Định vị vai trò vườn ươm doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Khu làm việc tích hợp ươm tạo của Ban Quản lý khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng.

Tính đến nay, trên địa bàn thành phố có ba Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chín vườn ươm, ba không gian sáng chế, tám không gian làm việc chung, sáu quỹ đầu tư khởi nghiệp.

"Vụ mùa" tại các vườn ươm

Đã hơn 5 năm sau những ngày đầu triển khai hoạt động ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, Ban Quản lý khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng (DSEZA) đang cho thấy sự “mát tay” trong ươm tạo các dự án có công nghệ cao, sản phẩm công nghệ cao thuộc các danh mục ưu tiên đầu tư, khuyến khích phát triển. Từ những dự án khởi nghiệp công nghệ cao được hỗ trợ tham gia chính thức đến nay đã “đâm chồi, nảy lộc” thành các doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đăng ký sở hữu trí tuệ, hoàn thiện sản phẩm và mở rộng kênh bán hàng trên cả nước.

Ông Võ Văn Chi, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Khoa học và Công nghệ (DSEZA) cho biết, trong giai đoạn vừa qua, chương trình ươm tạo đã lựa chọn chín dự án khởi nghiệp công nghệ cao và hỗ trợ bảy dự án tham gia chính thức. Có năm dự án đã hoàn thành giai đoạn ươm tạo, đang hoạt động hiệu quả. Ngoài dự án tái chế pin năng lượng mặt trời đang chuẩn bị đầu tư nhà máy tái chế tại Đà Nẵng, nhiều dự án khác được Sở Khoa học và Công nghệ Đà Nẵng hỗ trợ 200-300 triệu đồng để hoàn thiện sản phẩm và bước đầu tham gia chuỗi cung ứng.

“Những kết quả này cho thấy mô hình ươm tạo không chỉ giúp hoàn thiện công nghệ, mà còn hình thành các doanh nghiệp thật sự, tạo việc làm, tăng thu ngân sách, đóng góp vào hệ sinh thái khởi nghiệp của thành phố. Đây là tiền đề để tiếp tục thúc đẩy hoạt động ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, không chỉ giới hạn tại Khu công nghệ cao, mà còn mở rộng sang các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố”, ông Võ Văn Chi nhấn mạnh.

Hoạt động ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao tại Ban Quản lý khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng.

Báo cáo kết quả hoạt động giai đoạn 2021-2025 của Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng cho thấy, các vườn ươm trên địa bàn thành phố đã có những đóng góp tích cực vào hệ sinh thái chung, lan tỏa giá trị đến nhiều doanh nghiệp và cơ sở giáo dục đại học. Ngoài DSEZA, các vườn ươm doanh nghiệp tiên phong khác như: Vườn ươm doanh nghiệp Đà Nẵng (DNES), Trung tâm Ươm tạo khởi nghiệp Sông Hàn (SHi),... đã ươm tạo thành công hàng trăm dự án khởi nghiệp sáng tạo. Nhìn chung, thành công của các cơ sở ươm tạo không đến từ một yếu tố đơn lẻ, mà bắt nguồn từ sự kết hợp của nhiều yếu tố trong một hệ sinh thái được xây dựng bài bản.

Ông Võ Văn Chi cho biết, quy trình ươm tạo của DSEZA hiện nay gồm sáu bước: Tiếp nhận hồ sơ, sơ tuyển, hội đồng đánh giá, ký cam kết mục tiêu, hỗ trợ tập trung và đánh giá tốt nghiệp. Theo đó, điểm cốt lõi nằm ở hệ sinh thái gắn liền với hoạt động sản xuất thực tế của khoảng 600 doanh nghiệp đang hoạt động tại các khu công nghiệp do DSEZA quản lý. “Nhờ đó, các dự án khởi nghiệp có cơ hội tiếp cận mạng lưới doanh nghiệp, nhà máy và tập đoàn công nghệ ngay từ đầu. Đây là lợi thế lớn về môi trường thử nghiệm, đặt hàng thử và hợp tác phát triển sản phẩm”, ông Võ Văn Chi cho biết thêm.

Là người trực tiếp phụ trách chương trình ươm tạo tương tác FINC+2025, bà Đoàn Thị Xuân Trang - Phó Giám đốc Vườn ươm doanh nghiệp Đà Nẵng (DNES) cho hay: “Khi tham gia chương trình ươm tạo, điều mà các start-up thật sự tìm kiếm không chỉ là những kiến thức thị trường hay động lực ban đầu, mà còn là sự đồng hành của một mạng lưới chuyên gia dày dạn kinh nghiệm. Do đó, chúng tôi quan tâm nhiều đến việc xây dựng mạng lưới chuyên gia, nhằm đem lại những giá trị thật sự cần thiết cho họ”.

Thúc đẩy hoạt động ươm tạo

Theo Giám đốc Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng Nguyễn Viết Toàn: “Trong bối cảnh Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng, các vườn ươm doanh nghiệp sẽ góp phần chuyển hóa ý tưởng sáng tạo thành sản phẩm, dịch vụ giá trị, gắn kết trực tiếp với thị trường vốn hiện đại, qua đó tạo dựng môi trường khởi nghiệp bền vững và đóng góp thiết thực vào thành công của Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng”.

Thực tế cho thấy, thành công của các vườn ươm cũng chính là thành công của các doanh nghiệp khởi nghiệp. Để phát huy tối đa vai trò, chức năng và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong hệ sinh thái, thành phố Đà Nẵng trong thời gian qua đã cụ thể hóa và ban hành nhiều chính sách đặc thù, vượt trội về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng khóa 10, nhiệm kỳ 2021-2026 (cũ) đã ban hành Nghị quyết số 54/2024/NQHĐND, nhằm quy định mức hỗ trợ không hoàn lại từ ngân sách nhà nước để phát triển dự án khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn thành phố Đà Nẵng theo Nghị quyết 136/2024/QH15 của Quốc hội. Bà Đoàn Thị Xuân Trang chia sẻ: “Nghị quyết số 54/2024/NQ-HĐND đã tạo ra một bước ngoặt quan trọng trong cơ chế tài chính của Vườn ươm doanh nghiệp Đà Nẵng, qua đó giúp vườn ươm thu hút các startup và hoạt động hiệu quả hơn”. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đã hỗ trợ 12 doanh nghiệp và vườn ươm với tổng kinh phí hỗ trợ là 5 tỷ đồng.

Theo đại diện các vườn ươm, bên cạnh những cơ hội lớn về chính sách còn có những thách thức không nhỏ như: Nguồn lực tài chính hạn chế; chất lượng và sức cạnh tranh của các dự án khởi nghiệp chưa cao; nguồn lực xã hội cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo còn thấp; việc tiếp cận khách hàng, mở rộng và tiếp cận thị trường, chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất còn khó khăn. Theo các chuyên gia, trong khi Nghị định số 10/2024/NĐ-CP, Thông tư số 27/2013/TT‑BKHCN yêu cầu cơ sở ươm tạo phải có đủ điều kiện kỹ thuật để hỗ trợ nghiên cứu và sản xuất thử, thì hạ tầng ươm tạo hiện nay chưa đáp ứng kỳ vọng, thiếu phòng thí nghiệm, trang thiết bị dùng chung.

Ông Võ Văn Chi cho hay: “Bên cạnh việc hoàn thiện quy chế và quy trình ươm tạo, phát triển hạ tầng và tăng cường hợp tác, chúng tôi sẽ khai thác triệt để Nghị quyết số 136/2024/QH15 quy định Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao là tài sản kết cấu hạ tầng khoa học và công nghệ được phép cho thuê trực tiếp không qua đấu giá và được hưởng ưu đãi theo quy định của thành phố, nhằm giảm chi phí đầu vào cho các dự án ươm tạo”.

Bài và ảnh: CÔNG VINH

Nguồn: https://nhandan.vn/dinh-vi-vai-tro-vuon-uom-doanh-nghiep-khoi-nghiep-sang-tao-post905189.html