Ngày 8/8/2025, UBND Thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch số 224/KH-UBND về Thực hiện Công điện số 29/CĐ-TTg ngày 3/4/2025 và tiếp tục triển khai thực hiện Công điện số 139/CĐ-TTg ngày 23/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường, đẩy mạnh công tác phòng ngừa, xử lý hoạt động sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong thời đại số hóa mạnh mẽ, các hình thức lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng công nghệ cao đang ngày càng tinh vi. Từ lừa đảo qua email, tin nhắn giả mạo, cuộc gọi giả danh, đến tấn công mạng quy mô lớn nhằm chiếm quyền kiểm soát tài khoản ngân hàng, người dân trên khắp thế giới đã trở thành mục tiêu của tội phạm mạng. Trước thực trạng đó, nhiều quốc gia đã xây dựng các chiến lược phòng ngừa và ứng phó, kết hợp giữa biện pháp pháp lý, công nghệ và tuyên truyền nhằm bảo vệ người dân cũng như hệ thống tài chính.
Singapore
Singapore là một trong những quốc gia đi đầu ở châu Á trong việc xây dựng và triển khai các biện pháp phòng ngừa lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng công nghệ cao. Với vị thế là trung tâm tài chính – thương mại hàng đầu khu vực, đảo quốc này thường xuyên trở thành mục tiêu của tội phạm mạng quốc tế. Chính phủ Singapore nhận thức rõ rằng, để bảo vệ hệ thống kinh tế và người dân, cần áp dụng chiến lược “phòng thủ nhiều lớp” kết hợp giữa pháp luật, công nghệ và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Một trong những điểm nổi bật trong kinh nghiệm của Singapore là việc áp dụng rộng rãi cơ chế xác thực đa yếu tố (MFA) trong hầu hết các giao dịch trực tuyến, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng. Điều này giúp hạn chế nguy cơ kẻ gian xâm nhập tài khoản chỉ với thông tin đăng nhập cơ bản. Các ngân hàng tại Singapore cũng triển khai hệ thống giám sát giao dịch theo thời gian thực, tự động tạm dừng hoặc chặn các giao dịch bất thường để kiểm tra thủ công trước khi cho phép thực hiện.
Song song với biện pháp kỹ thuật, Singapore đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền và giáo dục người dân. Chiến dịch “ScamShield” được phát động trên toàn quốc, kết hợp ứng dụng di động chặn tin nhắn và cuộc gọi lừa đảo với việc liên tục cập nhật cảnh báo về các thủ đoạn mới. Chính quyền phối hợp cùng lực lượng cảnh sát, cơ quan quản lý tài chính và truyền thông đại chúng để đưa thông tin cảnh báo đến mọi nhóm tuổi, từ học sinh đến người cao tuổi – những đối tượng dễ bị lợi dụng nhất.
Mặt khác, khung pháp lý của Singapore được thiết kế chặt chẽ, quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức tài chính trong việc bảo vệ thông tin và tài sản của khách hàng. Khi xảy ra sự cố, ngân hàng và cơ quan chức năng phải nhanh chóng phối hợp để truy vết giao dịch, đóng băng tài khoản nghi vấn và hỗ trợ khôi phục thiệt hại. Việc xử lý nghiêm minh các vụ việc lừa đảo cũng tạo tác dụng răn đe mạnh mẽ, hạn chế tái diễn.
Kinh nghiệm của Singapore cho thấy, phòng ngừa lừa đảo công nghệ cao không chỉ là vấn đề công nghệ, mà còn là sự kết hợp giữa hạ tầng bảo mật hiện đại, ý thức cảnh giác của người dân và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước với khu vực tư nhân. Mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn xây dựng một môi trường số an toàn, tạo niềm tin cho người dân và nhà đầu tư.
Nhật Bản
Nhật Bản là một trong những quốc gia có chiến lược phòng ngừa lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng công nghệ cao được triển khai toàn diện, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển hạ tầng bảo mật tiên tiến và giáo dục ý thức cộng đồng. Trong bối cảnh tội phạm mạng ngày càng tinh vi, tận dụng các nền tảng trực tuyến và thiết bị thông minh để tấn công, chính phủ Nhật Bản xác định rằng phòng ngừa phải bắt đầu từ việc nâng cao năng lực nhận diện rủi ro của người dân, song song với việc hoàn thiện cơ chế bảo vệ kỹ thuật và pháp lý.
Một trong những yếu tố quan trọng trong kinh nghiệm của Nhật Bản là đẩy mạnh giáo dục an ninh mạng từ sớm. Các trường học, đặc biệt ở bậc tiểu học và trung học cơ sở, được lồng ghép nội dung về an toàn thông tin vào chương trình học, giúp học sinh nhận biết tin nhắn, email giả mạo hay các trò lừa đảo trực tuyến. Chính quyền địa phương thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, đặc biệt dành cho người cao tuổi – nhóm dễ bị lợi dụng bởi các thủ đoạn giả danh cơ quan chức năng hoặc ngân hàng.
Về mặt kỹ thuật, Nhật Bản duy trì tiêu chuẩn bảo mật nghiêm ngặt đối với các tổ chức tài chính, yêu cầu áp dụng xác thực đa lớp, mã hóa mạnh và hệ thống giám sát giao dịch theo thời gian thực. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, ngân hàng phải lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng và tạm thời phong tỏa tài khoản để ngăn chặn thiệt hại. Ngoài ra, các công ty viễn thông và nền tảng trực tuyến có nghĩa vụ hợp tác trong việc phát hiện, chặn và gỡ bỏ các trang web, ứng dụng hoặc đường link lừa đảo.
Khung pháp lý ở Nhật Bản cũng được củng cố liên tục để theo kịp tốc độ thay đổi của tội phạm công nghệ cao. Luật an ninh mạng và các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc đảm bảo an toàn thông tin cho khách hàng, đồng thời tạo cơ sở pháp lý để cơ quan điều tra nhanh chóng thu thập chứng cứ và truy tố tội phạm. Những vụ án lớn liên quan đến lừa đảo trực tuyến đã được xử lý nghiêm minh, qua đó tạo hiệu ứng răn đe trong xã hội.
Kinh nghiệm của Nhật Bản cho thấy, muốn giảm thiểu rủi ro từ lừa đảo công nghệ cao, không thể chỉ dựa vào công nghệ hay pháp luật mà phải kết hợp đồng bộ cả giáo dục, truyền thông và hợp tác đa ngành. Sự chuẩn bị toàn diện này giúp quốc gia không chỉ bảo vệ tài sản của người dân mà còn duy trì niềm tin vào môi trường giao dịch số an toàn, minh bạch.
Mỹ
Mỹ là một trong những quốc gia có hệ thống phòng ngừa lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng công nghệ cao được tổ chức quy mô và đa tầng, phản ánh quy mô nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ nhưng cũng đầy rủi ro. Với việc tội phạm mạng ngày càng lợi dụng email, mạng xã hội, ứng dụng di động và các kênh giao dịch trực tuyến để tấn công, chính phủ Mỹ đã triển khai nhiều biện pháp phối hợp giữa cơ quan công quyền, doanh nghiệp công nghệ và cộng đồng nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời các mối đe dọa.
Một trong những kinh nghiệm nổi bật của Mỹ là vận hành các hệ thống cảnh báo và cơ sở dữ liệu công khai về các hình thức lừa đảo đang phổ biến. Cục Điều tra Liên bang (FBI) thông qua Trung tâm Khiếu nại Tội phạm Internet (IC3) cho phép người dân báo cáo trực tuyến, đồng thời tổng hợp và phân tích dữ liệu để xác định xu hướng tội phạm mới. Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) cũng duy trì kho dữ liệu Fraud Watch Network (Mạng lưới theo dõi gian lận), giúp cộng đồng dễ dàng tra cứu và nhận cảnh báo sớm về các chiến thuật lừa đảo đang xuất hiện.
Bên cạnh đó, Mỹ chú trọng hợp tác chặt chẽ với các tập đoàn công nghệ, ngân hàng và công ty viễn thông để nâng cao khả năng phát hiện và vô hiệu hóa các mối đe dọa ngay từ giai đoạn đầu. Các nền tảng mạng xã hội và dịch vụ email được trang bị thuật toán nhận diện nội dung giả mạo, tự động chặn hoặc gỡ bỏ các đường dẫn lừa đảo trước khi người dùng tương tác. Hệ thống ngân hàng áp dụng xác thực đa yếu tố, công nghệ phân tích hành vi giao dịch và cơ chế phong tỏa tức thì khi có dấu hiệu bất thường.
Mỹ cũng triển khai nhiều chiến dịch tuyên truyền sâu rộng như “Stop. Think. Connect.” (Dừng lại. Suy nghĩ. Kết nối.) nhằm nâng cao nhận thức của người dân về các rủi ro trên môi trường mạng. Thông qua hội thảo, quảng cáo truyền hình, mạng xã hội và chương trình giáo dục học đường, thông tin về các hình thức lừa đảo và cách phòng tránh được phổ biến đến mọi nhóm tuổi, từ học sinh đến người cao tuổi.
Kinh nghiệm của Mỹ cho thấy, một hệ thống phòng ngừa hiệu quả phải dựa trên sự phối hợp đa ngành, kết hợp công nghệ tiên tiến, hành lang pháp lý chặt chẽ và một cộng đồng có ý thức cảnh giác cao. Sự liên kết giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại từ các vụ lừa đảo công nghệ cao mà còn tạo dựng một môi trường giao dịch trực tuyến an toàn và bền vững.
Nguồn: https://khoahocdoisong.vn/kinh-nghiem-phong-ngua-lua-dao-bang-cong-nghe-cao-o-cac-nuoc-post2149044949.html
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ khánh thành Tượng đài “Bác Hồ ở Tân Trào”](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/8/14/679bb11e3ce14b2aabc31a9c8676d269)
Bình luận (0)