Nhiều tài liệu lần đầu tiên được công bố tại triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do"

Ngày 15/8, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước) đã tổ chức triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do" và ra mắt sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay".

Đây là hoạt động hướng đến kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2/9 (2/9/1945 - 2/9/2025).

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Cao Huy phát biểu tại buổi lễ

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Cao Huy cho biết: Cách đây tròn 80 năm, 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tuyên ngôn Độc lập không chỉ mở ra một trang mới trong lịch sử đất nước, mà còn là thông điệp gửi đến toàn thế giới về khát vọng hòa bình, độc lập và tự chủ của nhân dân Việt Nam. Câu nói bất hủ "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do" đã trở thành chân lý của mọi thời đại, là tuyên ngôn khẳng định quyền làm chủ vận mệnh của dân tộc Việt Nam sau nhiều năm bị áp bức, đô hộ.

Bên cạnh quảng trường Ba Đình, xưa kia là Phủ Toàn quyền, nơi được coi là đầu não chính trị của toàn xứ Đông Dương thuộc Pháp; nay là Phủ Chủ tịch, nơi làm việc của người đứng đầu nhà nước Việt Nam, cũng là nơi diễn ra những nghi lễ quan trọng nhất của đất nước về mặt ngoại giao. Chính tại nơi đây đã chứng kiến nhiều thăng trầm của lịch sử, trong đó sự kiện 2/91945, đánh dấu một mốc quan trọng với sự ra đời của một nước Việt Nam độc lập.

Các đại biểu thực hiện nghi thức "Chạm - Khai mạc" để công bố triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do" và ra mắt sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay"

"Chính vì vậy, triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do" và ra mắt cuốn sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Khu Phủ Chủ tịch ngày nay" là hoạt động mang tính lịch sử nhưng cũng đậm chất văn hóa, vừa mang giá trị truyền thống, vừa ứng dụng công nghệ số theo xu hướng thời đại. Đây là hướng đi đúng đắn của ngành Lưu trữ trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ mới đang diễn ra mạnh mẽ. Đồng thời góp phần thực hiện Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị hướng tới đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" - Thứ trưởng Cao Huy nhấn mạnh.

Triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do" sẽ giới thiệu tới công chúng các tài liệu lưu trữ và hình ảnh minh họa quý giá về quá trình đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam trong gần một thế kỷ dưới ách thực dân, cũng như hành trình xây dựng đất nước trong 80 năm độc lập. Đặc biệt, nhiều tài liệu trong số đó sẽ lần đầu tiên được công bố rộng rãi.

Triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do"

Triển lãm gồm 3 phần: Đêm đen, Việt Nam - Một dân tộc kiên cường, 80 năm vang mãi khúc ca khải hoàn. Mỗi phần là một lát cắt lịch sử tiêu biểu, được thể hiện thông qua hệ thống tư liệu phong phú, khoa học và chọn lọc kỹ lưỡng.

Nhân dịp này, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I phối hợp với Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch giới thiệu cuốn sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay".

Nằm kế bên quảng trường Ba Đình, Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa - Phủ Chủ tịch ngày nay được xây dựng trong những năm 1901-1906, ban đầu được dùng làm dinh thự cho người đứng đầu Liên bang Đông Dương.

Một số hình ảnh công bố trong triển lãm

Ngày 2/9/1945, công trình đã chứng kiến thời khắc lịch sử khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tháng 10/1954, Hà Nội được giải phóng. Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chính phủ, Trung ương Đảng từ chiến khu Việt Bắc trở về thủ đô. Người đề nghị sử dụng Phủ Toàn quyền Đông Dương làm nơi làm việc và tiếp khách của Chính phủ và Nhà nước Việt Nam. Kể từ đó, tòa nhà được đổi tên thành Phủ Chủ tịch. Bản thân Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ khiêm tốn chọn cho mình ngôi nhà nhỏ cạnh ao cá để sống và làm việc.

 Cuốn sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch nay"

Sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, toàn bộ không gian sống và làm việc của Người tại Khu Phủ Chủ tịch được bảo tồn nguyên trạng, riêng tòa nhà Phủ Chủ tịch tiếp tục được sử dụng để thực hiện các nghi lễ ngoại giao cũng như các hoạt động đối nội quan trọng của đất nước.

Với những giá trị to lớn về lịch sử và văn hóa, Phủ Chủ tịch và toàn bộ Khu Di tích đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt quan trọng vào năm 2009. Không những thế, năm 2017, Phủ Chủ tịch còn được tạp chí Architecture Digest của Mỹ bình chọn là một trong 13 dinh thự đẹp nhất thế giới.

Sự kiện thu hút đông đảo công chúng đến tham dự

Cuốn sách viết về không gian của Phủ Toàn quyền năm xưa và Phủ Chủ tịch hiện nay từ nhiều nguồn tư liệu. Sách không chỉ mô tả lịch sử hình thành một công trình kiến trúc mà quan trọng hơn là những gì đã diễn ra trong hơn một thế kỷ tồn tại giữa trung tâm một thủ đô của xứ Đông Dương thuộc Pháp, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cuốn sách được viết thành những mục chuyện nhỏ kèm theo các hình ảnh lưu trữ chắc chắn sẽ mang lại cho bạn đọc không chỉ những hiểu biết về một không gian kiến trúc mà còn là một không gian lịch sử từ danh giá đến thiêng liêng, cô đọng cả một chặng đường đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng nền tự chủ quốc gia./.

Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/nhieu-tai-lieu-lan-dau-tien-duoc-cong-bo-tai-trien-lam-truc-tuyen-khong-co-gi-quy-hon-doc-lap-tu-do-20250815184450058.htm