 |
| Tờ báo "Nông Cổ Mín Đàm" ra đời năm 1901. |
Cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX là thời kỳ đầy biến động của lịch sử Việt Nam. Sau khi thực dân Pháp chính thức xâm lược nước ta vào năm 1858 và đánh bại triều đình nhà Nguyễn, đất nước ta rơi vào cảnh nô lệ, nhân dân bị áp bức, bóc lột tột cùng. Dưới ách thống trị của thực dân Pháp, mọi quyền tự do ngôn luận, tự do tư tưởng của người dân đều bị hạn chế.
Tuy nhiên, trong bối cảnh đó, nhiều nhà yêu nước và trí thức tiến bộ đã nhận thức được rằng, một trong những con đường quan trọng để giành lại độc lập và tự do cho dân tộc là tuyên truyền, phát tán các tư tưởng cách mạng, đấu tranh chống lại sự thống trị của thực dân Pháp. Và báo chí chính là công cụ hữu hiệu để thực hiện mục tiêu này.
Do đó, thời điểm này, hàng loạt các tờ báo đã được ra đời, dù dưới nhiều hình thức và mục đích khác nhau, nhưng đều mang trong mình một sứ mệnh chung là thức tỉnh lòng yêu nước, cổ vũ các phong trào đấu tranh giành lại độc lập cho dân tộc.
"Gia Định" là tờ báo xuất bản sớm nhất tại Việt Nam vào năm 1865, dưới sự chỉ đạo của thực dân Pháp. Đây là một tờ báo với mục đích chủ yếu là tuyên truyền cho chế độ thực dân và chiêu dụ người Việt hợp tác với chính quyền thực dân Pháp. Tuy nhiên, "Gia Định" lại là bước khởi đầu cho sự hình thành báo chí Việt Nam trong bối cảnh đất nước đang bị đô hộ.
 |
| Đông Dương tạp chí ra số đầu tiên vào ngày 15 tháng 5 năm 1913. |
Tiếp theo là tờ "Đăng Cổ Tùng Báo", xuất bản vào năm 1885, là một trong những tờ báo sớm nhất mang tính chất phản kháng của người Việt. Mặc dù tờ báo này vẫn chủ yếu phục vụ cho việc giáo dục và tuyên truyền chính trị trong cộng đồng người Việt, nhưng cũng là một trong những nỗ lực đầu tiên của các nhà trí thức yêu nước nhằm nâng cao nhận thức của người dân về sự áp bức của thực dân Pháp.
Tờ báo "Nam Phong" ra đời vào năm 1917, do Phạm Quỳnh sáng lập, đánh dấu một bước ngoặt trong lịch sử báo chí Việt Nam. "Nam Phong" chủ yếu tập trung vào việc đưa ra những bài viết về văn hóa, xã hội, cũng như những quan điểm chính trị tiến bộ.
Dù tờ báo này có sự hợp tác với thực dân Pháp, nhưng qua đó, những trí thức như Phạm Quỳnh đã cố gắng phát huy vai trò của báo chí trong nâng cao tư duy của người dân về văn hóa và xã hội, khơi gợi ý thức dân tộc và phản ánh những vấn đề nóng bỏng của thời đại.
"Nông Cổ Mín Đàm" ra đời năm 1901 được sáng lập và điều hành bởi nhà báo Phan Châu Trinh. Tờ báo này chủ yếu tập trung vào các vấn đề nông nghiệp và các vấn đề xã hội khác của Việt Nam, mục tiêu là nâng cao nhận thức của người dân về những vấn đề nông thôn, sự nghèo đói của nông dân và vai trò quan trọng của nông nghiệp trong nền kinh tế Việt Nam.
 |
| Gia Định Báo là tờ báo Quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam. |
"Phụ Nữ Tân Văn" là một trong những tờ báo có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ trong phong trào nữ quyền Việt Nam, do bà Cao Thị Ngọc Dung sáng lập vào năm 1929. Tờ báo này không chỉ phục vụ cho việc tuyên truyền về các vấn đề xã hội, văn hóa mà còn đặc biệt chú trọng đến vấn đề phụ nữ và cải cách giáo dục.
"Giới Chung" cũng là một trong những tờ báo quan trọng trong giai đoạn đầu thế kỷ XX, do các trí thức yêu nước sáng lập nhằm mục đích tuyên truyền các tư tưởng cách mạng và thúc đẩy phong trào xã hội, đặc biệt là phong trào giải phóng phụ nữ.
"Giới Chung" được xuất bản từ năm 1921 cho đến năm 1925. Điểm nổi bật của "Giới Chung" là đã kết hợp giữa những bài viết về phụ nữ và những bài viết về chính trị, xã hội, từ đó tạo ra một sự liên kết mạnh mẽ giữa các phong trào nữ quyền và các phong trào dân tộc.
Ngoài ra, giai đoạn này còn xuất hiện một số tờ báo khác, trong đó đáng chú ý là tờ "Tân Dân" xuất bản năm 1918, có vai trò quan trọng tuyên truyền các tư tưởng yêu nước, chống lại sự thống trị của thực dân Pháp.
Tờ "Đông Dương Tạp Chí" được thành lập vào năm 1901, là một trong những tờ báo quan trọng giới thiệu các tư tưởng phương Tây và cổ vũ cải cách trong xã hội Việt Nam.
 |
| Báo Thanh Niên, tờ báo cách mạng đầu tiên của Việt Nam. |
Có thể thấy, báo chí trước năm 1925 đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc khơi dậy tinh thần yêu nước, phản ánh tình hình chính trị, xã hội, đồng thời là kênh truyền bá những tư tưởng cách mạng. Những tờ báo này không chỉ phục vụ tuyên truyền về các vấn đề chính trị mà còn tổ chức và động viên các phong trào yêu nước, đấu tranh giành độc lập.
Mặc dù các tờ báo khi đó còn gặp nhiều khó khăn và có mặt hạn chế, nhưng đã góp phần tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam sau này, đặc biệt là sự ra đời của tờ "Thanh Niên" do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập.
Nguồn: https://baothainguyen.vn/chinh-tri/202506/nhung-to-bao-xuat-hien-som-nhat-o-viet-nam-8701b39/
Bình luận (0)