Vì sao đề văn dễ nhưng khó có "mưa điểm 8, điểm 9"?

(Dân trí) - Đề văn tốt nghiệp THPT năm 2025 có những câu hỏi được cho là “dành cho học sinh lớp 6” nhưng về tổng thể được nhận định khó có cảnh tượng “mưa điểm 8” như năm trước.

Cô Nguyễn Minh Anh, giáo viên dạy văn ở TPHCM cho hay, giữa mọi ý kiến về đề văn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, nhiều người quên mất một điều cực kỳ quan trọng đó là lứa học sinh thi tốt nghiệp năm nay không được học chương trình mới từ năm cấp 2, các em chỉ bắt đầu học từ năm lớp 10. 

Cô Minh Anh phân tích, phần đọc hiểu trong đề văn năm nay dễ hơn rất nhiều so với yêu cầu cần đạt của chương trình lớp 12.

Đề văn tốt nghiệp THPT năm 2025 (Ảnh: Hoàng Hồng).

Cụ thể, 2 câu hỏi đầu trong phần đọc hiểu phải nói chính là những câu “tặng điểm” cho học sinh khi yêu cầu chỉ ở mức độ dành cho lớp 6.

Câu viết đoạn văn 200 chữ để phân tích tình cảm của nhân vật, học sinh đã được học từ năm lớp 7.

Nữ giáo viên đánh giá đề văn mang tính “giơ cao đánh khẽ” cho học sinh lứa đầu giao thoa giữa chương trình cũ và chương trình mới. Đề nhẹ hơn so với yêu cầu cần đạt theo chương trình lớp 12 là một lựa chọn hợp lý của Bộ GD&ĐT.

Còn thực tế, chương trình khó hơn rất nhiều. Học sinh lớp 12 không học truyện ngắn mà học tiểu thuyết, thơ siêu thực, đọc hiểu hồi ký… các thể loại và yêu cầu cần đạt rất nặng.

Tuy đề dễ nhưng nhìn chung, cô Minh Anh khẳng định, học sinh lại không dễ đạt điểm cao do nghị luận xã hội chiếm 4 điểm có tính phân hóa cao. Đây là câu sẽ gây "vướng mắc" cho học sinh học tủ, không có tư duy hoặc không được học đúng theo chương trình. 

Chính với câu nghị luận này nên năm nay, theo cô Minh Anh sẽ khó có cảnh “mưa điểm 8, mưa điểm 9” như năm trước.

Nữ giáo viên văn cho biết, câu nghị luận xã hội đòi hỏi học sinh phải có vốn sống thực tế, phải có tư duy, không thể ứng dụng văn mẫu để làm bài. Những lò luyện nào cho học sinh học văn mẫu kiểu “tuổi trẻ, trách nhiệm”… sẽ không đáp ứng được theo câu nghị luận này.

"Sau buổi thi môn văn, tôi nghe nhiều người nói rằng việc tìm những dữ kiện, dẫn chứng cho câu nghị luận xã hội khó. Nhưng cần xác định đây cũng là một nhiệm vụ của người học, học nghị luận xã hội thì phải cung cấp vốn sống thực tế xã hội", cô Minh Anh bày tỏ. 

Thí sinh tại Hà Nội trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay (Ảnh: Hải Long).

Câu nghị luận sẽ giúp người chấm thi lọc ra học sinh nào có tư duy viết và học sinh nào không có tư duy viết. Học sinh khi có tư duy viết chặt chẽ sẽ biết các thao tác từng bước làm một bài nghị luận xã hội như giải thích khái niệm, bàn luận về chủ đề, đưa ra ý kiến phản biện nếu cần và từ đó có thể rút ra một thông điệp nào đó cho chính bản thân.

“Cú hích” với cả giáo viên

Cô Trần Ngọc Phương Yên, giáo viên văn tại Gia sư eTeacher cho hay, khác với đề thi cũ thiên về nghị luận văn học, thường xoay quanh những tác phẩm quen thuộc trong sách giáo khoa - nơi học sinh đã được tiếp cận và được đo lường khả năng cảm thụ văn chương - đề thi theo chương trình mới đã có bước chuyển mình rõ rệt, phản ánh tinh thần thời đại và thể hiện rõ tính phân hóa về kiến thức xã hội.

Thay vì chỉ kiểm tra năng lực văn học, đề thi mới bám sát vào những vấn đề thực tiễn của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào “kỷ nguyên vươn mình” trong giai đoạn đổi mới mạnh mẽ và hội nhập sâu rộng.

Đề thi này đòi hỏi thí sinh không chỉ nắm vững kỹ năng viết, mà còn cần có tư duy độc lập, vốn sống phong phú và cái nhìn bao quát về những chuyển biến của xã hội hiện đại. Điểm đặc sắc của dạng đề này là tính cập nhật, tính thời sự và khả năng khơi gợi suy nghĩ đa chiều.

Năm nay, dự đoán sẽ khó có mưa điểm 8, điểm 9 môn văn như năm 2024 (Ảnh: Phương Quyên).

Đây không còn là bài kiểm tra đơn thuần về kiến thức học thuật mà trở thành thước đo về khả năng kết nối giữa tri thức sách vở và trải nghiệm đời sống - một phẩm chất thiết yếu của công dân trong thời đại mới.

Chính vì vậy, thí sinh càng thể hiện được sự sáng tạo, tinh thần phản biện và góc nhìn cá nhân sâu sắc thì càng dễ tạo dấu ấn và đạt điểm cao. Điều này, cũng đặt ra yêu cầu với người dạy phải điều chỉnh, phải thay đổi cách dạy học.

Theo cô Nguyễn Minh Anh đề văn tốt nghiệp THPT năm nay không quá sáng tạo, mới mẻ nhưng đây là một đề thi ổn

 “Với tôi, đề thi này là một tín hiệu mừng đòi hỏi học sinh phải tư duy, tư duy để học cách chứ không phải để học thuộc như trước đây làm những bài văn mẫu quen thuộc, nhàm chán. Nếu nói sát chương trình 2018 chưa thì câu trả lời của tôi là "chưa" nhưng là một bước tiến đáng ghi nhận từ Bộ GD&ĐT”, cô nói.

Theo cô Minh Anh, câu nghị luận xã hội không chỉ phân hóa học sinh mà từ đây còn tác động đến giáo viên phải hướng vào việc dạy học sinh tích lũy vốn sống, tư liệu sống từ thực tế chứ không phải chỉ học… trong sách, trong những bài văn mẫu. Đây chính là “cú hích” để bản thân giáo viên phải điều chỉnh, phải thay đổi trong quá trình dạy học sinh.

Mưa điểm 8, điểm 9 môn văn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024, có hơn 1 triệu thí sinh thi môn văn với điểm trung bình là 7,23. Số điểm thí sinh đạt được nhiều nhất ở môn này là 8 điểm.

Phổ điểm môn ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024 (Số liệu: Bộ GD&ĐT).

Tổng số thí sinh đạt từ 9 điểm trở lên là 92.055 thí sinh. Có hai thí sinh đạt điểm 10, mức điểm 9,75 có 1.843 thí sinh, mức điểm 9,5 có 14.198 thí sinh, mức điểm 9,25 có 26.758 thí sinh, mức điểm 9 có 49.254 thí sinh ở môn này.

Số thí sinh đạt 9 điểm ngữ văn trở lên cao gấp 8 lần số thí sinh đạt 9 điểm trở lên ở môn toán. Các môn thi vốn nhiều điểm 9, 10 như lịch sử, địa lý, tiếng Anh cũng bị môn văn bỏ xa về số điểm từ 9 trở lên.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/vi-sao-de-van-de-nhung-kho-co-mua-diem-8-diem-9-20250626170522832.htm