Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và những kỷ nguyên rạng rỡ Việt Nam

Đích đến của kỷ nguyên vươn mình là dân giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Ngày 2/9/1945, lãnh tụ Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, chính thức tuyên bố với quốc dân đồng bào và cộng đồng quốc tế sự ra đời của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho quốc gia dân tộc, khởi đầu của những kỷ nguyên rạng rỡ Việt Nam.

Giữa Quảng trường Ba Đình tràn ngập nắng vàng của mùa thu lịch sử năm ấy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khắc họa kỷ nguyên mới huy hoàng của dân tộc: “Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân gần 100 năm nay để gây nên nước Việt Nam độc lập. Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỷ mà lập nên chế độ Dân chủ Cộng hòa”(1).

Từ một thuộc địa không có tên trên bản đồ thế giới, một chế độ phong kiến lạc hậu ở phương Đông, Việt Nam tuyên ngôn với toàn thế giới vị thế là quốc gia độc lập có chủ quyền, một chế độ của nhân dân lao động. Nhìn lại quá trình cách mạng Việt Nam, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội khẳng định: “Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do”(2).

Để giữ vững độc lập, tự do trong kỷ nguyên mới, quân và dân Việt Nam đã phải tiến hành các cuộc kháng chiến trường kỳ, chiến đấu gian khổ, hy sinh to lớn và thắng lợi vẻ vang trước các thế lực thực dân, đế quốc đầu sỏ và phản động quốc tế; đồng thời, phải nỗ lực xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền bắc. Đến mùa Xuân năm 1975, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược của kỷ nguyên độc lập, tự do đã được hoàn thành trọn vẹn. Thắng lợi của Việt Nam không chỉ có ý nghĩa vĩ đại đối với quốc gia, dân tộc, mà còn mang tầm vóc thời đại cao cả, thời đại của hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.

Như lịch sử đã chứng minh, từ dấu mốc ra đời Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1945, quá trình phi thực dân hóa đã diễn ra trên toàn thế giới, làm tan rã hoàn toàn hệ thống thuộc địa vào cuối thế kỷ XX. Hơn một trăm quốc gia độc lập ra đời, tự quyết con đường phát triển, trong đó nhiều nước định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội. Bản đồ chính trị thế giới đã được vẽ lại với hàng loạt xu thế vận động bước ngoặt.

Tiếp nối kỷ nguyên độc lập, tự do, công cuộc đổi mới đã tạo nên kỷ nguyên đổi mới và phát triển của quốc gia, dân tộc Việt Nam. Gần 40 năm đổi mới từ năm 1986 đến nay, đất nước đạt nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử: Vượt qua thử thách lớn cuối thế kỷ XX; khắc phục cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội nghiêm trọng; ra khỏi tình trạng chậm phát triển; hội nhập quốc tế sâu rộng.

Việt Nam có những bước phát triển vượt bậc: GDP tăng trên 97 lần, trở thành một trong 40 nền kinh tế có quy mô GDP hàng đầu thế giới, một trong 20 thị trường ngoại thương lớn nhất toàn cầu, quốc gia hàng đầu về Chỉ số phát triển con người (HDI), về đổi mới sáng tạo… trong nhóm các nước cùng trình độ phát triển kinh tế; là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, chủ động trong cộng đồng quốc tế, có quan hệ đối tác chiến lược và đối tác toàn diện với 37 quốc gia; trở thành dẫn chứng không thể thiếu trên nhiều lĩnh vực phát triển của thế giới ngày nay. Chưa bao giờ đất nước có cơ đồ, vị thế, sức mạnh và uy tín quốc tế như ngày nay(3).

Thế giới ngày nay vừa khâm phục Việt Nam Anh hùng trong chiến tranh chống thực dân, đế quốc, giải phóng dân tộc, xây dựng chế độ xã hội mới; vừa trân trọng Việt Nam đổi mới thành công, đem lại cho quốc gia, dân tộc nhiều thành tựu đặc sắc, trở thành dẫn chứng sinh động cho các quốc gia đang phát triển vươn lên những tầm cao mới. Thành công của Việt Nam đổi mới là đóng góp quý báu cả về lý luận và thực tiễn đối với quá trình phục hồi, phát triển của phong trào cộng sản quốc tế và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới.

Thành tựu mang tầm vóc thời đại của kỷ nguyên độc lập, tự do và những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của kỷ nguyên đổi mới và phát triển tạo ra tiền đề vững chắc cho Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. “Đích đến của kỷ nguyên vươn mình là dân giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các cường quốc năm châu. Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao; khơi dậy mạnh mẽ hào khí dân tộc, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng phát triển đất nước; kết hợp chặt chẽ sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại”(4).

Trong lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc, gần nhất là lịch sử cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng từ năm 1930, toàn Đảng, toàn dân rất đỗi tự hào về những thắng lợi vẻ vang, trong đó có không ít kỳ tích vươn mình, biến điều tưởng như không thể trở thành hiện thực, mở ra những kỷ nguyên rạng rỡ Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 khai mở kỷ nguyên độc lập, tự do; ghi tên Việt Nam chiến thắng thực dân trong từ điển chính trị thế giới; xác lập con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội thành một khuynh hướng vận động của thế giới đương đại; góp phần vào những dòng thác cách mạng của thế kỷ XX. Kỷ nguyên đổi mới và phát triển khắc họa Việt Nam kiên định và sáng tạo trong từng bước đi, ngay cả trước những thử thách ngặt nghèo; mở ra tiền đồ tươi sáng cho quốc gia công nghiệp hóa, hiện đại hóa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Phía trước có nhiều thuận lợi, cơ hội cùng những khó khăn, thách thức đan xen, nhưng một kỷ nguyên mới đã mở ra, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam tới tầm cao của quốc gia phát triển, vững bước trên con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Những chặng đường vẻ vang đã qua và những bước tiến đầy triển vọng sắp tới đều có cội nguồn từ mùa Xuân thành lập Đảng năm 1930; in đậm vóc dáng của Mùa thu Tháng Tám năm 1945, của Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu năm 1954, của Đại thắng mùa Xuân năm 1975… và được nhân lên gấp bội thành cơ đồ, vị thế Việt Nam qua gần 40 năm đổi mới.

Hôm nay, 80 năm nhìn lại Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9/1945, càng thấy rõ hơn tiến trình rạng rỡ Việt Nam từ thân phận nước thuộc địa lạc hậu đến độc lập cho dân tộc, tự do cho con người, hạnh phúc cho nhân dân; từ khó khăn, thử thách đã đổi mới kịp thời, liên tục vươn tới những nấc thang phát triển và tràn đầy khát vọng vươn mình tới giàu mạnh, văn minh trong thời đại mới.

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, 2011, tập 4, tr.3.

(2)https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/ban-chap-hanh-trung-uong-dang/dai-hoi-dang/lan-thu-xi/cuong-linh-xay-dung-dat-nuoc-trong-thoi-ky-qua-do-len-chu-nghia-xa-hoi-bo-sung-phat-trien-nam-2011-1528.

(3) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.1, tr.104.

(4)https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/ky-nguyen-moi-ky-nguyen-vuon-minh-cua-dan-toc-ky-nguyen-phat-trien-giau-manh-duoi-su-lanh-dao-cam-quyen-cua-dang-cong-san-xay-dung-thanh-cong-nuoc-vie

PGS, TS NGUYỄN VIẾT THẢO

Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh