Ngôi nhà của bà Lê Thị Thanh Tâm tại phố Hàng Cân (TP Hà Nội). Ảnh: Nguyễn Linh
Người giữ hồn giấy dó giữa lòng phố cổ
Được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, ngôi nhà số 42 phố Hàng Cân (TP Hà Nội) tính đến nay đã hơn 130 tuổi, đây là ngôi nhà do bà Lê Thị Thanh Tâm (trên 80 tuổi) trông giữ. Nhiều năm về trước, nơi đây là cửa hiệu tạp hóa Ích An nổi tiếng nhưng hơn 30 năm qua, căn nhà này được biết đến là cửa hàng bán giấy dó duy nhất còn sót lại trên phố cổ Hà Nội.
Bà Tâm kể, năm 1992, sau khi chồng mất, bà bắt đầu kinh doanh mặt hàng này. "Khi về hưu, tôi cũng buồn. Tôi chỉ muốn kinh doanh cái gì đó thảnh thơi, nhẹ nhàng. Ở ngôi nhà cổ này, tôi thấy việc kinh doanh giấy dó khá hợp vì nó không ồn ào, xô bồ. Đây là mặt hàng hiếm hoi, rất hợp với phong cách cổ xưa của ngôi nhà tôi đang sống”, bà Tâm chia sẻ.
Tranh Đông Hồ trên giấy dó được trưng bày tại cửa hàng của bà Lê Thị Thanh Tâm. Ảnh: Nguyễn Linh
Không biển hiệu, không quảng bá rầm rộ, nhưng tiệm giấy của bà vẫn được nhiều người biết đến. Bà Tâm giải thích, giấy dó được làm hoàn toàn thủ công từ vỏ cây dó rừng. Người làm phải bóc vỏ cây, ngâm vài tháng, đun liên tục trong vài ngày rồi mới đến các công đoạn xeo giấy, ép, phơi… để tạo ra một tờ giấy hoàn chỉnh. Chính sự kỳ công và việc không dùng hóa chất đã tạo nên giá trị đặc biệt cho giấy dó.
Bà Tâm lật từng khổ giấy, vừa giới thiệu vừa không giấu được niềm tự hào. Giấy dó có nhiều khổ, giá từ 20.000 đến 50.000 đồng/tờ. Theo bà, giấy càng mỏng thì càng dai, càng đẹp. Với bà Tâm, việc bán giấy dó giờ đây không chỉ là mưu sinh mà còn là tình yêu, là mong muốn níu giữ một nét đẹp truyền thống.
Khi người trẻ “ngược dòng” tìm về di sản
Song song với nỗ lực bền bỉ của những người đi trước như bà Tâm, một bộ phận giới trẻ Hà Nội đang có hành trình "ngược dòng" tìm về không gian trưng bày giấy dó tại 189 Trích Sài (phường Tây Hồ). Bởi ở đó có câu chuyện về làng nghề giấy dó Kẻ Bưởi vang bóng một thời đang được tái hiện sống động.
Du khách tìm đến không gian trưng bày giấy dó tại 189 Trích Sài (phường Tây Hồ). Ảnh: Nguyễn Linh
Nơi đây như một "bảo tàng thu nhỏ", trưng bày từ vỏ cây dó thô sơ đến các công đoạn chế tác thủ công, khơi dậy niềm tự hào và cả những trăn trở về di sản. Chị Nguyễn Hiền Anh (sinh viên tại Hà Nội) cho biết: “Thực sự mà nói thì mình rất khâm phục cái sự sáng tạo của người Việt mình xưa. Ai mà nghĩ được có thể dùng cây dó, cây mó để tạo ra được những tờ giấy vừa có lớp trang trí, vừa không thấm nước. Để tạo ra một sản phẩm như thế đòi hỏi rất nhiều công sức, những sản phẩm ngày xưa thực sự rất công phu”, chị Hiền Anh chia sẻ.
Cùng chung cảm nhận, chị Vân Anh (sinh viên tại Hà Nội) lại ấn tượng mạnh mẽ với trải nghiệm trực tiếp. “Khi mình được tận tay sờ vào một tờ giấy dó, mình cảm thấy điều khác biệt lớn nhất so với giấy công nghiệp là sự dày dặn và màu sắc rất tự nhiên, không đều tăm tắp nhưng lại tạo cảm giác gần gũi. Hơn nữa, mình đọc được rằng giấy không tan trong nước, đó là điều làm mình ấn tượng nhất”, Vân Anh nói.
Rõ ràng, giới trẻ hiện nay đang ngày càng quan tâm hơn đến văn hóa và các ngành nghề thủ công truyền thống. Điều này cũng chứng minh rằng cả hai thế hệ đang cùng nhau viết tiếp câu chuyện cho giấy dó. Từ đó để cho di sản quý giá này không chỉ là một hoài niệm đẹp mà sẽ tiếp tục hiện diện, bền bỉ và đầy sức sống trong dòng chảy đương đại.
Nguồn:https://laodong.vn/van-hoa-giai-tri/di-san-giay-do-hoi-sinh-tu-no-luc-giu-lua-va-khat-vong-tuoi-tre-ha-noi-1534371.ldo
Bình luận (0)