Bắt nhịp nhu cầu 'tiêu dùng xanh'

Người tiêu dùng ngày càng ưu tiên các sản phẩm đáp ứng tiêu chí “xanh”, bền vững và thân thiện với môi trường. Trước xu hướng này, các doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã chủ động điều chỉnh chiến lược, đổi mới quy trình sản xuất, cải tiến mẫu mã và lựa chọn nguyên liệu an toàn nhằm thích ứng kịp thời, tận dụng cơ hội thị trường, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Mô hình trồng thanh long hữu cơ tại xã Võ Nhai đang phát triển rất tốt, có đầu ra ổn định. Ảnh: T.L

Ưu tiên sản phẩm an toàn

Tại Thái Nguyên, xu hướng tiêu dùng “xanh” đang diễn ra mạnh mẽ, phù hợp với định hướng tiêu dùng bền vững trên phạm vi cả nước. Khảo sát tại các chợ đầu mối, siêu thị, cửa hàng bán lẻ cho thấy ngày càng nhiều người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn sản phẩm được sản xuất theo hướng hữu cơ, đáp ứng tiêu chuẩn VietGAP hoặc được chứng nhận OCOP.

Sự thay đổi này không chỉ phản ánh nhận thức cao hơn về an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường, mà còn tạo động lực để doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở sản xuất địa phương điều chỉnh chiến lược, nâng cao chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thị trường hiện đại.

Chị Nguyễn Thị Yến, xã Thanh Thịnh, chia sẻ: Tôi thường ra cửa hàng OCOP mua hàng vì ở đây sản phẩm đều có tem nhãn, được cơ quan chức năng chứng nhận nên rất yên tâm. Sản phẩm cũng phong phú, từ đồ ăn, thức uống, mỹ phẩm đến hàng tiêu dùng.

Chị Hoàng Thị Hồng, ở xã Phủ Thông, cho biết: Do công việc bận rộn nên chị thường mua sắm qua các kênh trực tuyến, song luôn ưu tiên lựa chọn cửa hàng uy tín và đề cao tiêu chí “xanh”. Với thực phẩm, chị chọn sản phẩm sạch, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; còn các mặt hàng khác, chị ưu tiên những sản phẩm làm từ nguyên liệu thiên nhiên, hữu cơ hoặc được tối giản hóa chất. “Sức khỏe là quý nhất nên tôi sẵn sàng trả giá cao hơn để mua những sản phẩm tốt, có lợi cho sức khỏe” - chị Hồng chia sẻ.

Hợp tác xã nghiên cứu phát triển dược và mỹ phẩm Bắc Kạn sản xuất tinh bột kháng TBKBAKA (sản phẩm OCOP 3 sao).

Không chỉ ở khu vực thành thị, mà ngay tại các vùng nông thôn của Thái Nguyên cũng ngày càng xuất hiện nhiều cửa hàng kinh doanh thực phẩm, nông sản sạch và sản phẩm hữu cơ, nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao.

Việc lựa chọn các mặt hàng “xanh” đã vượt ra khỏi phạm vi của một xu hướng nhất thời, trở thành nhu cầu thiết yếu và thói quen tiêu dùng, giúp người dân chủ động bảo vệ sức khỏe trước thực trạng hàng giả, hàng kém chất lượng và thực phẩm “bẩn” vẫn còn tồn tại trên thị trường.

Nâng chất lượng nông sản

Trước sự thay đổi trong xu hướng tiêu dùng, các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) và hộ nông dân trên địa bàn tỉnh đã và đang điều chỉnh phương thức sản xuất theo hướng hiện đại, bền vững.

Cụ thể, nhiều đơn vị áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ hoặc đạt tiêu chuẩn VietGAP, đầu tư máy móc và công nghệ mới, cải tiến kỹ thuật canh tác, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung và tuân thủ nghiêm các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm, nhằm đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường.

Ông Nguyễn Văn Tuyên, Giám đốc Hợp tác xã gà đồi hữu cơ Tân Phú, giới thiệu về chế phẩm vi sinh bản địa.

HTX nông nghiệp Bản Mộc (xã Yên Bình) tham gia Dự án trồng mới, thâm canh chè Shan tuyết theo hướng hữu cơ từ năm 2022-2024. HTX được hỗ trợ máy móc, quy trình sản xuất và tập huấn kỹ thuật cho thành viên. Đến nay, 14,7ha chè của HTX đã được cấp giấy chứng nhận hữu cơ. Đơn vị còn sử dụng lò sao chè cải tiến, giúp tiết kiệm 50% chất đốt và giảm tới 70% lượng khói, góp phần bảo vệ môi trường.

Ông Ma Văn Thống, Giám đốc HTX nông nghiệp Bản Mộc, cho biết: Sản phẩm chè hữu cơ được thị trường đón nhận, HTX sẽ tiếp tục mở rộng diện tích và vận động bà con tuân thủ quy trình kỹ thuật.

Không chỉ các hợp tác xã, nhiều hộ sản xuất cá thể cũng mạnh dạn chuyển đổi phương thức canh tác theo hướng “xanh”. Gia đình ông Hoàng Văn Khang, ở xã Na Rì, hiện trồng 2ha cam đường canh, hoàn toàn sử dụng phân hữu cơ, chế phẩm sinh học và tự ủ đạm cá làm phân bón. Nhờ đó, cây phát triển khỏe, ít sâu bệnh, quả ngọt và đậm hương vị hơn. Ông Khang thông tin: Việc tận dụng nguồn phân chuồng tại chỗ vừa giúp giảm chi phí sản xuất, vừa góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường.

Là khách hàng quen của gia đình ông Hoàng Văn Khang, chị Hoàng Thị Nam, ở xã Na Rì, chia sẻ: “Tôi rất yên tâm khi sử dụng sản phẩm của gia đình ông Khang vì biết rõ quy trình chăm sóc và nguồn gốc sản phẩm.

Liên kết chuỗi giá trị mở rộng thị trường

Bên cạnh việc thay đổi phương thức sản xuất, các doanh nghiệp và hợp tác xã ở Thái Nguyên còn đẩy mạnh liên kết, hình thành chuỗi giá trị khép kín từ vùng nguyên liệu đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Cách làm này giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng ở từng khâu, giảm thiểu chi phí trung gian, đồng thời nâng cao khả năng đáp ứng những tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của người tiêu dùng, đặc biệt là đối với các sản phẩm “xanh” và an toàn.

Khách hàng ưu tiên chọn mua sản phẩm ở các cửa hàng OCOP.

Bà Nguyễn Thị Hoan, Giám đốc HTX Tài Hoan, xã Côn Minh, cho biết: Chúng tôi đầu tư quy trình sản xuất hiện đại, tăng cường liên kết và hướng dẫn bà con trồng dong riềng hữu cơ. Khi nguyên liệu đảm bảo, sản phẩm đạt chất lượng sẽ nhận được người tiêu dùng đón nhận.

Hiện nay, Thái Nguyên có 560 sản phẩm OCOP được xếp hạng từ 3 đến 5 sao, trong đó 10 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia. Tỉnh cũng đã thiết lập 51 mã số vùng trồng, gồm 33 mã phục vụ xuất khẩu và 18 mã cho thị trường nội địa, đáp ứng tiêu chuẩn TCCS 744:2020/BVTV.

Việc cấp mã số vùng trồng không chỉ là yêu cầu bắt buộc đối với sản phẩm nông sản xuất khẩu mà còn góp phần nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc, gia tăng giá trị thương mại và củng cố niềm tin của người tiêu dùng vào chất lượng sản phẩm.

Đáng chú ý, thương mại điện tử (TMĐT) đang nổi lên như một kênh tiêu thụ nông sản hiệu quả, dần chiếm vị trí chủ lực. Đến nay, hơn 100 sản phẩm OCOP của Thái Nguyên đã có mặt trên các sàn TMĐT trong nước và quốc tế.

Giai đoạn 2021-2025, doanh thu từ TMĐT tăng từ 12-15% mỗi năm, minh chứng cho sự thay đổi tích cực trong tư duy kinh doanh và khả năng thích ứng của các chủ thể sản xuất.

Xu hướng tiêu dùng “xanh” hiện nay không còn dừng ở mức trào lưu, mà đã trở thành nhu cầu thiết yếu, buộc hoạt động sản xuất và kinh doanh phải thay đổi để đáp ứng. Với định hướng nhất quán từ chính quyền, sự chủ động thích ứng của doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân, Thái Nguyên đang từng bước hình thành hệ sinh thái tiêu dùng bền vững.

Điều này vừa góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường, vừa nâng cao giá trị, sức cạnh tranh của nông sản địa phương trên cả thị trường trong nước và quốc tế.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/kinh-te/202508/bat-nhip-nhu-cau-tieu-dung-xanh-2165255/