Trên cơ sở các quy định của pháp luật và đề nghị của Bộ Công Thương, ngày 12/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số Số: 146/2025/NĐ-CP quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại. Trong đó có nội dung liên quan đến sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.
Phân quyền theo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
Theo các quy định mới tại Điều 50 và Điều 51 Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Bộ Công Thương và Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ và quyền hạn trước đây thuộc về Thủ tướng Chính phủ.
Cụ thể, tại Điều 50, các nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ theo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2018) đã được phân quyền lại cho các bộ, ngành và địa phương như sau:
- UBND cấp tỉnh sẽ thay Thủ tướng Chính phủ thực hiện nhiệm vụ ban hành danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm hằng năm, theo quy định tại Điều 32 của Luật.
- Bộ Công Thương và Bộ Xây dựng, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ ban hành Danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng và lộ trình thực hiện, thay cho Thủ tướng Chính phủ theo khoản 4 Điều 39 của Luật.
Sự chuyển giao này góp phần rút ngắn thời gian xử lý, tăng cường tính chủ động cho địa phương và các cơ quan chuyên ngành, đồng thời bảo đảm tính minh bạch, sát thực tế trong quản lý năng lượng.
Phân cấp theo Nghị định số 21/2011/NĐ-CP
Bên cạnh phân quyền, việc phân cấp cũng được thể hiện rõ tại Điều 51 của văn bản, với cơ sở pháp lý là Nghị định số 21/2011/NĐ-CP ngày 29/3/2011 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Theo đó, nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ trong các nội dung sau đây được phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện:
- Ban hành danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm trong cả nước, theo khoản 3 Điều 7 của Nghị định.
- Ban hành danh sách cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước được khen thưởng hoặc xử lý vi phạm về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, theo khoản 3 Điều 11 của Nghị định.
Đối với Danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng và lộ trình thực hiện, nhiệm vụ này tiếp tục được giao cho Bộ Công Thương và Bộ Xây dựng theo khoản 2 Điều 14 của Nghị định, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của từng bộ.
Hướng tới sử dụng năng lượng bền vững
Việc phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả phù hợp với định hướng tổ chức, hoạt động của bộ máy chính quyền theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Theo mô hình chính quyền hai cấp, chính quyền trung ương sẽ đóng vai trò hoạch định chính sách và kiểm soát, trong khi địa phương được tăng cường năng lực tổ chức thực hiện, chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước nhân dân về hiệu quả quản lý nhà nước trên địa bàn.
Qua đó, UBND cấp tỉnh không chỉ đơn thuần thực hiện mà còn có quyền chủ động trong việc lựa chọn các cơ sở cần giám sát sử dụng năng lượng, đưa ra chế tài xử lý phù hợp và thực hiện chính sách khen thưởng đối với các tổ chức, cá nhân có thành tích.
Đồng thời, Bộ Công Thương giữ vai trò quan trọng trong việc điều phối, hướng dẫn chuyên môn và quản lý kỹ thuật các thiết bị, phương tiện tiêu thụ năng lượng – nhằm bảo đảm tính đồng bộ, khoa học trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên toàn quốc.
Việc phân cấp, phân quyền lần này không chỉ mang tính kỹ thuật hành chính, mà còn có ý nghĩa chiến lược trong quản lý năng lượng. Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng tăng, việc sử dụng tiết kiệm, hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính.
Với hệ thống văn bản pháp lý rõ ràng, cụ thể và hướng tiếp cận chủ động, linh hoạt, việc giao nhiệm vụ cho các cấp chính quyền địa phương và cơ quan chuyên môn giúp tăng cường trách nhiệm, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, đồng thời khuyến khích các sáng kiến địa phương trong lĩnh vực năng lượng.
Nguồn: https://moit.gov.vn/tin-tuc/su-dung-nang-luong-tiet-kiem-va-hieu-qua/bo-cong-thuong-phan-cap-phan-quyen-trong-linh-vuc-tiet-kiem-nang-luong.html
Bình luận (0)