Phân định rõ thẩm quyền giám sát

Điểm nổi bật của dự thảo sửa đổi là phân định rõ thẩm quyền giám sát nhằm thực hiện nghiêm chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày dự án Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi)

Dự án Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi) vừa được Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày tại phiên họp thứ 48 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), chiều 12-8.

Theo ông Dương Thanh Bình, dự thảo luật đã được sửa đổi toàn diện, bố cục gồm 5 chương và 44 điều, giảm 47 điều so với luật hiện hành. Dự thảo đề nghị đổi tên thành "Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi)" để phản ánh đúng phạm vi sửa đổi.

Theo đó, Quốc hội, UBTVQH, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội thường xuyên giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở trung ương. Quốc hội thực hiện giám sát tối cao đối với Chủ tịch nước, UBTVQH, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Hội đồng Bầu cử quốc gia, Kiểm toán Nhà nước và cơ quan khác do Quốc hội thành lập ở trung ương.

Quang cảnh phiên họp UBTVQH chiều 12-8

UBTVQH giám sát hoạt động của Chính phủ, Bộ trưởng, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, cơ quan khác do Quốc hội thành lập ở trung ương và HĐND cấp tỉnh.

Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội giám sát các cơ quan như Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước và cơ quan khác do Quốc hội thành lập trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn và lĩnh vực phụ trách của mình.

HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND cấp tỉnh thường xuyên giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở cấp tỉnh. HĐND cấp tỉnh giám sát hoạt động của Thường trực HĐND, Ban của HĐND, UBND và cơ quan khác ở cấp tỉnh, UBND đặc khu nơi không tổ chức cấp chính quyền địa phương, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân và cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương…

Khi cần thiết, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, HĐND và các cơ quan của HĐND cấp tỉnh có thể tiến hành giám sát hoạt động của các chủ thể khác ở trung ương và địa phương.

Đáng lưu ý, HĐND, thường trực HĐND, ban của HĐND cấp xã được trao thẩm quyền giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở cấp xã. HĐND cấp xã giám sát thường trực HĐND, ban của HĐND, UBND cấp xã.

Đối với Tòa án, Viện Kiểm sát nhân dân khu vực, UBND đặc khu nơi không tổ chức cấp chính quyền địa phương, dự thảo quy định giao thẩm quyền giám sát cho HĐND cấp tỉnh.

Để định hướng hoạt động giám sát lựa chọn nội dung đúng, trúng và phát huy đầy đủ mục tiêu, ý nghĩa, dự thảo luật đã bổ sung 2 nguyên tắc mới. Một là giám sát toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát thực tiễn. Hai là bảo đảm gắn kết giữa hoạt động giám sát với việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.

Các nguyên tắc khác được giữ nguyên (như tuân thủ Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm khách quan, công khai, minh bạch, hiệu quả; không làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát)...

Dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung 3 tiêu chí cụ thể để đánh giá hiệu quả giám sát và quy định trách nhiệm báo cáo về hiệu quả hoạt động giám sát. Các tiêu chí này là: thực hiện đúng đường lối, chủ trương của Đảng, Hiến pháp và pháp luật; sự phù hợp của vấn đề, lĩnh vực giám sát và thời điểm tiến hành giám sát; mức độ tác động đến hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn nhất trí sửa đổi toàn diện luật hiện hành. Ông nói: "Việc sửa đổi đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất với Hiến pháp, pháp luật và các nghị quyết của trung ương; phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp".

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc ghi nhận dự thảo cũng đã bổ sung nhiều kết luận vừa được rút ra từ diễn đàn về hoạt động giám sát của Quốc hội (mới diễn ra tuần trước), như tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào hoạt động giám sát.

Tuy nhiên, ông Lâm Văn Mẫn đề nghị phân định rõ thêm thẩm quyền của HĐND cấp tỉnh và HĐND cấp xã liên quan đến bầu, bãi miễn hội thẩm nhân dân.

ANH PHƯƠNG

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/phan-dinh-ro-tham-quyen-giam-sat-post807998.html