân tích nhật ký dữ liệu của máy bay gặp nạn và kết luận rằng nó bị mất mô-men xoắn khi cánh quạt "tách rời" khỏi động cơ. Báo cáo cho biết hai hệ thống của Reaper bắt đầu ghi nhận tốc độ khác nhau, điều này chỉ có thể xảy ra nếu cánh quạt bị ngắt kết nối.

Các tác giả của báo cáo viết rằng General Atomics cho biết nguyên nhân có khả năng nhất là do vòng khóa xoắn bên trong hộp số bị hỏng. General Atomics từ chối bình luận khi được Defense News liên hệ.

Honeywell, nhà sản xuất động cơ của MQ-9, đã bắt đầu thay thế những vòng này sau mỗi 3.000 giờ bay trong những năm gần đây để cố gắng giảm thiểu những hỏng hóc này.

Tuy nhiên, chiếc Reaper bị rơi hồi tháng 12 mới chỉ đi được một nửa chặng đường đến lần đại tu và thay thế vòng đệm tiếp theo, điều này đồng nghĩa với việc vòng đệm đã bị mòn sớm hơn dự kiến.