Một số điều đặc biệt trong quan hệ Việt Nam-Thái Lan

Đại sứ Phạm Việt Hùng trình Thư ủy nhiệm lên Nhà Vua Thái Lan Maha Vajiralongkorn Phra Vajiraklaochaoyuhua ngày 22/6/2024. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan)

Là người chuyên sâu về ngôn ngữ và quan hệ với Bán đảo Triều Tiên, gắn bó nhiều năm với khu vực Đông Bắc Á từ ngày đầu vào làm việc tại Bộ Ngoại giao, tôi chưa từng nghĩ rằng một ngày mình sẽ nhận nhiệm vụ tại một nước Đông Nam Á sôi động và đầy màu sắc như Thái Lan – nơi tôi chưa từng đặt chân đến. Có lẽ đó là cái duyên, và cũng là cơ hội để tôi trải nghiệm sâu hơn và lâu hơn mảnh đất mới này.

Đại sứ Việt Nam tại Thái Lan Phạm Việt Hùng. (Nguồn: Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan)

Bề dày lịch sử và quan hệ tin cậy

Nói đến quan hệ Việt Nam-Thái Lan, từ thế kỷ XII đã có sự giao lưu qua lại giữa cộng đồng người Việt và người Thái. Trong quá trình hoạt động cách mạng, năm 1928, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến Thái Lan và truyền bá chủ nghĩa yêu nước trong cộng đồng người Việt. Bác đã đề ra chủ trương Thái-Việt thân thiện và căn dặn kiều bào ta quan hệ hữu nghị với người Thái.

Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, ngày nay quan hệ Việt Nam-Thái Lan đã có sự phát triển vượt bậc, đưa hai nước trở thành đối tác quan trọng hàng đầu của nhau. Sau gần 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, đặc biệt chỉ trong hơn 10 năm qua, hai nước đã có 3 lần nâng cấp quan hệ là Đối tác chiến lược (năm 2013), sau đó 2 năm là Đối tác chiến lược tăng cường và 10 năm sau là Đối tác chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Thái Lan vào tháng 5/2025.

Trao đổi đoàn, tiếp xúc, hợp tác trong các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, quốc phòng, an ninh được duy trì hiệu quả ở mọi cấp. Sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau được quan tâm xây dựng và củng cố ngày càng vững chắc. Nhiều cơ chế hợp tác song phương được thiết lập và phát huy hiệu quả, như: Ủy ban hỗn hợp về hợp tác song phương, Đối thoại chính sách quốc phòng, Đối thoại an ninh cấp cao về phòng, chống tội phạm và các vấn đề an ninh, Tham khảo chính trị… Đặc biệt, cơ chế họp Nội các chung là cơ chế hợp tác song phương riêng có của Việt Nam với Thái Lan do Thủ tướng hai nước đồng chủ trì, đề ra các định hướng lớn trong quan hệ hữu nghị, hợp tác.

Nhìn lại thời gian công tác tại Thái Lan cũng như chặng đường công tác gần 25 năm tại Bộ Ngoại giao, tôi càng tự hào về sự phát triển của đất nước và dân tộc, về truyền thống lịch sử 80 năm của ngành và tri ân các vị lãnh đạo, các thế hệ đi trước đã ủng hộ, dẫn dắt, đào tạo để tôi và các thế hệ đi sau có cơ hội phát triển, tham gia đóng góp vào sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước, xây dựng Ngành.

Về kinh tế, Thái Lan là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN và thứ 9 trên thế giới, với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2024 đạt hơn 20,2 tỷ USD. Thái Lan cũng là 1 trong 10 nước đầu tư FDI lớn nhất vào Việt Nam hơn 700 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 14 tỷ USD. Giao lưu nhân dân cũng diễn ra rất sôi động với con số ấn tượng: Hơn 1 triệu lượt người Việt Nam đến thăm Thái Lan và hơn 400 nghìn lượt người Thái Lan đến thăm Việt Nam trong năm 2024.

Đại sứ Phạm Việt Hùng chụp ảnh cùng cộng đồng người Việt tại Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Nakhon Phanom. (Nguồn: Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan)

Không gian văn hóa-lịch sử và “sứ giả nhân dân uy tín”

Cộng đồng người Việt và gốc Việt tại Thái Lan ước tính có khoảng 100.000 người, là một trong những cộng đồng có lịch sử hình thành lâu đời, đã chứng kiến và đồng hành cùng đất nước ta qua nhiều thăng trầm lịch sử.

Điều không chỉ cá nhân tôi mà bất cứ ai cũng đặc biệt ấn tượng ở bà con kiều bào Thái Lan chính là tình cảm gắn bó sâu nặng với quê hương Việt Nam, sự ủng hộ, tin tưởng vào đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, và lòng tôn kính hết mực đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dù đã sinh sống ở nước bạn qua nhiều thế hệ, bà con vẫn nỗ lực không ngừng nghỉ để gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa và tiếng Việt, nuôi dưỡng những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Tôi đã có dịp ghé thăm phố Việt Nam (Vietnam Town) tại Udon Thani, chùa Một Cột tại Khon Kaen; thăm các em nhỏ và các thầy cô giáo tình nguyện dạy tiếng Việt tại trường Khánh An; tham dự ngày hội Tết cổ truyền, Lễ kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng nhiều chương trình ý nghĩa khác.

Bà con cũng đã dày công xây dựng, bảo tồn các Khu di tích Bác Hồ tại làng Nọng Ổn tỉnh Udon Thani và xã Nỏng Nhạt tỉnh Nakhon Phanom, tình nguyện trông nom, đón tiếp khách tham quan. Nhiều năm qua, những địa danh này đã trở thành không gian văn hóa – lịch sử đặc biệt, là nơi gợi nhắc cho các thế hệ kiều bào về một giai đoạn hào hùng của dân tộc và lòng biết ơn sâu sắc của kiều bào Thái Lan đối với Bác Hồ.

Không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa, cộng đồng người Việt tại Thái Lan còn là cầu nối quan trọng thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa hai nước Việt Nam-Thái Lan. Rất nhiều người trong cộng đồng đã vươn lên thành đạt, tạo được vị thế, uy tín trong xã hội, đóng góp cho sự phát triển của nền kinh tế Thái Lan.

Thông qua mạng lưới doanh nghiệp, hội đoàn, cá nhân tiêu biểu, các hoạt động giao lưu văn hóa – xã hội, kiều bào ta đã góp phần làm sâu sắc hơn sự hiểu biết, tin cậy và hợp tác giữa nhân dân hai nước. Ở nhiều tỉnh thành, cộng đồng người Việt có uy tín, được chính quyền Thái Lan ghi nhận và đánh giá cao, là nhân tố quan trọng trong thúc đẩy hợp tác địa phương. Những sinh viên, trí thức trẻ người Việt và gốc Việt cũng đang ngày càng chứng tỏ bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần cống hiến, là nguồn lực quý báu cho hợp tác giáo dục, khoa học và đổi mới sáng tạo trong tương lai.

Cộng đồng người Việt Nam tại Thái Lan không chỉ là bộ phận máu thịt của dân tộc, là nguồn lực phát triển đất nước, mà còn là những “sứ giả nhân dân”, đang ngày ngày quảng bá hình ảnh tốt đẹp nhất về tinh thần vượt khó và ý chí vươn lên của người Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Năm 2026 sẽ đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Thái Lan (6/8/1976 – 6/8/2026). Trải qua nửa thế kỷ phát triển quan hệ với những thành tựu hợp tác đặc biệt cùng tình hữu nghị bền chặt đã đạt được, đây sẽ là cơ hội vàng để hai nước cùng nhìn lại chặng đường đã qua và cùng nhau thiết kế cho con đường tương lai phía trước vì tương lai của hòa bình, hữu nghị và thịnh vượng chung của hai dân tộc Việt Nam-Thái Lan.

Tôi và tập thể cán bộ nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan vinh dự được là một phần nhỏ bé trong thời điểm lịch sử đó và sẽ cùng nhau khắc phục khó khăn, phối hợp chặt chẽ với các đối tác phía Thái Lan và các cơ quan liên quan, đóng góp để đưa mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Nguồn: https://baoquocte.vn/mot-so-dieu-dac-biet-trong-quan-he-viet-nam-thai-lan-324353.html