Lỗ hổng kỳ thi đánh giá năng lực “trăm tỷ”: Có thiếu sót, phải khắc phục!

(Dân trí) - Trả lời phóng viên Dân trí về lỗ hổng trong cách thức tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực “trăm tỷ”, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM Vũ Hải Quân cho biết: “Có thiếu sót, phải khắc phục!”.

Từ một số sự cố, nhìn về "lỗ hổng" kỳ thi riêng lớn nhất nước

Sự cố “thí sinh mất 30 phút làm bài vì giám thị nghe nhầm chuông báo” xảy ra trong kỳ thi đánh đánh giá năng lực đợt 2 năm 2025 của Đại học Quốc gia TPHCM như làm rõ thêm “lỗ hổng” trong kỳ thi được xem là xét tuyển vào đại học có quy mô lớn nhất cả nước.

Sự cố được giải quyết bằng lời xin lỗi và trả lại lệ phí thi cho thí sinh càng cho thấy những bất cập trong cách thức tổ chức một kỳ thi từ lựa chọn, tập huấn giám thị; trách nhiệm giám sát và cả cách giải quyết các sự cố của Hội đồng thi.

Đặc biệt, sự cố này xảy ra ngay sau cam kết không ngừng hoàn thiện quy trình tổ chức thi theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả hơn từ Hội đồng thi sau kỳ thi đợt 1 (cũng xảy ra tình huống giám thị phát đề chậm làm thí sinh mất 20 phút làm bài ở điểm thi An Giang).

Thí sinh tham dự kỳ thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia năm 2025 (Ảnh: Hoài Nam).

Nhìn lại các năm trước, kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM từng xảy ra những sự cố khác như đợt 2 năm 2024, có 2 câu hỏi trong đề bị sai buộc Hội đồng thi phải chấm đủ điểm cho thí sinh; năm 2022, trong đợt 1 có 2 câu trong đề bị sai sót, Hội đồng thi phải tính điểm tuyệt đối hoặc loại bỏ câu hỏi đó cho thí sinh…

Bên cạnh đó, Hội đồng thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TPHCM quy định không mang đề thi ra khỏi phòng, không công bố đề thi cũng là vấn đề được nhiều chuyên gia đặt ra về tính minh bạch, công bằng và cả giám sát xã hội trước sức ảnh hưởng của kỳ thi này.

Phổ điểm kỳ thi “nhảy múa” với độ vênh bất thường giữa năm 2024 và năm 2025 và ngay giữa đợt 1 và đợt 2 kỳ thi năm nay lần nữa đặt ra về tính ổn định và chuẩn hóa của kỳ thi, đặc biệt là sự phân loại của đề thi.

Theo quan điểm của đơn vị tổ chức, việc giá năng lực dựa vào năng lực của thí sinh chứ không nhằm tổ chức luyện thi, các thủ thuật đều sẽ không giúp cho các em đạt kết quả tốt.

Việc không công bố đề thi hướng vào việc học sinh tập trung vào việc học, không mất công sức bàn luận về đề thi cũng như khuyến nghị thí sinh không cần luyện thi, không cần xem đề có những cách nào, mánh nào để có điểm cao.

Tuy nhiên, trên thực tế, thị trường ôn luyện thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TPHCM nhiều năm qua vẫn diễn ra rầm rộ với nhiều cách thức. Chưa kể, cũng từng xảy ra sự việc kỳ thi này bị mạo danh bán đề luyện thi đánh giá năng lực.

Chỉ từ hơn 4.500 thí sinh dự thi trong năm đầu tiên tổ chức (năm 2018), đến năm 2025, kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM thu hút gần 153.000 thí sinh dự thi với gần 223.200 lượt thí sinh dự thi. Từ kỳ thi lấy điểm xét tuyển trong Đại học Quốc gia TPHCM, đến nay có hơn 110 cơ sở giáo dục lấy điểm từ kỳ thi này để xét đầu vào.

Đến nay, đây được xem là kỳ thi riêng xét tuyển vào đại học có quy mô lớn nhất cả nước về số lượng thí sinh đăng ký và số lượng cơ sở giáo dục lấy điểm xét tuyển. Điều này càng đặt ra yêu cầu về tính minh bạch, giám sát và công bằng ở kỳ thi.

Cách thức tổ chức chưa theo kịp quy mô

Trả lời với phóng viên Dân trí, PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM cho biết, những nội dung báo Dân trí đề cập về kỳ thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TPHCM là sự phản ánh khách quan cả mặt tích cực lẫn những tồn tại của kỳ thi này. 

Khâu tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM còn nhiều "kẽ hở" (Ảnh: Hoài Nam).

Đại học Quốc gia TPHCM tiếp nhận trên tinh thần cầu thị, lắng nghe, tiếp thu góp ý để kỳ thi đánh giá năng lực ngày càng hoàn thiện.

PGS.TS Vũ Hải Quân chia sẻ, kỳ thi đánh giá năng lực tổ chức từ năm 2018 với mục tiêu ban đầu là để phục vụ công tác tuyển sinh đại học của các cơ sở đào tạo trong hệ thống Đại học Quốc gia TPHCM.

Đơn vị này xác định đây là công cụ đánh giá toàn diện năng lực học sinh, hướng đến tuyển chọn được các thí sinh có kiến thức toàn diện, có trách nhiệm xã hội, có tư duy khởi nghiệp và có năng lực lãnh đạo. Trải qua các năm tổ chức, kỳ thi này ngày càng được nhiều trường đại học, cao đẳng lựa chọn sử dụng kết quả trong tuyển sinh.

Tuy nhiên, ông Vũ Hải Quân thừa nhận, do quy mô ngày càng lớn, thời gian qua kỳ thi đã xảy ra một số bất cập, sai sót đáng tiếc mà theo ông, phần lớn liên quan đến khâu tổ chức thi.

Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM thông tin, đơn vị đã chủ động rà soát toàn bộ quy trình tổ chức, thành lập đoàn kiểm tra, làm rõ nguyên nhân và xử lý nghiêm minh các cá nhân, tổ chức liên quan để bảo đảm tính công bằng, nghiêm túc và minh bạch của kỳ thi.

Cụ thể, năm 2024, Đại học Quốc gia TPHCM đã thành lập Đoàn kiểm tra quy trình ra đề thi, điều chỉnh điểm thi, công bố điểm thi và xem xét trách nhiệm, đề nghị kỷ luật các cá nhân liên quan. 

Mới đây, ngay khi tiếp nhận thông tin về sự cố tại Cụm thi 9 (thí sinh bị mất 30 phút làm bài, không được phát giấy nháp), ông Quân cho biết, Đại học Quốc gia TPHCM đã tổ chức họp và ban hành thông báo kết luận của Giám đốc, chỉ đạo Hội đồng thi, Trung tâm Khảo thí và Đánh giá Chất lượng đào tạo làm việc với thí sinh bị ảnh hưởng, đảm bảo quyền lợi cho thí sinh và báo cáo Giám đốc kết quả xử lý cụ thể.

PGS.TS Vũ Hải Quân (Ảnh: M.Q).

“Việc tổ chức thi lại cho các em thí sinh bị ảnh hưởng là một phương án được đề xuất. Đồng thời, Đại học Quốc gia TPHCM cũng yêu cầu Trung tâm Khảo thí và Đánh giá Chất lượng đào tạo xây dựng, báo cáo Ban giám đốc phương án đảm bảo an toàn cho kỳ thi trong các lần thi tiếp theo trước ngày 30/6”, PGS.TS Vũ Hải Quân cho biết. 

Mời chuyên gia, nhà giáo phát triển ngân hàng câu hỏi

PGS.TS Vũ Hải Quân thông tin thêm, trong thời gian tới, Đại học Quốc gia TPHCM  sẽ tiếp tục rà soát toàn bộ kỳ thi để rút kinh nghiệm, cải tiến và nâng cao chất lượng kỳ thi, tập trung vào phát triển đề thi, nâng cấp hạ tầng công nghệ, tập huấn công tác tổ chức thi và xử lý sai sót. 

Cụ thể, đơn vị này triển khai đề án nâng cấp, mở rộng ngân hàng câu hỏi kỳ thi. Để thực hiện điều này, Đại học Quốc gia TPHCM sẽ mời các chuyên gia, nhà giáo giỏi trong cả nước để phát triển ngân hàng câu hỏi, đảm bảo độ tin cậy, khả năng phân hóa và tính ổn định cho kỳ thi.

Kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TPHCM là kỳ thi riêng xét vào đại học có quy mô và sức ảnh hưởng lớn nhất hiện nay (Ảnh: VNU).

Tiếp tục nâng cấp hạ tầng công nghệ, cải tiến phần mềm phục vụ việc đăng ký, thanh toán lệ phí, công bố kết quả nhằm đảm bảo tính an toàn, thông suốt và giảm thiểu rủi ro cho kỳ thi.

Tăng cường công tác phối hợp và tập huấn trước kỳ thi. Đại học Quốc gia TPHCM sẽ làm việc chặt chẽ với các điểm thi, tổ chức tập huấn kỹ lưỡng cho cán bộ coi thi, giám sát, nhằm đảm bảo kỳ thi diễn ra nghiêm túc, hạn chế tối đa các sai sót có thể xảy ra. 

Đại học Quốc gia TPHCM cũng cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện quy trình xử lý khi có sai sót xảy ra để đảm bảo quyền và lợi ích của thí sinh.

Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM khẳng định, nếu thiếu sót phải khắc phục, có bất cập thì phải điều chỉnh và trên hết là phải đảm bảo sự công bằng, minh bạch và quyền lợi chính đáng cho thí sinh.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/lo-hong-ky-thi-danh-gia-nang-luc-tram-ty-co-thieu-sot-phai-khac-phuc-20250620073237576.htm